Giáo sư - Tiến sĩ Hà Vĩnh Thọ là một tên tuổi nổi bật trong lĩnh vực giáo dục và phát triển hạnh phúc. Ông đã có nhiều năm làm việc cho Ủy ban Chữ thập đỏ Quốc tế ở nhiều vùng chiến sự như Palestine, Afghanistan và Darfur. Chính những năm tháng này đã giúp ông cảm nhận rõ nỗi đau của con người và thôi thúc ông tìm kiếm cách xây dựng một xã hội hạnh phúc hơn.
Là Giám đốc chương trình Hạnh phúc Quốc gia tại Bhutan từ năm 2012 đến 2018, ông đã đóng góp quan trọng vào việc phát triển mô hình Tổng Hạnh phúc Quốc gia (GNH). Trở về Việt Nam, Giáo sư Hà Vĩnh Thọ không ngừng nỗ lực triển khai mô hình Trường học hạnh phúc tại quê hương Thừa Thiên - Huế.
Ông còn là người sáng lập Hiệp hội Eurasia về Hạnh phúc và An sinh, đồng thời biên soạn giáo trình cho các trường học công lập, với mục tiêu phát triển cảm xúc và ý thức về môi trường.
Trong tập Have A Sip tuần này, Giáo sư Hà Vĩnh Thọ sẽ chia sẻ những quan điểm về hạnh phúc từ những trải nghiệm trong giáo dục và phát triển bền vững.
Từ thương đau đến khát vọng hạnh phúc
Việt Nam hiện nay đang ngày càng quan tâm đến chỉ số Tổng Hạnh phúc Quốc gia (GNH). Đất nước ta đã đi qua nhiều đau thương trong lịch sử, với các cuộc chiến tranh khốc liệt đòi hỏi quá trình phục hồi dài hậu chiến tranh. Có những vết sẹo chiến tranh chưa được chữa lành hoàn toàn, và khát vọng hạnh phúc trở thành động lực để chúng ta hướng đến sự thịnh vượng.
Khẩu hiệu "Độc lập - Tự do - Hạnh phúc" của Nhà nước Việt Nam ngay từ khi thành lập đã khẳng định rằng hạnh phúc là một giá trị cốt lõi trong nền tảng quốc gia, và là một phần không thể thiếu trong quá trình phát triển.
Vì vậy, Giáo sư Hà Vĩnh Thọ tin rằng việc phát triển một xã hội hạnh phúc chính là tiếp nối truyền thống đó, biến những nỗi đau lịch sử thành động lực cho hạnh phúc bền vững.
Hạnh phúc không phải đích đến mà là một hành trình dài
Hạnh phúc không chỉ đơn giản là sự thỏa mãn với những thành tựu cá nhân hay niềm vui ngắn hạn, mà là một hành trình dài, đòi hỏi sự hòa hợp giữa bản thân, xã hội và thiên nhiên.
Hạnh phúc thực sự phải được xây dựng từ ba yếu tố chính: Chăm sóc bản thân, chăm sóc người khác và bảo vệ thiên nhiên. Bên cạnh đó, hạnh phúc phải được hình thành từ sự kết nối, sự đóng góp cho xã hội. Sau 7 năm sinh sống tại Bhutan, ông tin rằng phát triển kinh tế cần đi đôi với nuôi dưỡng hạnh phúc của cộng đồng.
Nếu chỉ chăm chú vào việc đạt được những thành công vật chất, như gia tăng GDP, xã hội sẽ chỉ đạt được sự thịnh vượng bề mặt mà không thể có được hạnh phúc vững chắc. Khi tập trung vào phát triển hạnh phúc và phúc lợi xã hội, chúng ta sẽ tìm thấy mục đích và ý nghĩa thực sự trong cuộc sống.
Giáo dục giúp khai phá hạnh phúc
Tiếp cận giáo dục là quyền cơ bản của tất cả mọi người, bất kể điều kiện sức khỏe hay hoàn cảnh sống. Khi làm việc trong lĩnh vực giáo dục đặc biệt, ông nhận thấy nhiều trẻ em khuyết tật trí tuệ và cảm xúc thường bị phớt lờ do định kiến giáo dục chỉ dành cho trẻ em bình thường.
Tuy nhiên, khi những đứa trẻ đặc biệt này được học tập trong môi trường phù hợp và được tôn trọng, chúng không chỉ phát triển về mặt trí thức mà còn về nhân cách.
Hiệp hội Eurasia do ông sáng lập hiện đang triển khai thành lập Trung tâm Bảo trợ Người khuyết tật Tịnh Trúc Gia, với sứ mệnh thúc đẩy sự hòa nhập xã hội cho người lớn và thanh thiếu niên gặp khó khăn về trí tuệ. Ông cũng kêu gọi cải cách hệ thống giáo dục để giảm bớt sự cạnh tranh và căng thẳng, tạo ra môi trường học tập hỗ trợ và khuyến khích sự phát triển toàn diện của học sinh.
Giáo dục không chỉ truyền đạt kiến thức mà còn giúp thế hệ trẻ hình thành những giá trị sống sâu sắc, từ đó góp phần vào việc xây dựng một xã hội hòa hợp và hạnh phúc hơn.