Vietnam Innovator: Wee Digital — Tương lai thanh toán không tiền mặt của Việt Nam

Ngoài việc mở khóa iPhone, công nghệ nhận dạng khuôn mặt cho đến nay vẫn ít được sử dụng phổ biến. Nhưng xu hướng này đang thay đổi. Theo dự báo của Adroit Market Research, thị trường cho các giải pháp nhận dạng kỹ thuật số sẽ tăng trưởng đến 16% CAGR (tỷ lệ tăng trưởng lũy kế thường niên) vào năm 2025, đạt 33 tỷ USD trên toàn cầu. Châu Á - Thái Bình Dương dự kiến ​​sẽ có tốc độ tăng trưởng cao nhất.

Tại Việt Nam, nhiều doanh nghiệp đã bắt đầu áp dụng công nghệ nhận dạng kỹ thuật số nhằm nâng cao trải nghiệm khách hàng. Trong số đó, có VietinBank và VinGroup. Cả hai hiện đều đang sử dụng thuật toán được phát triển bởi Wee Digital — một công ty công nghệ tiên phong trong giải pháp nhận dạng khuôn mặt cho ngành ngân hàng và bán lẻ.

Mong muốn hiểu thêm về công nghệ này, Vietcetera có cuộc hẹn với Christian Nguyễn, nhà sáng lập và giám đốc điều hành của Wee Digital. Đến với văn phòng của công ty, chúng tôi như bước vào thế giới của một bộ phim khoa học viễn tưởng. Chào đón chúng tôi là một chú rô bốt thân thiện tên Weezy, cùng rất nhiều các thiết bị “hay ho” khác trong kho tàng kỹ thuật số của Christian. 

Là một chuyên gia khởi nghiệp với nhiều thành công liên tiếp trong lĩnh vực công nghệ, Christian có hơn 10 năm kinh nghiệm trong việc xây dựng ngân hàng trực tuyến và tối ưu hoá trải nghiệm người dùng.

Trong buổi phỏng vấn lần này, chúng tôi được lắng nghe những chia sẻ của anh về hành trình 15 năm của Wee Digital, những ứng dụng tiềm năng của nhận dạng sinh trắc học trong dịch vụ ngân hàng, và những dự đoán về một tương lai không tiền mặt của nền kinh tế Việt Nam.

Lĩnh vực thanh toán sinh trắc học (biometrics payment) trông như thế nào khi anh mới khởi đầu? Đã có những thay đổi gì trong lĩnh vực kể từ đó?

Wee Digital chính thức được thành lập khoảng 3,5 năm về trước, nhưng nhóm kỹ thuật viên của chúng tôi đã sát cánh bên nhau hơn 15 năm. Sứ mệnh của công ty là hoàn thiện trải nghiệm của người dùng trong các dịch vụ tài chính. Có thể nói, chúng tôi đã tích lũy được khá nhiều kinh nghiệm trong ngành.

Về cơ bản, sinh trắc học không phải là công nghệ mới. Dấu vân tay, chẳng hạn, đã được dùng để nhận dạng trong hơn 3 thập kỷ, chủ yếu cho mục đích thi hành luật và quản lý di trú. Nhưng cho đến gần đây, sinh trắc học vẫn chưa được ứng dụng phổ biến. Chỉ đến khi những ông lớn như Apple tận dụng công nghệ này trong các sản phẩm (Touch ID và Face ID) thì mọi người mới bắt đầu chú ý tới nó nhiều hơn. Chúng ta chỉ mới khám phá được một phần nhỏ các ứng dụng của sinh trắc học, nhưng tiềm năng thay đổi cuộc sống của công nghệ này là quá rõ ràng.

Wee Digital đang đi tìm giải pháp cho vấn đề gì?

Trọng tâm công việc của chúng tôi là đơn giản hóa quá trình nhận dạng và xác minh danh tính. Mỗi người trong chúng ta đều có một đặc điểm nhận dạng vật lý có thể được số hóa để rút ngắn đáng kể quá trình nhận dạng. Một lĩnh vực ứng dụng là ngân hàng. Một trong những ngân hàng lớn nhất của Việt Nam, VietinBank, đã triển khai công nghệ của chúng tôi cho quy trình nhận dạng và thanh toán. Toàn bộ quá trình chỉ mất chưa đến vài giây.

Gia đình tôi có truyền thống làm việc trong ngành tài chính, vì vậy, tôi luôn đánh giá cao vai trò của các tổ chức tài chính và thị trường tài chính trong xã hội, nhất là ở một đất với nền kinh tế đang phát triển như Việt Nam. Đời sống của hàng triệu người sẽ được cải thiện khi họ có thể tiếp cận các dịch vụ ngân hàng. Khả năng tài chính sẽ giúp họ mở ra cánh cửa đến những điều tốt hơn. Đây cũng là chính là nguồn cảm hứng để tôi thành lập Wee Digital.

Wee Digital đã phát triển bao nhiêu thế hệ MVP (sản phẩm khả dụng tối thiểu) trước khi có thể đưa ra thành phẩm hiện tại?

Trong lĩnh vực của tôi, chúng tôi xem xét MVP theo khía cạnh lập trình (code versioning MVPs) chứ không phải theo khía cạnh sản phẩm. Trong suốt 15 năm hoạt động, chúng tôi đã tích lũy được một kho tàng kiến ​​thức và bí quyết khổng lồ. Ngay từ đầu, chúng tôi đã chuyên về mô hình hóa dữ liệu, nên MVP đầu tiên mà chúng tôi hoàn thành là cho công nghệ này. Đó là một là một thuật toán dự đoán thị trường mà chúng tôi đã bán Jakarta Futures Exchange. 

Nhiều người lo ngại về tính bảo mật của các giải pháp định dạng kỹ thuật số. Đó là điều dễ hiểu. Nhưng tương tự như việc mọi người chia sẻ các hình ảnh riêng tư lên Facebook, tính năng nhận dạng khuôn mặt cũng sẽ dần trở bình thường, dù ban đầu có nhận phản hồi không tích cực. Đây là một công nghệ cực kỳ an toàn. Với dấu vân tay, chúng ta có các điểm dữ liệu trên bề mặt khoảng 1 cm. Khuôn mặt có diện tích ít nhất là 20x20 cm. Vì vậy, về mặt thống kê, xác suất xác định sai là cực kỳ thấp. Các thuật toán hoạt động với độ chính xác 99.97%.

Anh có kỳ vọng gì về sự phát triển của công nghệ 5G không?

Chắc chắn rồi! Công nghệ truyền thông di động thế hệ thứ 5 sẽ mở ra một thế giới hoàn toàn khác. Trong công việc của tôi, tốc độ xử lý thông tin là điều rất quan trọng. Hiện tại, quá trình xác thực mất đến vài trăm mili giây. Với mạng 5G, nó được hoàn thành tức thì. Tốc độ này nhanh đến mức chúng tôi không thể nào phát triển ra công nghệ nào nhanh hơn nó nữa, trừ khi có ai phát minh ra giao dịch bằng thần giao cách cảm!

Giao dịch của Wee Digital được kích hoạt khi khách hàng nở nụ cười? Vì sao anh lại chọn cơ chế này?

Thực ra thì bạn chỉ phải mỉm cười nếu muốn quyên góp 1.000 đồng cho từ thiện. Đây là cách chúng tôi khuyến khích khách hàng đóng góp cho cộng đồng. Mỗi giao dịch chỉ thu về một số tiền nhỏ, nhưng với hàng triệu khách hàng sử dụng công nghệ của chúng tôi mỗi ngày, chúng tôi thực sự có thể tạo nên đóng góp lớn. 

Wee Digital phải đối mặt với nhiều sự cạnh tranh trong lĩnh vực công nghệ nói chung và thanh toán kỹ thuật số nói riêng. Công ty đã làm gì để trở nên nổi bật? 

Chúng tôi hoạt động trong một thị trường mở (open market), nơi cạnh tranh là việc bình thường. Chúng tôi có thể có lợi thế là người đi trước, nhưng điều này cũng không làm chúng tôi tự mãn. Trong ba năm qua, chúng tôi đã đạt được thành công đáng nể. Trong số các khách hàng của chúng tôi có VinGroup. Chúng tôi đã triển khai tính năng nhận dạng khuôn mặt tại tất cả các dự án Vinpearl. Một khách hàng có tên tuổi khác là Vietinbank, với hàng chục triệu tài khoản và người dùng.

Chúng tôi không hề phóng đại khi nói rằng mình có một trong những công nghệ nhận dạng khuôn mặt tốt nhất trên thế giới. Thuật toán của chúng tôi sau khi hoàn thiện, được ứng dụng trong các sản phẩm và hoạt động với tốc độ thần tốc. Tôi rất biết ơn đội ngũ của mình vì điều đó. Trong hành trình 15 năm của công ty, họ đã theo bước chân tôi và chia sẻ niềm đam mê với tôi. Wee Digital sẽ không thể có được ngày hôm nay nếu không có họ.

Đâu là hướng đi cho công ty của anh trong 2-3 năm tới?

2-3 năm đầu tiên sau khi ra mắt sản phẩm là khoảng thời gian để chúng tôi chứng tỏ mình. Bước tiếp theo thiết lập mối quan hệ với các ngân hàng hàng đầu của Việt Nam và giúp họ quản lý quy trình hoạt động và khách hàng của mình thông qua sinh trắc học. Chúng tôi cũng đang phát triển các giải pháp cá nhân hóa. Hãy tưởng tượng đến chi nhánh ngân hàng của bạn và không phải xuất trình bất kỳ mẫu giấy tờ tùy thân nào. Đó là tương lai mà chúng tôi muốn xây dựng.

Thị trường mà chúng tôi muốn hướng đến sau đó là ngành bán lẻ. Trong 5-10 năm tới, hệ sinh thái cửa hàng tiện lợi ở Việt Nam sẽ phát triển như ở Thái Lan và Hàn Quốc hiện nay. Công nghệ của chúng tôi sẽ đáp ứng với sự phát triển này. Bạn sẽ có thể dùng khuôn mặt của mình để thanh toán trong các giao dịch cá nhân, chẳng hạn như trả tiền cho một lon nước ngọt.

Trong tương lai xa hơn nữa, biết đâu bạn còn có thể mua cả một chiếc xe. Bạn có thể bước vào đại lý ô tô và ngay lập tức được nhận diện là khách hàng quen thuộc. Tất cả các sở thích và tương tác trước đây của bạn với thương hiệu được sẽ được cập nhật tức thì.

Các khách sạn Vinpearl đã có tính năng này nhờ các thuật toán của chúng tôi: mọi thứ, từ các món ăn yêu thích đến giờ bạn muốn được đánh thức, đều được ghi nhớ. Thông qua mô hình cá nhân hóa, Vinpearl có thể tối ưu các trải nghiệm của khách hàng, và đây được dự đoán sẽ trở thành xu hướng cho các doanh nghiệp trong tương lai.