Hồi còn đi học, mình rất thích môn vật lý. Lần đó, trong bài học về nam châm, cô giáo ra câu hỏi: "Vì sao khi chạm mũi kéo bằng thép vào thanh nam châm, thì sau đó mũi kéo lại hút được các vụn sắt?"
Mình đã nhanh nhảu trả lời rằng vì khi đó, mũi kéo bằng thép bị nhiễm từ và lưu giữ được từ tính trong một khoảng thời gian, nên hút được vụn sắt. Lúc ấy được cô khen, thích quá nên giờ mình vẫn còn nhớ.
Niềm vui trở thành nam châm hút được sắt của mũi kéo nhanh chóng tan biến, để lại cho nó nỗi thất vọng vô cùng. Sau đó, nó vẫn quay về “hiện nguyên hình” là chiếc kéo dùng để cắt giấy thủ công cho tụi học sinh mình lúc bấy giờ. Ấy thế mà nó không nhận ra, rằng chỉ có nam châm vĩnh cửu mới hút được sắt lâu dài. Nó lại tiếp tục đi tìm thanh nam châm, xin miếng từ tính, và đắc chí quay lại hút mớ vụn sắt kia. Qua thời gian, chiếc kéo lẽ ra là vật dụng vô cùng sắc bén và hữu ích lại trở nên hoen ố, rỉ sét.
Một câu chuyện buồn. Chuyện vậy mà mình cũng có thể kể cho được. Vậy chứ nghĩ lại, bản thân mình đôi khi cũng như chiếc kéo ấy, cố tìm kiếm mục đích sống của mình đâu đó bên ngoài, mà quên đi bản chất thật sự bên trong mình.
Thông thường khi nói về mục đích, mình thường nghĩ nó tồn tại bên ngoài, như là đọc 1 cuốn sách mỗi tuần, lương tháng mấy ngàn đô, chiến thắng một cuộc thi hay đạt được danh hiệu gì đó. Nhưng sau khi xem xong đoạn video How to Stop Seeking and Start Building Life Purpose (Tạm dịch: Hãy thôi tìm kiếm mà bắt tay ngay vào thực hiện mục đích sống) từ bác Joshua Freedman - CEO của Six Seconds, mình phát hiện ra rằng “Mục đích sống” khác hoàn toàn với những gì mình nghĩ.
Mục đích sống là thứ gì đó mà bạn chiêm nghiệm và cảm thấy được. Lúc đó cảm xúc rất quan trọng. Mục đích sống sẽ nâng bước tiến của bạn, chỉ cần bạn cam kết theo đuổi và hết lòng tận tụy cho mục đích đó.
Lâu dài
Chúng ta thường nói: “Mục đích của tôi là đạt được a, b, c gì đó” trong tháng, trong năm, trong kế hoạch 5 năm lần thứ nhất, kế hoạch 5 năm lần thứ hai,… Bạn thân mến, nếu có thứ gì đó bạn muốn đạt được trong ngắn hạn, thì có vẻ như nó không phải là mục đích sống của bạn đâu.
Mục đích sống thực sự không phải là những gì bạn làm trong tháng tới, năm tới hay thậm chí là một thập niên tới. Mục đích sống là cho 50 hay 100 năm nữa, những gì mà bạn xây dựng được trong dài hạn.
Lan tỏa
Chúng ta cũng thường nói: “Mục đích của tôi là làm được việc này, việc kia.” Nhưng thật ra mục đích sống cũng không liên quan nhiều đến việc “Bạn làm gì”, mà chủ yếu tập trung vào việc “Bạn sẽ trở thành người như thế nào”. Đó là về những thứ mà bạn sẽ mang đến cho thế giới xung quanh, qua những điều mà bạn thể hiện, chứ không chỉ là những điều bạn làm.
Khi ở trong trạng thái lo lắng về những mong cầu của bản thân, chúng ta bị cuốn mình vào bản ngã. Thật dễ khiến chúng ta nhầm lẫn giữa áp lực sinh tồn với động lực phát triển. Mục đích sống chắc chắn phải có sự lan tỏa và kết nối. Kết nối với bản thân. Kết nối với thế giới xung quanh. Bằng tình thương và lòng trắc ẩn.
Tìm lại mục đích sống
Mỗi người đều có mục đích sống của mình. Chỉ là nhiều khi khóa chặt, cất kỹ quá rồi quên luôn chìa khóa để đâu. Tin vui là chúng ta hoàn toàn có thể tìm lại được khi quay về bên trong, kết nối với cảm xúc của mình, lắng nghe, chiêm nghiệm. Đây là lúc chúng ta phát huy trí tuệ cảm xúc để xác định mục đích sống.
Cảm xúc giống như ngọn hải đăng. Hải đăng hỗ trợ các hoa tiêu định hướng và tìm đường giữa đại dương mênh mông. Hải đăng giúp đánh dấu các đường bờ biển hay bãi cạn nguy hiểm, các lối an toàn vào cảng. Hải đăng là chỉ báo. Từ đó, mỗi chiếc thuyền sẽ có đích đến khác nhau, chẳng hạn như đi về phía hải đăng, hay ngược lại.
Cảm xúc cũng vậy. Chúng không chỉ cụ thể ta phải đi lối nào. Chúng là những lời thì thầm nhắc nhở ta chú ý để đi đúng con đường mà mình hướng đến. Chúng giúp ta chú ý vào cơ hội và thách thức. Ta sẽ có cảm xúc mạnh mẽ khi nhận thức được điều gì đó lớn lao. Khi cảm xúc trở nên mạnh mẽ hơn, chúng cho ta cái nhìn rõ rệt về con người ta muốn trở thành và cách chúng ta muốn bước tiếp.
Hãy luôn nhớ mục đích sống bao gồm 2 chữ "L": “Lâu dài” và “Lan tỏa”. Khi hướng đến những thứ trong dài hạn và kết nối với thế giới xung quanh, bạn sẽ khám phá được điều gì thúc đẩy mình. Đó không phải là những việc bạn cần làm trong to-do-list, mà là con người bạn muốn trở thành.
Mục đích sống của mình là làm người có ích và lan tỏa giá trị sống tích cực đến với mọi người.
Mục đích sống của bạn là gì?