Bài viết được chuyển ngữ từ "You Can't Have It All in Marriage (But You Can Have This)," đăng trên blog 80/80 Marriage của Nate và Kaley Klemp.
Vài thập kỉ vừa qua, văn hoá của chúng ta đã tiếp nhận một định nghĩa mới về thành công. Ngày xưa, thành công trong cuộc sống đơn giản là khi bạn thật sự xuất sắc về một thứ mà thôi.
Bạn có thể là một nhà văn tuyệt vời. Một giáo viên tài giỏi. Một nhà kinh doanh thông thái. Hay một vị phụ huynh nội trợ tận tuỵ.
Tuy nhiên thì ngày nay, chúng ta đã mở rộng khung khái niệm của thành công. Chỉ giỏi về một thứ không còn là đủ nữa. Giờ đây chúng ta phải giỏi về... mọi thứ.
Nếu là một nhân viên tận tâm quá mức, thì trong một công việc đầy căng thẳng, chỉ làm thật tốt việc của bạn thôi là chưa đủ. Bạn còn phải cần có một thân hình bắt mắt nhờ tập thể dục hàng ngày; là một phụ huynh tận tâm, luôn có mặt trong mỗi trận đấu bóng đá của con; và phải luôn cập nhật những ý tưởng và tin tức mới nhất để có thể ba hoa với bạn bè trong buổi hẹn tâm sự nhâm nhi cocktail.
Nếu là một phụ huynh nội trợ, bạn có thể trải qua việc tương tự, chỉ là hơi theo một hướng khác. Bạn không chỉ phải quan tâm con mình và quán xuyến hết việc nhà. Mô thức văn hoá “bạn có thể làm hết mọi thứ” bảo rằng, bạn còn nên gầy dựng một công việc kinh doanh phụ trợ hoặc rèn luyện thân thể để tham gia thi chạy marathon trong “giờ nghỉ” nữa.
Cả đàn ông lẫn phụ nữ đều đang phải đối đầu với kiểu thành công mới này. Nhưng định nghĩa này vẫn bị đặt nặng, nặng hơn rất nhiều, lên phụ nữ. Gloria Steinem nói thế này, “Bạn có thể làm việc toàn thời gian trong một tổ chức lao động có lương, chỉ khi bạn vẫn tiếp tục làm công việc toàn thời gian trong một tổ chức lao động không lương. Bạn nấu ba bữa ăn ngon miệng trong một ngày, nuôi nấng hai đứa con hoàn hảo, bạn quan tâm đến cách ăn mặc, và như một tờ báo về phụ nữ từng nói, bạn có thể “đạt đỉnh nhiều lần trong ngày” (multi-orgasmic till dawn).
Có một cụm từ dành cho định nghĩa thành công “trái tính trái nết” này, đó là “Bạn có thể làm mọi thứ.”
Đấy chính là vấn đề. Bản thân câu nói đó đã là một ý tưởng bất khả thi. Tận tuỵ quá mức với công việc không thể giúp bạn trở thành một người phụ huynh toàn năng cả ngày bên con. Ngược lại, tận tuỵ chăm con ở nhà không thể giúp bạn trở thành doanh nhân làm việc 70 tiếng một tuần. Bạn không thể làm hết mọi thứ được, thế thôi.
Vậy thay vào đó, bạn có thể làm gì?
1. Tái định nghĩa thành công cho riêng bạn
Thay vì tin tưởng mù quáng và cố gắng “làm mọi thứ,” hãy tái định nghĩa thành công cho riêng bạn. Bạn chỉ cần tập trung vào một hoặc hai lĩnh vực mà bạn thể hiện tốt nhất. Có thể chỉ cần cố gắng hết sức trong công việc thôi là đủ. Có thể giúp con của bạn học online, lên kế hoạch cho những buổi đi chơi cho con, quán xuyến việc nhà, nuôi dưỡng tính cách, lòng trắc ẩn cho con bạn cũng đủ rồi. Bạn có thể không cần giỏi hết mọi thứ đâu.
2. Học cách thất bại trong cuộc sống
Trong bài trước, chúng ta đã tìm hiểu về thất bại có chủ ý trong vài lĩnh vực cuộc sống. Bạn cũng có thể áp dụng vào đây. Cách tốt nhất để phá vỡ ảo tưởng văn hoá này là học cách thất bại có chủ đích trước những đòi hỏi của cuộc sống khi chúng không phải ưu tiên hàng đầu của bạn.
Đây không phải thói quen thông thường của chúng ta. Phần lớn ta đều cố gắng làm mọi thứ, rồi thất bại thảm hại hoặc cảm thấy quá tải, và tràn đầy oán giận với hàng ngàn những thứ cần phải làm và những đòi hỏi của cuộc sống hiện đại.
Chúng tôi nghĩa rằng có một hướng giải quyết tốt hơn: thất bại có chủ đích trong cuộc sống. Hãy thử thất bại trong các hoạt động của hội phụ huynh học sinh ở trường con bạn. Xem thử chuyện gì sẽ xảy ra nếu bạn thất bại trong việc chăm sóc nhà cửa chu toàn. Thử thất bại khi nói “có” với mỗi lời mời của người khác.
Bạn có thể thấy việc thất bại khá đáng sợ, thậm chí là kinh hãi. Nhưng bạn sẽ nhận ra là bạn có thời gian, năng lượng và tập trung nhiều hơn cho những thứ thật sự quan trọng nhất với chính bạn.