Zombie-box — Bạn dùng công nghệ hay công nghệ dùng bạn? | Vietcetera
Billboard banner

Zombie-box — Bạn dùng công nghệ hay công nghệ dùng bạn?

Công nghệ đang ‘ăn não’ và ‘thao túng’ người dùng giống như cách mà ký sinh trùng bám vào vật chủ côn trùng và biến chúng thành thây ma.

Zombie-box — Bạn dùng công nghệ hay công nghệ dùng bạn?

Nguồn: Hân Nguyễn cho Vietcetera

#BócTerm là series bóc tem những từ ngữ mới đang thịnh hành cùng Vietcetera.

1. Zombie-box là gì?

Zombie-box hay chiếc hộp thây ma dùng để chỉ TV, Internet và mạng xã hội hay các loại công nghệ đang “ăn não” người dùng.

Báo Wired đã so sánh việc công nghệ đang ‘ăn não’ và ‘thao túng’ người dùng giống như cách mà ký sinh trùng bám vào vật chủ côn trùng và biến chúng thành thây ma. | Nguồn: wired. Chúng ta luôn nghĩ về bản thân như người sử dụng mạng xã hội nhưng ít khi nhìn nhận ngược lại liệu chúng ta có phải là người bị phụ thuộc.

2. Nguồn gốc của zombie-box?

Vào cuối năm 70, đầu 80 tại Liên Xô, TV trở thành thứ không thể thiếu của mỗi gia đình. Việc cả nhà cùng nhau quây quần để xem một chương trình trở thành một khung cảnh quen thuộc.

alt
Nguồn: M. Filimonov/Sputnik

Tuy nhiên sau thời kỳ này, TV trở nên hết thời khi người dân coi nó như công cụ để tuyên truyền và thao túng của chính phủ. Đây là lúc cụm từ zomboyaschik hay “zombie-box" ra đời.

3. Zombie-box phổ biến khi nào?

Sự phát triển của công nghệ đã làm cho ‘zombie-box' trở nên đa dạng hơn. Từ này bây giờ được dùng đa dạng cho nhiều loại hình công nghệ hơn, phổ biến nhất là mạng xã hội.

Chúng ta dành nhiều giờ mỗi ngày trên mạng xã hội, cảm thấy hạnh phúc với những lượt share, like và “lướt” mạng. Hội chứng “lướt mạng kiểu thây ma" (zombie scrolling syndrome) ra đời dùng để chỉ việc ta cứ vô thức lướt mạng xã hội mỗi đêm chỉ để thời gian trôi qua nhanh.

Dịch bệnh Covid khiến việc giao tiếp trên mạng xã hội nhiều hơn ngoài đời. Ta đã và đang doomscroll - tiếp thu nhiều những tin tức độc hại có khả năng bào mòn tâm trí. Điều này tương tự như việc não bộ bị thây ma ăn.

Tiếp xúc và sống trong công nghệ từ sớm, thế hệ thây ma kỹ thuật số (digital zombie) luôn được kết nối trực tuyến nhưng lại ngắn kết nối với thế giới thực. Điều này khiến việc tìm lại sự cân bằng giữa cuộc sống trên mạng và đời thật trở thành một thách thức với người trẻ.

4. Dùng zombie-box như thế nào?

Tiếng Anh:

A: Take your eyes out of the zombie-box!

B: Mom, I’m chatting!

Tiếng Việt:

A: Đừng có dán mắt vào cái màn hình điện thoại nữa!

B: Con đang nhắn tin mà!