Trước khi có cơ duyên trở thành nhà sáng tạo whisky (whisky blender), Stephanie và thức rượu này dường như là hai người xa lạ. Cô thừa nhận, mình từng là người không thích đồ uống có cồn và không có sự đam mê với rượu mạnh.
Song, mọi chuyện thay đổi từ khi Stephanie nhận công việc đầu tiên tại hãng rượu Dewar's, trong vai trò kiểm định viên.
Qua một thời gian gắn bó và có những am hiểu sâu sắc hơn với whisky, tình yêu khoa học cũng như sự yêu nghề đã giúp niềm đam mê cô dành cho loại thức uống này càng thêm mãnh liệt. Bên cạnh đó, bản thân whisky cũng cho Stephanie thấy những khả năng vô tận về trải nghiệm mùi vị mà nó có thể làm được.
Sau cùng, cái tên Stephanie Macleod được biết đến không chỉ là phụ nữ đầu tiên đạt Master Blender - danh hiệu danh giá nhất trên thế giới về phối trộn whisky, mà còn là người đầu tiên 4 lần đạt danh hiệu này.
Vietcetera đã cùng Stephanie nhìn lại hành trình này qua bài viết A Working Woman.
Cô đã bắt đầu công việc hiện tại như thế nào?
Suốt thời gian đầu sự nghiệp, tôi không gắn bó nhiều với whisky. Vì vậy, công việc hiện tại là sự may mắn, một cái duyên.
Tôi tốt nghiệp Đại học Strathclyde với tấm bằng cử nhân Khoa học Thực phẩm (food science). Theo đúng ngành, tôi chọn ứng tuyển một số vị trí - chủ yếu về nghiên cứu, kiểm định, tại một số công ty thực phẩm.
Sau nhiều năm đi làm, tôi bắt đầu làm trợ lý nghiên cứu tại Dewar's - nơi bắt đầu hành trình trở thành Master Blender.
Giai đoạn này, công việc chính của tôi là tìm hiểu về ảnh hưởng của quá trình ủ sau chưng cất (maturation) lên hương vị của rượu whisky. Quan sát và cảm nhận nhiều khía cạnh tính cách, mùi vị khác nhau của whisky trong quá trình làm việc, tôi đã “phải lòng” thức uống và ngành công nghiệp này lúc nào không hay.
Từ cột mốc này, tôi đảm nhận nhiều công việc khác tại Dewar's như bộ phận chất lượng, phụ trách phòng thí nghiệm, thành lập nhóm cảm quan. Cuối cùng là vai trò nhà sáng tạo (blender) như mọi người biết đến ở hiện tại.
Điều kiện tiên quyết để theo đuổi công việc này là gì?
Nhiều người tôi gặp nghĩ rằng một cá nhân làm về rượu, cụ thể hơn là chế tác rượu, thì phải biết uống, thậm chí là uống nhiều. Ở trường hợp của tôi, quan điểm này không hoàn toàn đúng.
Với tôi, điều kiện tiên quyết của ngành là việc bạn nỗ lực bồi dưỡng các kỹ năng nền tảng liên tục. Chúng bao gồm kiến thức khoa học mùi vị, khả năng cảm quan và nhất là năng lực sáng tạo.
Đáng nói là cả ba khía cạnh này đều có thể học hỏi và rèn luyện được.
Nếu có thiên phú, bạn có thể sẽ đi nhanh hơn. Bằng không, một tình yêu nghề mạnh mẽ sẽ luôn làm tấm vé thông hành uy tín để bạn đạt được những thành công trong sự nghiệp.
Ví dụ như trong hành trình của mình, tôi không có lợi thế là một người thích uống rượu từ trước. Để hiểu được whisky ở thời gian đầu tiếp xúc, đó hoàn toàn là việc bồi dưỡng kiến thức liên tục trên tình yêu khoa học (vì chúng liên quan đến ngành học của bản thân) và sự yêu nghề. Các khả năng cảm nhận về sau sẽ được củng cố, phát triển và khai mở nếu nền tảng này đủ chắc chắn.
Và khi các khả năng đủ chín, cơ hội sẽ tự đến với bạn.
Đơn cử như chuyện một phụ nữ trở thành master blender là điều chưa có tiền lệ ở Dewar's. Tuy nhiên, khi người đương nhiệm nghỉ hưu năm 2004, tôi đã được đề nghị xem xét đào tạo để trở thành Master Blender, dựa trên những nỗ lực làm việc của bản thân ở nhiều vị trí khác nhau.
Nam hay nữ có phải là một vấn đề trong lĩnh vực của cô hay không?
Ngành công nghiệp rượu có lịch sử hình thành và phát triển gắn bó mật thiết với nam giới nên chuyện người ta mặc định ngành thường “ưu ái” nam giới là điều dễ hiểu.
Tuy nhiên, quan niệm này đang dần có sự thay đổi. Tất cả nhờ vào những nỗ lực xây dựng môi trường làm việc cởi mở, bình đẳng ở nhiều doanh nghiệp lớn.
Ví dụ như một “ông lớn” trong ngành là công ty Bacardi của tôi, rất cởi mở với tất cả mọi người và nhóm của tôi phải phần đông đều là phụ nữ đến từ nhiều quốc gia trên thế giới.
Tôi có thể thành thật nói rằng suốt thời gian gắn bó nghề, tôi không gặp phải bất kỳ trở ngại nào do giới tính của mình. Những trở ngại nếu có thì cũng chính là những yêu cầu do tôi và tập thể đặt ra khi kỳ vọng sự đón nhận trên toàn cầu đối với các sáng tạo Dewar’s Blends và Single Malts do tôi phụ trách.
Nếu có một bài học nghề nghiệp mất nhiều thời gian để học, đó sẽ là gì?
Một ý tưởng hay là một ý tưởng hay, bất kể nó đến từ đâu - tất cả chúng ta đều phải mở mang đầu óc cho những suy nghĩ mới.
Điều gì khiến cô tự hào nhất về dòng whisky đã mang đến danh hiệu 'Master Blender of the Year' 4 lần liên tiếp tại International Whisky Competition?
Dewar's Double Double 32 Years Old đã được trao giải sáng tạo rượu Scotch whisky ngon nhất 4 năm liên tiếp, dẫn đến các giải thưởng liên tiếp của tôi.
Đó là dòng sản phẩm Double Double lấy cảm hứng từ việc tôi thao thức tạo ra loại whisky có độ mịn hoàn hảo về vị giác, thông qua kỹ thuật ‘sherry finishing’ (chuyển rượu whisky sang ủ tiếp ở thùng ủ rượu sherry). Chúng tôi cố gắng hết sức để đảm bảo rằng mỗi mẻ đều có hương vị thú vị, hấp dẫn và đặc biệt mượt mà như mẻ trước.
Sáng tạo rượu whisky mang đặc trưng 'Stephanie' sẽ khác với các sáng tạo rượu whisky khác như thế nào?
Phong cách rượu của nhà Dewar's khá giống DNA rượu Scotch whisky do tôi sáng tạo khi có chung tôn chỉ vừa dễ tiếp cận lại vừa phức tạp.
Mục đích chính của tôi khi tạo ra công thức mới về Blended Scotch hoặc Single Malt thường là cung cấp một loại rượu whisky thú vị.
Nhìn chung, cách tôi đã và đang áp dụng chính là khơi gợi “cuộc trò chuyện” về các loại rượu whisky để tạo ra những sáng tạo, những màn kết hợp độc nhất và ấn tượng.
Nếu không làm công việc này, cô sẽ làm gì?
Vẫn sẽ là một công việc gì đó có tính sáng tạo. Vì tôi biết rằng tôi cần phải sáng tạo để thực sự sống, thực sự là mình.