Chàng-Ngốc-Già biết khi đầu tư crypto, có bạn là nhà đầu tư khi mua và nắm giữ dài hạn, có bạn là nhà đầu cơ mua bán lướt sóng, và có người lại trộn lẫn cả hai phong cách. Với những bạn đầu tư crypto, bên cạnh kỳ vọng giá tài sản số này sẽ tăng sau một thời gian nắm giữ đủ lâu, thì việc nắm giữ còn có một sức hấp dẫn khác, đó là có được thu nhập thụ động.
Chàng-Ngốc-Già sẽ chỉ các bạn vài “chiêu” trong bài viết này nghen.
Tạo thu nhập thụ động từ crypto như thế nào?
Hiện nay, có ba cách phổ biến nhất để tạo thu nhập thụ động từ crypto đó là: tiết kiệm, cho chính nền tảng của crypto thuê (staking), và cho thuê ở dự án mới (launchpad), các quỹ hoán đổi (swap pool).
Tiết kiệm
Với hình thức tiết kiệm, bạn sẽ gửi tài sản của mình vào tài khoản ở sàn giao dịch, hay một số công ty fintech kinh doanh crypto như BlockFi, Linus, Nexo, Crypto.com và nhận lãi như gửi tiết kiệm ở ngân hàng.
Có các hình thức gửi linh động như không có kỳ hạn (flexible), và có kỳ hạn (locked) trong một khoảng thời gian nhất định như 1 tháng hay 3 tháng.
So với các hình thức đầu tư thụ động khác, tiết kiệm crypto là hình thức có tỷ suất sinh lời năm - APY (annual percentage yield) thấp nhất vì tương quan với mức độ rủi ro. Mỗi crypto sẽ tùy vào nhu cầu của thị trường, đặc điểm của mình mà sẽ có APY khác nhau. Ví dụ như đồng ALGO trên Coinbase hiện nay có APY là 4,00%, trong khi đồng XTZ có APY là 4,63%.
Staking
Ở hình thức staking ngay trên nền tảng của crypto, bạn sẽ nhận được phần thưởng từ việc “cho mượn”. Bởi vì nhờ sự đóng góp này mà uy tín của nền tảng hay hệ sinh thái tăng lên, thu hút thêm cộng đồng.
Ngoài ra, việc đóng góp qua hình thức staking sẽ giúp cho nền tảng hoạt động an toàn, hiệu quả hơn. Tuy nhiên ở hình thức này, có một sự chênh lệch rất lớn về APY giữa các crypto và token, có những crypto chỉ ở mức 4%-7% trong khi có những token lên đến mấy chục phần trăm.
Launchpad và swap pool
Ở hai hình thức này, việc cho thuê crypto/token đòi hỏi bạn phải am hiểu hơn về các dự án, tính thanh khoản và rủi ro khi tham gia vào. Ví dụ, việc bỏ vào swap pool sẽ có rủi ro gọi là impermanent loss khi có sự biến động lớn về tỷ lệ trao đổi giữa hai crypto/token với nhau.
Nếu so với các hình thức đầu tư thụ động truyền thống khác như gửi tiết kiệm ngân hàng hay quỹ ủy thác bất động sản, thì tỷ suất sinh lời theo năm APY của crypto thật là hấp dẫn. Nhưng làm gì có hình thức đầu tư nào lợi nhuận cao mà rủi ro thấp đâu phải không?
Rủi ro nào từ đầu tư crypto thụ động?
Đương nhiên, không có hình thức đầu tư nào là không có rủi ro cả. Với hình thức đầu tư thụ động từ crypto, đây là những rủi ro bạn cần lưu ý.
Rủi ro mất quyền sở hữu
Đối với tài sản số như crypto/token, mật mã riêng (private key) là thứ duy nhất chứng minh quyền sở hữu. Trong trường hợp gửi tiết kiệm tại một sàn giao dịch hay một tổ chức nào đó thì tài sản này không còn thuộc quyền sở hữu của người gửi. Và do đó, uy tín và độ tin cậy của chỗ nhận là điều quan trọng hàng đầu.
Ngoài ra, không giống như hình thức ngân hàng truyền thống, những nơi cung cấp dịch vụ tiết kiệm crypto chưa có bảo hiểm như bảo hiểm tiền gửi. Một rủi ro đã từng xảy ra là trong trường hợp sàn giao dịch vì lý do gì đó bị đánh sập, thì tài sản của những người gửi sẽ không được đảm bảo.
Rủi ro về biến động giá
Đối với các hình thức staking hay launchpad, swap pool, bên cạnh rủi ro mất quyền sở hữu thì còn có các rủi ro liên quan đến việc rút trước thời hạn, hay biến động giá của crypto/token. Một số nơi quy định giới hạn mức rút và trong trường hợp người gửi cần gấp thì cũng là một điều cần cân nhắc.
Biến động giá mạnh của crypto/token cũng sẽ gây thiệt hại lớn cho người đầu tư nếu một crypto nào đó đang staked và có xu hướng giảm mạnh, việc rút ra không kịp thời để chuyển qua loại tài sản khác.
Có những crypto có mức động biến động giá trong ngày lên đến hàng chục phần trăm, với những người có khả năng nhận định đúng và swap kịp thời thì tỷ suất sinh lời sẽ tăng lên rất nhiều.
Một điều quan trọng không kém là ở những hình thức đầu tư hay cho thuê crypto, tỷ suất sinh lợi là tính trên chính đồng crypto đó, nhà đầu tư sẽ nhận được phần lãi qua crypto. Ví dụ một nhà đầu tư gửi tiết kiệm 100 ALGO với APY là 4%, thì sau một năm sẽ nhận lại 104 ALGO.
Nếu giá của ALGO lúc đó tăng so với một đồng tiền mạnh nào khác, thì nhà đầu tư sẽ có lời, còn trong trường hợp ngược lại, thì tiền lãi cũng không bù được phần thiệt hại.
Kết
Nói tóm lại, đầu tư thụ động từ crypto là một hình thức để chúng ta tối ưu lợi nhuận. Nhưng ở bất kỳ hình thức đầu tư nào thì rủi ro luôn tiềm ẩn, kỳ vọng lợi nhuận cao sẽ đi kèm rủi ro cao.
Do đó, chúng ta cần tìm hiểu thật kỹ những nơi mà mình sẽ chuyển quyền kiểm soát crypto, mà thực ra là quyền sở hữu. Với những thỏa thuận có APY cao, ta cần hết sức cảnh giác và theo dõi sát sao, để có những hành động kịp thời khi thị trường đảo chiều.