30 năm trước, nhà làm phim Kurt Johnstad ngồi chung một chuyến bay với đạo diễn Zack Snyder. Trên tầng cao mây xanh, cả hai đã thảo luận về những bộ phim mà họ yêu thích. Kurt mê mẩn Seven Samurai còn Zack thì mê mệt Star Wars.
"Sẽ chẳng phải tuyệt cú mèo hay sao nếu chúng ta cùng làm một bộ phim như thế một ngày nào đó?" Zack Snyder nửa đùa nửa thật chia sẻ.
Nhưng dòng thời gian bắt đầu rẽ nhánh và cả hai nhà làm phim theo đuổi sự nghiệp của riêng mình. Trên mỗi con đường đã chọn, họ sưu tầm cho mình những thành công và thất bại. Rồi bỗng đại dịch Covid-19 ập đến, Zack cuối cùng cũng gọi cho Kurt chỉ để nói rằng, đã đến lúc để làm một bộ phim mà cả hai từng trao đổi vui trước đây.
Rebel Moon - Part One: A Child of Fire ra đời như thế. Zack và Kurt đã rủ Shay Hatten cùng viết kịch bản cho bộ phim từ năm 2020 dù tác phẩm này đã được Zack đắp nặn, tô vẽ storyboard cả thập kỷ trước đó. Ngày 21/12/2023, bộ phim chính thức ra mắt trên nền tảng Netflix.
Lưu ý: Phần sau đây có thể tiết lộ nội dung bộ phim.
Rebel Moon như là ý chí và biểu tượng của Zack Snyder
Rebel Moon là một tác phẩm sử thi khoa học viễn tưởng có vẻ mới mẻ nhưng dường như mọi thứ trong đó đều đã cũ. Hãy bắt đầu từ Star Wars, nơi "chiến tranh giữa các vì sao" được xây dựng thành một câu chuyện theo motif "vừa đi vừa kể chuyện". Và nó đã trở thành hiện tượng văn hoá đại chúng từ nhiều thập kỷ trước.
Ở Star Wars, các nhà làm phim đã để những nhân vật của mình du hành từ hành tinh này đến hành tinh khác, và kể lại những gì đã diễn ra. Rebel Moon cũng có lối kể chuyện tương tự vậy (ít nhất là ở 2 phần phim đã ra mắt). Và nếu bạn thấy có tuyến truyện nào đó trong Rebel Moon hao hao Seven Samurai thì quả đúng như vậy.
Rebel Moon bắt đầu từ một Thế Giới Mẹ, nơi vị Nhiếp chính sống đủ lâu để trở thành phản diện. Ông đã giết chết vua và hoàng hậu, rồi tiếp tục cuộc chinh phạt khắp vũ trụ. Chiến tranh và cướp bóc không chỉ phục vụ cái tôi hiếu chiến của ông ta mà còn là để tạo ra nguồn tài sản dồi dào duy trì Thế Giới Mẹ.
Nhân vật chính của chúng ta có tên Kora, một bé gái đáng thương được huấn luyện thành kẻ bất khả chiến bại và là cánh tay phải cho Nhiếp chính. Kora bị gài bẫy và phải sống chui lủi dưới lệnh truy nã khắp vũ trụ dưới cái tên "kẻ khắc sẹo".
Trong khi đó, các hành tinh đã tự tạo ra quân đội chống lại tội ác của Nhiếp chính và Thế giới mẹ. Họ là lực lượng kháng chiến chống lại sự ức hiếp của những kẻ đam mê chiến tranh, ăn trên ngồi trốc. Họ mang trong mình đủ nỗi đau mất nước, lưu vong, hận thù, đau đớn, lầm than và thề đứng lên chống lại cường hào ác bá.
Rebel Moon có một cốt truyện cơ bản và đơn giản như vậy. Zack Snyder mất nhiều năm tạo ra một thế giới viễn tưởng gốc của riêng mình nhưng lại thiếu hụt những "đại lượng" tạo nên tính riêng biệt, cũng như sự sâu sắc về mặt văn hoá. Người xem có thể thấy thế giới và vũ trụ của Zack Snyder tạo ra sao mà "xoàng xĩnh" đến vậy.
Có thể nói, thế giới điện ảnh mà Zack tạo ra trong Rebel Moon mang đến ý chí của vị đạo diễn nhưng thiếu đi những biểu tượng văn hoá, những khám phá sâu mà các bộ phim khoa học viễn tưởng khác đã làm được. Thế giới đó vì thế mà thiếu hấp dẫn, không có điểm nhấn, và hoàn toàn khô kiệt về mặt lịch sử, văn hoá.
Mê thì có mê nhưng chê vẫn phải chê
Zack Snyder vốn là một đạo diễn tạo ra sự phân cực khá rõ ràng trong cộng đồng xem phim. Một nhóm yêu thích phim của ông, "tung" những tác phẩm này lên mây xanh. Một nhóm khác lại cố "dìm" chúng xuống tận sâu lòng đất.
Rebel Moon - Part One: A Child of Fire cũng rơi vào cái thế đó. Dù đạt hạng nhất của Netflix tại 86 quốc gia khi vừa ra mắt, phần đầu tiên của Rebel Moon vẫn bị chê không ngớt lời.
Phim đã làm, lịch đã lên, khán giả có chê và cứ dành hàng giờ để xem tác phẩm. Phần phim thứ 2 - The Scargiver cũng đã lên lịch khởi chiếu. Ra mắt giữa tháng tư, Rebel Moon lại dẫn đầu nền tảng Netflix ở 83 quốc gia. Cũng giống như phần phim trước đó, nó tiếp tục bị chê dù thành công về lượt người xem và sở hữu số giờ xem áp đảo.
Rebel Moon đáp ứng một bộ phim dễ xem, dễ cảm nhận. Vì thế mà số lượng người xem lại đông đảo đến vậy. Cách phát triển nhân vật, những màn hành động và kỹ xảo đều được thực hiện ở mức khá tốt, nhưng vì thế mà cũng dễ đoán, và nhàm chán.
Trải nghiệm xem cả hai phần Rebel Moon có lẽ sẽ khiến khán giả cảm thấy đều đều. Sự hùng vĩ và tính sử thi gần như không xuất hiện trong bộ phim này. Những màn hành động cũng không khiến người xem phải "ố á ố à."
Các tuyến nhân vật, các mối quan hệ và xung đột giữa họ không được nhắc đến ở trên là bởi vì họ quá nhạt nhoà. Người xem có thể thấy họ giống các nhân vật đây đó trong các tác phẩm điện ảnh khác. Thậm chí, câu chuyện và sự đấu tranh của họ trong Rebel Moon còn không có gì nổi bật. Và dường như, mối liên kết giữa người xem và một thế giới viễn tượng không có khi thưởng thức bộ phim này.
Tóm lại là, Rebel Moon là một tác phẩm giải trí tầm trung hơn là một tác phẩm đồ sộ khiến người ta trầm trồ và muốn khám phá sâu hơn.
Hy vọng nào cho giấc mơ của Zack Snyder?
Nói như vậy hẳn không đúng vì Rebel Moon vẫn có những nhân vật khá thú vị dù câu chuyện của họ chưa được khai thác triệt để. Điển hình như JC-1435 hay Robot James/Jimmy thực sự là một nhân vật có nét thú vị và thu hút. Hay công chúa Issa với sức mạnh chữa lành cũng mang đến những bí mật chờ được bật mí.
Trong khi các tuyến nhân vật chính khá lờ đờ, mờ nhạt thì JC-1435 và công chúa Issa lại quá ít đất diễn. Với pha bật đèn xanh cho những phần tiếp theo của Rebel Moon, Zack Snyder có lẽ nên tập trung vào những nhân vật này nhiều hơn; mang đến cho họ những câu chuyện thú vị hơn.
Trên tất cả, các thế giới viễn tưởng cần có thời gian xâm nhập và xâm chiếm tâm hồn khán giả. Những tác phẩm điện ảnh về thể loại này cần thời gian để xây dựng mối liên kết, hoặc được hỗ trợ bởi các tác phẩm gốc trước đó (từ sách, trò chơi điện tử, truyện tranh…). Không phải là Zack Snyder và Rebel Moon không có cửa, mà chỉ là cửa hơi hẹp mà thôi.
Dù là một tác phẩm còn khá mờ nhạt, Rebel Moon vẫn có cơ hội để tạo nên một hiện tượng đại chúng mới nếu Zack Snyder kỳ công xây đắp thế giới viễn tưởng của mình hơn nữa. Còn nếu Zack thực sự đã "tất tay" ở hai phần phim đầu, Rebel Moon sẽ mãi chỉ là tác phẩm thành công về mặt lượt xem và thất bại ở mọi khía cạnh còn lại.