Năm 2020 khi COVID-19 còn phức tạp, 70% trong số 18,000 độc giả Amazon Trung Quốc nói rằng họ đọc nhiều hơn trong thời gian giãn cách xã hội. Theo báo cáo của Nielsen, thời gian đọc của người Ấn Độ cũng tăng từ 9 tiếng/tuần lên 16 tiếng/tuần. Nhiều thư viện ở New Zealand cũng ghi nhận số thành viên online tăng hơn 50%.
COVID-19 đã giúp cả thế giới đọc sách nhiều hơn. Việc đọc không chỉ giúp bạn giết thời gian, những cuốn sách còn hàm chứa những chỉ dẫn đưa bạn đi qua giai đoạn bất ổn và khó đoán. Vậy thời gian này, ta đọc gì để vượt qua biến động?
Đưa tâm trí ra khỏi không gian hiện tại
Đây là khoảng thời gian bạn tách biệt với xã hội, không được chu du hay gặp gỡ nhiều người.
Vì vậy, sách là một cầu nối tâm trí bạn với thế giới bên ngoài. Không như phim, âm nhạc hay mạng xã hội, sách có thể đưa trí tưởng tượng của bạn đến những vùng đất mới, những không gian phi hiện thực xa hơn những vị trí địa lý thông thường. Sách cũng cho bạn gặp gỡ những người đặc sắc mà có thể bạn khó lòng gặp được ngoài đời.
Trong thời gian giãn cách, hãy để tâm trí du hành cùng những cuốn sách du ký khám phá những vùng đất mới, hoặc chọn sách viễn tưởng để bước vào một thế giới khác xa hiện thực.
Đọc gì: Với những chuyến đi thực tại, bộ đôi sách Tôi là một con lừa và Con đường Hồi giáo sẽ là lựa chọn không tồi.
Đây là hai tựa sách ghi lại những chuyến đi khắp thế giới của tác giả Nguyễn Phương Mai — một kẻ du hành, một cây viết lên đường với trái tim rộng mở, kiến thức sâu sắc và niềm ham mê khám phá.
Theo chân tác giả, ta sẽ được đi qua từng chặng đường và trải nghiệm từng lớp lang văn hoá, lịch sử của các quốc gia. Với lối viết trẻ và giàu sức sống, hai tựa sách sẽ giúp làm giàu và dày kiến thức của bạn về cuộc sống.
Nhâm nhi những trang sách mang đậm tinh thần dịch chuyển và phiêu lưu, bạn sẽ mong mùa dịch qua thật nhanh để lại được “lên đường với trái tim trần trụi”, lên đường để thực sự hiểu về thế giới này.
Nếu đang tìm một chốn không tưởng để chu du, hãy theo chân cô bé Elsa trong cuốn Bà ngoại tôi gửi lời xin lỗi của tác giả người Thụy Điển Fredrik Backman.
Lớn lên trong gia đình tan vỡ, không thể hòa nhập với bạn bè, tuổi thơ của Elsa được xoa dịu bằng những câu chuyện của người bà về Xứ Mơ Màng Ngủ. Tại đây, Elsa bắt đầu hành trình kết nối những nỗi đau thực tại với thế giới kỳ ảo này để giải mã những bí ẩn trong trò chơi tìm kiếm bà ngoại dành tặng cô.
Cuốn sách cũng hàm chứa một thông điệp quý giá khi đi qua biến động: cách để thắp sáng hiện thực xám xịt là quan tâm, chia sẻ nỗi đau và yêu thương nhau.
Dọn dẹp không gian sống và tâm trí
Chúng ta đang sống giữa bộn bề đồ đạc và ngổn ngang các mối quan tâm mà không phải tất cả đều quan trọng hay cần thiết. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng sống một không gian bừa bộn, nhiều đồ đạc không chỉ làm bạn căng thẳng hơn, mà còn ảnh hưởng đến khả năng tập trung.
Hãy tận dụng thời gian ở nhà để dọn dẹp tâm trí bằng cách nhìn lại không gian sống và các mối quan hệ quanh mình. Nhưng thay vì vồ vã bỏ hết tất cả, hãy hướng tới điểm “vừa đủ.”
Điểm vừa đủ giúp bạn cảm thấy hài lòng, thoải mái mà không bị quá tải. Hành trình tìm đến điểm vừa đủ không chỉ là bỏ bớt đi mà còn là bồi đắp thêm những gì quan trọng và thực sự có ý nghĩa.
Đọc gì: LAGOM — Biết đủ mới là Tự do của tác giả Niki Brantmark về triết lý sống của người Thụy Điển chính là cuốn sách lý tưởng trên hành trình đi tìm điểm vừa đủ, cũng là một cuốn sách hoàn hảo cho mùa dịch này.
Sách đưa ra quan điểm rằng biết đủ là hành trình dài tìm và hiểu những giá trị cốt lõi của chính mình. Khi đã hiểu vị trí của mình ở môi trường xung quanh, bạn sẽ biết điều gì thực sự quan trọng với bản thân.
Tuy nghe có vẻ an phận, “biết đủ" lại là động lực để bạn tìm thấy tự do và niềm trân trọng với thực tại, từ đó sáng tạo với những gì sẵn có xung quanh.
Sẵn sàng để thích nghi với tương lai biến động
Trong thời đại này, điều duy nhất ta có thể chắc chắn là sự thay đổi. Và chính sự thay đổi ảnh hưởng không nhỏ đến tinh thần của chúng ta.
Các nhà tâm lý học nhấn mạnh rằng cảm giác bất an trước những biến động nhanh, đột ngột và khó đoán của bệnh dịch là một trong những nguyên nhân chính gây nên hậu quả lâu dài như căng thẳng, lo âu, thậm chí trầm cảm.
Tác động này thậm chí càng lớn hơn với những người mất việc hay công việc bị ảnh hưởng bởi bệnh dịch.
Vậy học gì, chuẩn bị gì khi ta không biết tương lai thế nào?
Đọc gì: Forever Skills — Kỹ năng nền tảng cho mọi thế hệ bóc tách bản chất của biến động và thay đổi, rằng thay đổi luôn có ba bình diện: những gì đang thay đổi, những gì không thay đổi và những gì cần thay đổi.
Các tác giả cho rằng trong thời đại nhiều biến động, chúng ta quá tập trung vào những gì đang thay đổi, những gì cần thay đổi nhưng lại quên mất những gì không thay đổi.
Sách tập trung làm rõ những kỹ năng đáng gìn giữ, nuôi dưỡng và khai thác sâu bằng những lập luận, dẫn chứng và các câu chuyện thuyết phục. Để khi gập sách lại, bạn sẽ an tâm hơn vì đã hiểu sức mạnh của mình, và sẵn sàng bước những bước đi vững vàng, mạnh mẽ xuyên qua mọi biến động.
Dành thời gian tìm hiểu các tác phẩm đồ sộ
Bình thường chúng ta quá bận rộn cho những tựa sách lớn và những vấn đề sâu sắc. Trong những năm gần đây, sự lên ngôi của micro content hay đọc sách nhanh (tóm tắt nội dung sách trong 15 phút đọc) càng thể hiện xu hướng người đọc không có thời gian cho các nội dung hay chủ đề quá phức tạp.
Thế nhưng, dịch bệnh và giai đoạn cách ly xã hội đã cho phép, thậm chí thúc đẩy người ta tìm đến các tác phẩm đồ sộ. Hãy dành thời gian đào sâu những cuốn sử thi, lịch sử, hay sách nghiên cứu. Bạn sẽ hiểu được nguồn cơn, cơ chế và vấn đề cốt lõi của thay đổi, từ đó cảm thấy thích thú và bình tâm.
Đọc gì: Người hùng mang ngàn gương mặt của Joseph Campbell là tác phẩm đồ sộ cả về dung lượng lẫn bề dày kiến thức. Sách được TIME bình chọn là một trong 100 cuốn sách phi hư cấu tiếng Anh có sức ảnh hưởng nhất từ 1923.
Cuốn sách là một nghiên cứu dài hơi của Joseph nhằm theo đuổi một lý thuyết sáng tác của tất cả các câu chuyện đã từng được kể trên thế giới — “Hành trình của một người hùng.” Đây là kim chỉ nam trong kể chuyện, tương tự tỉ lệ vàng trong ngôn ngữ hình ảnh. Các tác phẩm như Chúa Nhẫn, Chiến tranh giữa các vì sao hay Harry Potter đều có chung hằng số này.
Joseph cũng cho rằng ai cũng là một người hùng trong cuộc đời họ, và biến động chính là bước khởi đầu để thúc giục ta cất bước trên “hành trình người hùng” của riêng mình. Harry Potter, Frodo Baggins hay Luke Skywalker đều bắt đầu là những chàng trai bình thường. Chính biến động mới thúc đẩy họ lên đường, tôi rèn và giúp họ tìm ra sức mạnh của mình.