Du lịch không khiến chúng ta hạnh phúc hơn. Đây chính là quan điểm tôi đọc được từ một bài viết của tác giả Kirsten Horton trên trang Future Travel. Điều này làm tôi nhớ đến chuyến đi Hà Nội vào tháng 4 năm nay. Sau khi vừa kết thúc mối tình dài 7 năm, tôi gom hết tiền tiết kiệm, làm một chuyến ra thủ đô cho khuây khỏa nỗi buồn.
Trái với những gì tôi mong đợi, chuyến đi không làm giảm nỗi mất mát trong lòng. Dù cảnh vật có đẹp đến mấy thì đều nhuốm một màu xám xịt trong mắt tôi. Các hoạt động vui chơi cũng không thể làm tôi hào hứng. Tôi ôm một mớ tơ lòng trong suốt chuyến đi, để rồi khi trở về mới nhận ra, du lịch không phải là thứ thuốc thần thánh có thể chữa lành mọi thứ, càng không khiến con người ta tốt hơn như nhiều người thường bảo.
Liệu chúng ta có đang “thần thánh hóa” du lịch?
Không ngoa khi nói rằng, du lịch đang dần trở thành một trong những thước đo về chất lượng sống của giới trẻ thời hiện đại. Nó ngày càng bị biến chất khi dần trở thành cuộc đua hơn là hoạt động tìm niềm vui. Một cuộc đua xem ai đi được nhiều hơn, ai sống thời thượng hơn.
Du lịch còn trở thành một cách để thoát ly khỏi những vấn đề trong cuộc sống. Cứ mệt mỏi trong công việc hay cuộc sống hiện tại thì ta lại “rủ nhau đi trốn” với hy vọng “lúc đi ôm sầu lúc về hết buồn”. Hết buồn đâu không thấy, chỉ thấy vấn đề vẫn đứng đó ngó xem bạn sẽ đối mặt với nó thế nào.
Giới truyền thông thì biến du lịch như một cây đũa thần: gõ nhẹ một cái, chúng ta sẽ trở nên hạnh phúc hơn, thông minh hơn, sáng tạo hơn, giàu có hơn, giải quyết vấn đề tốt hơn,… Nhưng liệu du lịch có thần kỳ như vậy không?
Một nghiên cứu tiến hành với 974 người đi du lịch Hà Lan phát hiện rằng, mọi người thấy hạnh phúc khi lên kế hoạch cho chuyến đi hơn là khi đang thật sự trải nghiệm nó. Vài tuần sau kỳ nghỉ, những người đã đi du lịch cũng không hề thấy hạnh phúc hơn những người chỉ ở nhà.
Vẫn sẽ có người lên tiếng phản bác rằng, du lịch cho chúng ta trải nghiệm, mà trải nghiệm làm ta hạnh phúc hơn so với vật chất. Có thể một chuyến đi sẽ cho bạn nhiều niềm vui hơn là mua quần áo mới. Nhưng liệu trải nghiệm từ chuyến đi đó có làm bạn hạnh phúc hơn một trải nghiệm khác, như ở nhà đọc sách, chơi đùa cùng “boss” mèo đáng yêu, hay tham gia một lớp học vẽ vào cuối tuần không? Không có gì chứng minh rằng trải nghiệm du lịch sẽ giúp bạn hạnh phúc về lâu về dài cả.
Mặt khác, nếu cứ mãi chăm chăm vào việc đi du lịch nhiều hơn, bạn sẽ dễ xao nhãng những điều khác cũng khiến bạn hạnh phúc không kém: như thời gian ở cạnh bạn bè, người thân, thời gian làm công việc có ý nghĩa hoặc giúp đỡ người khác,…
Đương nhiên, mọi thứ luôn có ngoại lệ. Có thể du lịch là điều thiết yếu để tạo nên hạnh phúc cho bạn. Có thể là bạn đang sống xa gia đình và bạn bè thân thiết, cho nên vài chuyến du lịch mỗi năm là cơ hội hiếm hoi để bạn hội ngộ với họ. Có thể là công việc của bạn yêu cầu đi đây đi đó, cho bạn cơ hội để kết giao rộng rãi và học hỏi kinh nghiệm từ nhiều nền văn hoá khác nhau. Nhưng nếu không phải là vì những điều như vậy thì vì sao bạn nhất thiết phải đi du lịch?
Cũng có thứ hạnh phúc gọi là… ở nhà!
Trong thời đại người người chạy theo du lịch, nhà nhà đua nhau check-in như hiện nay, việc bạn thích ở nhà, không muốn đi đâu sẽ bị xem là sống một cuộc đời nhàm chán. Nhưng liệu quan niệm đó có đúng hay không?
Trong nhiều năm gần đây, Đan Mạch là đất nước liên tục nằm trong top các quốc gia hạnh phúc nhất thế giới. Và họ có một phong cách sống, được xem là kim chỉ nam của hạnh phúc. Đó là “hygge” – trải nghiệm dễ chịu đến từ những hành động hay niềm vui nho nhỏ. Có thể là dành trọn một ngày nằm dài trên giường và đọc một cuốn sách khi trời mưa, hay tất cả thành viên trong gia đình tụ họp lại cùng ăn một bữa cơm đầm ấm.
Vì vậy, bạn không cần cảm thấy áp lực khi ai ai cũng xách balo lên và đi, trong khi bản thân chỉ muốn ở nhà. Tham gia cuộc đua săn vé máy bay giá rẻ, cầm gậy selfie chen chúc trong một điểm du lịch đông người không làm bạn hạnh phúc hơn, nếu lòng bạn cảm thấy bình yên tại chiếc ổ ấm cúng của mình. Cuộc đời nhàm chán hay thú vị không phải do người khác đánh giá, mà là ở bản thân chúng ta.
Vậy ta có nên từ bỏ du lịch để ở nhà?
Không nhất thiết như vậy. Bài viết này chỉ để cho bạn bớt “thần thánh hóa” hoặc ôm nỗi trông mong quá nhiều vào du lịch. Nếu bạn thích di chuyển và khám phá những điều mới mẻ, bạn cứ đi. Nhưng hãy đi với một tâm thế cởi mở, vì yêu mà đến chứ không phải vì tranh đua hay cố chứng tỏ điều gì.
Ngoài ra, theo bài viết của tác giả Kirsten Horton, du lịch tuy không khiến chúng ta hạnh phúc hơn nhưng có một số cách giúp bạn cải thiện mức độ hạnh phúc khi đi du lịch.
1. Lưu giữ trải nghiệm du lịch bằng hình ảnh hoặc câu chuyện
Tuy nhiều người phê phán việc mải mê chụp ảnh thay vì tận hưởng cảnh đẹp, nhưng một nghiên cứu đã cho thấy việc chụp lại các khoảnh khắc vui vẻ khi đi chơi sẽ khiến chuyến đi thú vị hơn. Mấu chốt là bạn biết cách cân bằng giữa việc chụp ảnh và tận hưởng chuyến du ngoạn bằng cả năm giác quan.
Ngoài ra, lý do khiến các trải nghiệm đáng giá là vì chúng ta có thể kể lại cho người khác. Vì vậy, khi trở về, hãy kể hoặc viết lại chuyến đi của bạn và chia sẻ cho bạn bè, người thân nữa nhé.
2. Tận dụng chuyến du lịch để nâng cao sức khoẻ thể chất
Nếu thường ngày bạn ít đi bộ, vậy khi du lịch, hãy đi bộ nhiều hơn thay vì sử dụng các phương tiện đi lại. Nếu thường ngày bạn luôn tất bật bận rộn, phải thức khuya dậy sớm, vậy thì khi du lịch, hãy cho phép mình có giấc ngủ sớm và sâu. Sức khỏe thể chất khi được chăm sóc tốt thì tự nhiên tâm trạng của bạn cũng sẽ được cải thiện theo.
3. Xem du lịch là cơ hội để kết nối với người khác
Đó có thể là bạn bè, bố mẹ hoặc người thân thiết với bạn. Hãy đi du lịch với họ, hoặc kể cho họ nghe về những trải nghiệm thú vị của bạn. Những kết nối này là nhân tố quan trọng để giúp bạn hạnh phúc hơn.
Tôi đã không còn cảm thấy ghen tị mỗi khi thấy bạn mình đăng hình đi du lịch ở đâu đó. Tôi cũng không còn áp lực phải kiếm thật nhiều tiền, đặt mục tiêu năm nay phải đi được hai, ba nơi cho bằng người nọ người kia. Khi tôi thật sự muốn đi thì sẽ đi. Còn khi chỉ muốn ở nhà, tôi hài lòng với một ngày cuối tuần xắn tay áo tự nấu cho mình một bữa ăn thật hoành tráng. Ấm bụng rồi thì lại đọc cuốn tiểu thuyết dang dở và ngủ thiếp đi.
Vì vậy, hãy tìm hiểu xem điều gì mới thật sự đem lại hạnh phúc cho bạn. Đừng để bị ảnh hưởng bởi những hình ảnh hào nhoáng và những lời hô hào vây quanh. Nếu bạn đang gặp bế tắc và cảm thấy đi về nhà rồi cuộn mình trong chăn sẽ giúp bạn tốt hơn, vậy thì cứ làm điều đó.
Bài viết này được thực hiện bởi Ngân Huỳnh.
Xem thêm:
[Bài viết] Làm thế nào để du lịch một mình không lạc lõng?
[Bài viết] 7 Cách để đi du lịch bền vững