Trong hàng thập kỷ qua, tiền mặt đã chứng minh đây là hình thức phổ biến và không thể thay thế trên khắp thế giới. Nhưng giờ đây ngôi vương đang có sự dịch chuyển do tốc độ phát triển nhanh chóng của hình thức thanh toán không dùng tiền mặt cùng những ưu đãi tuyệt vời đi kèm.
Vậy đâu mới là hình thức thanh toán hiệu quả nhất? Tiền mặt hay thẻ tín dụng mới là sự lựa chọn khôn ngoan trong thời đại này? Hãy cùng chúng tôi điểm qua ưu và nhược điểm của cả hai hình thức thanh toán để tìm ra câu trả lời cho riêng bạn.
1. Mức độ phổ biến
Điều đầu tiên bạn quan tâm khi sử dụng một hình thức thanh toán đương nhiên là mức độ phổ biến của chúng. Chẳng ai muốn sử dụng hình thức thanh toán quá mới mẻ và không được áp dụng ở nhiều nơi. Về khía cạnh này, tiền mặt vẫn đang chiếm ưu thế lớn.
Tại bất kì cửa hàng nào trên thế giới bạn đều có thể thanh toán bằng tiền mặt, chỉ khác nhau đơn vị tiền tệ, nhưng thanh toán bằng thẻ tín dụng lại là câu chuyện khác. Nhiều hàng quán ven đường, khu chợ địa phương, hoặc phương tiện công cộng,… không chấp nhận thanh toán bằng thẻ, đặc biệt là tại các nước đang phát triển.
Đây cũng là một trong những lý do khiến mọi người e ngại chuyển hoàn toàn sang thẻ tín dụng, dẫn đến hình thức này vẫn chưa phổ biến đến tất cả mọi người ở mọi lứa tuổi và tầng lớp khác nhau.
2. Quản lý chi tiêu
Nếu bạn muốn giới hạn và thắt chặt chi tiêu thì tiền mặt là hình thức được nhiều người gợi ý hơn cả. So với hành động quẹt thẻ quá chớp nhoáng thì việc sử dụng tiền mặt sẽ giúp bạn cảm nhận được rõ rệt cảm giác “tiêu tiền” và ý thức được số tiền còn lại trong túi, nhờ đó có thể cảnh báo bản thân hạn chế việc “vung tay quá trán”.
Nhưng nếu bạn muốn quản lý chi tiêu hàng tháng của mình một cách chi tiết và có hệ thống thì có thể cân nhắc việc thanh toán bằng thẻ tín dụng. Sau mỗi lần thanh toán, bạn đều sẽ nhận được tin nhắn xác nhận của ngân hàng. Nếu đồng thời kết hợp với các ứng dụng quản lý thì mọi chi tiêu qua thẻ của bạn đều sẽ được thống kê tự động, giúp bạn nắm rõ những khoản chi của mình một cách minh bạch và rõ ràng nhất.
3. Sự tiện lợi
Thời đại 4.0 hiện nay đã dẫn đến nhiều giao dịch được thực hiện trực tuyến hơn. Từ đặt vé máy bay, đặt phòng khách sạn, cho đến việc mua sắm đều có thể thực hiện online một cách nhanh chóng. Đồng thời, đây cũng là lúc tiền mặt bắt đầu bộc lộ những yếu điểm đầu tiên. Nhiều giao dịch trực tuyến yêu cầu bạn phải đặt cọc hay thanh toán trước hoàn toàn, việc này chỉ có thẻ tín dụng có khả năng hoàn thành.
Và nếu sử dụng thẻ ngân hàng bạn sẽ có một lợi thế nữa, đó là dễ dàng chứng minh khả năng tài chính khi xin visa hoặc khi vay trả góp số tiền lớn, thay vì phải đến công ty xin bản kê khai lương như khi sử dụng tiền mặt.
4. Mức ưu đãi
Một vấn đề hiển nhiên không cần bàn cãi bởi bạn sẽ chẳng nhận được bất kì ưu đãi nào khi thanh toán bằng tiền mặt, nhưng thanh toán bằng thẻ lại khác. Từ Chính phủ, ngành Y tế đến Ngân hàng, và dễ thấy nhất là các ứng dụng giao hàng đều đang áp dụng nhiều chính sách ưu đãi để thu hút khách hàng hướng đến một xã hội không dùng tiền mặt.
Bạn sẽ nhận được những khuyến mãi, giảm giá, tích điểm,… nếu thanh toán bằng hình thức này, thậm chí là các chương trình ưu đãi hoàn tiền cho người tiêu dùng khi thanh toán bằng thẻ ngân hàng. Đây đều là những hình thức thu hút khách hàng và tỏ rõ sự ưu ái so với thanh toán tiền mặt.
5. Mức độ bảo mật
Đây chính là một trong những thế mạnh của tiền mặt, lý do vẫn được nhiều người tin dùng trong thế giới thông tin cá nhân dễ bị đánh cắp hơn bao giờ hết như hiện nay.
Mọi hình thức thanh toán tiền mặt đều là trực tiếp, nghĩa là bạn không cần cung cấp thông tin cá nhân nào khi thanh toán cho người cung cấp dịch vụ, đồng nghĩa với khả năng rò rỉ thông tin cá nhân của bạn được giảm thiểu đến mức thấp nhất. Bạn không cần lo về việc bị đánh cắp thông tin, hoặc dữ liệu thông tin của bạn bị sử dụng cho mục đích khác như khi sử dụng thẻ.
Bên cạnh đó việc, một điểm yếu khác của thẻ tín dụng nói riêng chính là thanh toán bằng cách quẹt thẻ không yêu cầu nhập số PIN. Nếu thẻ rơi vào tay kẻ xấu, bạn sẽ có nguy cơ mất tiền nếu không phát hiện kịp thời. Ngoài ra, thông tin mặt trước và sau của thẻ cũng có khả năng bị đánh cắp với mục đích tư lợi cá nhân.
6. Phụ phí
Đương nhiên không có bất kỳ chi phí phát sinh nào nếu bạn sử dụng tiền mặt, bởi mọi trách nhiệm bảo vệ cũng như cách sử dụng đều do bạn quyết định. Nhưng nếu bạn đang sử dụng một chiếc thẻ đồng nghĩa với việc sẽ có nhiều chi phí phát sinh, như phí dịch vụ, phí thẻ hàng năm, phí giao dịch,… những điều bạn không cần lo đến khi sử dụng tiền mặt.
Không những vậy, nếu bạn sử dụng thẻ tín dụng sẽ còn một vấn đề khác đáng bận tâm hơn, đó là phí phạt nếu không đủ tiền để trả thấu chi đúng hạn. Dù rằng trước khi đến hạn ngân hàng sẽ thông báo cho bạn, nhưng không phải ai cũng chú ý, và đôi khi cũng không “xoay sở” kịp, dẫn đến những khoản phạt tăng dần sau này.
7. Sự an toàn
Tuy sử dụng thẻ vẫn khiến mọi người lo ngại về mức độ bảo mật thông tin, nhưng xét về khía cạnh an toàn khi sử dụng thì thẻ vẫn là sự lựa chọn tốt hơn so với tiền mặt. Rõ ràng bạn không thể nào yên tâm khi ra khỏi nhà với số tiền lớn trong ví, nhưng lại hoàn toàn yên tâm khi số tiền ấy nằm trong một chiếc thẻ nhỏ gọn với thao tác giao dịch đơn giản.
Nếu tình huống xấu xảy ra, chẳng hạn như mất cắp, bạn vẫn còn cơ may bảo toàn tài sản. Chỉ cần liên hệ ngân hàng khóa thẻ lại ngay lập tức để ngăn chặn những giao dịch không mong muốn xảy ra, và bạn sẽ được hỗ trợ giải quyết nhanh nhất có thể. Tuy nhiên bạn không thể làm vậy với tiền mặt, nếu không tìm được kẻ cắp thì bạn sẽ phải mất luôn số tiền đó. Đương nhiên thời gian để tìm được thủ phạm không thể nhanh chóng như khi khóa thẻ được.
Cuối cùng, một vấn đề thường phát sinh khi sử dụng tiền mặt chính là dễ xảy ra sai sót khi tính toán hoặc nhầm lẫn mệnh giá. Nếu không cẩn thận thì bạn có thể sẽ mất một khoản tiền oan đấy.
Bài viết này được thực hiện bởi An Nguyễn.
Xem thêm:
[Bài viết] Vì sao giới trẻ không thể quản lý tiền bạc tốt như thế hệ trước?
[Bài viết] Sống tối giản: Tiết kiệm tiền lại bảo vệ môi trường