Lần đầu nghe nhạc của Raditori, tôi hoàn toàn ấn tượng với phần lời nhạc đầy chiều sâu và từng trải. Cộng với việc bài hát đầu tiên ban nhạc ra mắt có tên Già, tôi luôn nghĩ ban nhạc gồm các anh lớn tuổi. Thực ra cũng khó mà tin được một ban nhạc với cách làm nhạc chuyên nghiệp và lối chơi live rất chắc tay đấy lại chỉ là những chàng trai trẻ - thành viên “lớn tuổi” nhất của band sinh năm 1997.
Trái với hình tượng nổi loạn, gai góc thường thấy của rock, Raditori mang một tinh thần rock khá “thân thiện”: không nổi loạn dữ dội mà ấm áp, chân thành và có chút phần thô ráp. Nếu là một con người, âm nhạc của Raditori có thể ví như những người bạn thân thiết hay ngồi trà đá, tỉ tê và tâm sự chuyện đời.
Nối tiếp album đầu tay mang tên Những Con Người - phát hành năm 2021, album thứ 2 của Raditori mang tên Vũ Trụ Nhỏ vừa được ra mắt vào tháng 10 vừa rồi. Nếu ở album đầu tay, mỗi cảm xúc được coi là một con người riêng biệt, thì 10 bài hát ở album tiếp theo này là cuộc hành trình đào sâu hơn vào thế giới bên trong của mỗi người.
Khám phá nội tâm con người qua âm nhạc
Vũ Trụ Nhỏ là hình ảnh ẩn dụ cho những suy nghĩ hỗn loạn và bí ẩn như vũ trụ bao la trong bộ óc phức tạp của con người. Album là sự pha trộn của nhiều thể loại âm nhạc được kết hợp với rock, mỗi bài hát trong album đều khác nhau về các thể loại. Có thể kể đến: Thú Hoang (tango), Làm Sao (ballad), Ngắm Trăng (âm hưởng dân tộc Việt Nam)…
Bố cục âm nhạc xuyên suốt album là hành trình khám phá những cung bậc cảm xúc khác nhau của con người. Raditori dẫn dắt người nghe qua từng cảm xúc bằng những chất liệu âm nhạc phong phú và tiết tấu thay đổi một cách mềm mại, tự nhiên. Mỗi bài hát được đặt ở vị trí một cách có dụng ý và chọn lọc, như một lời mời gọi người nghe bước vào thế giới bao la của suy nghĩ, tự do khám phá và cảm nhận. Trong quá trình ấy, mỗi người sẽ tìm thấy những ý nghĩa cho riêng mình.
Bên cạnh đó, ban nhạc cũng thể hiện sử dụng kỹ thuật phối nhạc tinh tế để tạo ra sự chuyển tiếp mềm mại qua các bài hát với những chất liệu âm nhạc rất khác nhau. Album tựa như một cuốn phim cá nhân, nơi mỗi giai điệu trở thành nhạc nền cho những khung cảnh mà Raditori khéo léo dẫn dắt, tạo nên trải nghiệm âm nhạc xuyên suốt và sâu sắc.
Hành trình xây dựng thế giới của Thần Trụ Trời
Bổ trợ cho câu chuyện cảm xúc đến từ âm thanh, artwork của album này cũng được thiết kế tỉ mỉ cho từng bài. Lấy cảm hứng từ truyện cổ tích Việt Nam là câu chuyện Thần Trụ Trời, mỗi bức artwork của từng ca khúc là những giai đoạn khác nhau của hành trình tạo nên thế giới: Từ lúc xây lên trụ đá chống trời, tách biệt trời và đất, sau đó sáng tạo ra các nguyên tố tự nhiên (đất, nước, lửa, khí...). Tiếp đó, Thần đã tạo ra cây cối, động vật và con người, cùng chung sống chan hòa với những cảm xúc thăng hoa, rồi cho đến hành trình phát triển cực thịnh của con người.
Quá trình theo dõi Thần Trụ Trời xây dựng thế giới cũng chính là hành trình chúng ta tự khám phá từng trạng thái nội tâm hỗn mang của chính mình. Dù bạn là ai, dù bạn có đang trong trạng thái tinh thần nào thì bạn cũng có thể tìm thấy bản thân khi soi chiếu vào Vũ Trụ Nhỏ.
Ví dụ, ca khúc Ánh Sao với nội dung về những suy nghĩ luẩn quẩn, cảm giác không chắc chắn. Artwork của bài là hình ảnh của những dải sao băng và sấm sét mà Thần tạo ra - tượng trưng cho những điều hiển hiện trước mắt nhưng sao thật xa vời, khó nắm bắt và lý giải. Ví như những ánh sao đêm đẹp đẽ, ta có thể nhìn thấy chúng đang treo trên bầu trời nhưng thực ra ngay lúc đó chúng đã cách xa hàng ngàn năm ánh sáng hoặc có khi đã trở thành một vì sao chết mà ta vẫn không hề hay biết.
Hay khi Thần tạo ra và bay bổng trong mây trời là biểu tượng cho cảm giác tự do và kiêu hãnh trong Chạy. Còn với việc thần tạo ra lửa, Raditori đã đem đến cảm xúc căm giận chực chờ bùng lên với Thú Hoang.
Cảm xúc người Việt từ truyện cổ tích Việt
Raditori quan niệm rằng tính rock nằm ở tổng thể âm thanh mà họ tạo ra, là năng lượng tỏa ra từ cách xử lý giọng hát, là chất riêng trong âm thanh nhạc cụ của từng thành viên ban nhạc. Đối với họ, tính rock không phụ thuộc vào việc sử dụng nhạc cụ của các thể loại khác.
Ban nhạc chia sẻ rằng: “Các âm thanh ngoài tiếng guitar của Nguyên và Đức, bass của Minh, và trống của Chương chỉ là gia vị bổ sung. Cốt lõi vẫn là ba loại nhạc cụ chính, cơ bản nhất của một ban nhạc rock. Chúng tôi có thể biến hóa mọi thứ và không ngần ngại thử nghiệm thêm. Nhạc cụ nào cũng có giới hạn, nhưng sức sáng tạo của con người đối với chúng thì vô hạn.”
Mang tinh thần Việt Nam sâu sắc, Raditori chọn câu chuyện cổ tích Thần Trụ Trời làm cảm hứng cho concept âm nhạc, đặc biệt là trong ca khúc Ngắm Trăng. Với sự kết hợp của dàn trống cái truyền thống và những biến tấu đầy sáng tạo trên guitar, bass và drum, họ đã tái hiện một không gian văn hóa dân tộc hùng tráng. Bài hát gợi lên hình ảnh đêm Rằm tháng Giêng, khi cả dân tộc từ khắp mọi miền đất nước cùng ngước nhìn ánh trăng tròn, hòa trong niềm vui hội ngộ.
Artwork của Ngắm Trăng là một bức tranh sống động, mô tả loài người gióng trống đồng, mở hội bên hình tượng Rồng Việt uốn lượn trên trời cao. Không khí lễ hội rộn ràng, tựa như các thế hệ tổ tiên cũng trở về, hòa mình vào niềm tự hào và gắn kết cùng con cháu Lạc Hồng. Tác phẩm không chỉ thể hiện tinh thần đoàn kết dân tộc mà còn khơi gợi niềm tự hào văn hóa Việt qua những giá trị truyền thống.
Ở một góc độ khác, không chỉ là nghe theo thứ tự hay phải tìm hiểu kỹ về concept, chúng ta vẫn có thể nhìn thấy những thông điệp tích cực mà ban nhạc được gửi gắm qua từng bài nhạc trong album Vũ Trụ Nhỏ. Ta có thể tìm thấy tinh thần tự do, không ngại khó khăn trong Chạy; ta soi chiếu bản thân mình trong Ánh Sao, Bỏ Sót, Làm Sao, Soi; ta nhận thấy cả nỗi cô đơn lẫn tình yêu thương đồng loại trong Thú Hoang. Ta tập cách lắng nghe bản thân trong Lặng, Kỳ Quan. Không những thế, ta thấy được cả hình ảnh tuổi thơ lẫn tinh thần tự hào và đoàn kết dân tộc trong Ngắm Trăng.
Và cuối cùng, Vũ Trụ Nhỏ thực chất là một vũ trụ bao la, của mỗi người.