Theo World Bank, Việt Nam đang chứng kiến những thay đổi nhanh về cơ cấu dân số và xã hội. Hiện tại, tầng lớp trung lưu chiếm khoảng 13% dân số và được dự kiến sẽ lên đến 26% vào năm 2026. Như thế nào thì được xem là tầng lớp trung lưu? Theo tiêu chuẩn quốc tế, các hộ gia đình được chia thành 5 tầng lớp kinh tế dựa trên mức tiêu dùng hàng ngày (USD/người/ngày). Tầng lớp trung lưu toàn cầu là những người có khả năng tiêu dùng trên 15 USD (tương đương 349.000 VND) mỗi ngày.
Ở một góc độ khác, trung bình mỗi tháng, một người lao động tại TP.HCM (nơi có mức lương trung bình cao nhất toàn quốc) có thể nhận mức lương tối thiểu là khoảng 10.370.000 VND/tháng, tối đa là gần 18.000.000 VND/tháng. Nếu bạn sống theo định nghĩa của tầng lớp trung lưu, tức mỗi tháng bạn sẽ tiêu hết 10.470.000 VND/tháng. Đó là chưa kể những khoản phát sinh ngoài dự kiến, chi phí sống cao hơn thế hệ trước, và lạm phát,… người trẻ chúng ta đang có một cuộc sống thắt lưng buộc bụng, hoặc may mắn lắm, thì có thể để dành được vài ba triệu mỗi tháng.
Theo The New York Times, “Định nghĩa tầng lớp trung lưu không thay đổi nhiều–có công việc ổn định, có khả năng lập gia đình nếu muốn, có nhà để về, và có thể đi du lịch hằng năm. Nhưng để đạt được những điều nói trên thì khó hơn bao giờ hết.” Vì thế, ngoài công việc toàn thời gian, đã đến lúc để chúng ta tìm hiểu một vài công việc làm thêm ngoài giờ để có thể kiếm thêm một khoản tiền, ngộ nhỡ bạn muốn tiếp tục học lên cao, muốn đầu tư một khoản lớn, muốn khởi nghiệp, hoặc lập gia đình, sinh con…
Dưới đây là một vài gợi ý từ Vietcetera.
1. Làm cộng tác viên viết content
Đây là một công việc khá phổ biến trong giới học sinh, sinh viên, và kể cả những người đã có công việc toàn thời gian nhưng vẫn muốn kiếm thêm thu nhập, miễn là bạn có một chút năng khiếu viết, suy nghĩ có logic, rành mạch và có thể đầu tư khoảng vài tiếng mỗi ngày cho công việc này. Có rất nhiều công việc liên quan đến viết lách để bạn có thể thử sức, ví dụ như viết content SEO, cộng tác cho các báo mạng, viết blog, bài quảng cáo, hoặc dịch sách, truyện ngắn…
Ưu điểm của công việc này linh động, có thể làm việc qua mạng và tại nhà, miễn sao là bạn phân bổ thời gian hợp lý để hoàn tất đúng thời hạn. Hơn nữa, ý thức được tầm quan trọng của tiếp thị nội dung nên ngày càng có nhiều doanh nghiệp tìm kiếm người giúp họ trong việc xây dựng nội dung cho website cũng như mạng xã hội. Bạn sẽ dễ dàng tìm được một công việc chỉ qua một vài từ khoá tìm kiếm trên Google, hoặc các hội nhóm tìm việc làm trên Facebook.
2. Tìm việc làm thêm theo sở thích, chuyên ngành của mình
Dạo một vòng quanh Facebook jobs, LinkedIn, và các website tìm việc làm, bạn sẽ tìm thấy những công việc làm thêm, làm tự do, hoặc theo dự án phù hợp với chuyên ngành của mình. Bạn có thể làm kế toán ngoài giờ, phụ trách trả lời tin nhắn cho các shop bán hàng trực tuyến, làm gia sư, dịch thuật… Những công việc này không những giúp bạn có thêm thu nhập mà còn làm giàu kinh nghiệm, kiến thức chuyên ngành và rèn luyện các kỹ năng mềm. Ngoài ra, bạn còn có thể làm trợ lý, quản lý cho những người nổi tiếng, bận rộn và cần sự giúp đỡ của người khác để sắp xếp lịch trình, điều phối công việc từ xa.
Ở một góc độ khác, dù đã có thu nhập ổn định, bạn vẫn nên dùng thời gian rảnh rỗi để xây dựng và thực hiện các dự án ngoài giờ. Những dự án thế này sẽ là bàn đạp để bạn có thể xây dựng thương hiệu cá nhân hoặc khởi nghiệp tại lĩnh vực mà bạn mong muốn trong tương lai.
3. Dùng tiền tiết kiệm để đầu tư sinh lời
Bạn có phải là một HENRY?
HENRY là viết tắt của “High Earner, Not Rich Yet”, dùng để chỉ những người có thu nhập cao và có khả năng sẽ trở nên giàu có trong tương lai, tuy nhiên, ở thì hiện tại, họ vẫn chưa đủ khả năng cho những khoản đầu tư lớn. Ví dụ, bạn đi làm và dành dụm được 100 triệu, gửi ngân hàng thì biết là “đồng tiền chết”, khởi nghiệp thì sợ giữa đường hết vốn, mua nhà thì dĩ nhiên là không đủ. Vậy, phải làm gì với số tiền tiết kiệm đó? Cách duy nhất để tiết kiệm tiền là mang chúng đi đầu tư.
Trên thực tế, đây là một vấn đề mà các mô hình kinh tế chia sẻ có thể giải quyết–một số công ty chia sẻ quyền sử dụng của một tài sản, một số khác cho phép khách hàng trực tiếp chia sẻ đầu tư, quyền sở hữu và sinh lời từ một tài sản chung. RealStake là một mô hình như vậy.
Là nền tảng công nghệ hoạt động trong lĩnh vực bất động sản và tài chính, RealStake cho phép nhà đầu tư (nhỏ) có thể cùng đầu tư chung vào một căn hộ, một nhà phố, hoặc một mảnh đất. Quy trình đầu tư khá tinh giản, mỗi dự án bất động sản (BĐS) sẽ được chia thành nhiều phần bằng nhau, bạn có thể đầu tư một hoặc nhiều phần của BĐS đó. Khoản đầu tư của bạn được ngân hàng (BIDV, SCB, VietCapital) bảo lãnh và RealStake cam kết lợi nhuận trong 2 năm đầu.
Lợi nhuận có thể đến từ 3 nguồn sau: cho thuê–bạn nhận tiền thuê nhà dựa trên tỷ lệ mà bạn sở hữu; bán theo phần–bạn có thể bán phần sở hữu của bạn cho mọi người, hoặc cho RealStake; hoặc bán nguyên căn–khi có 70% tỷ lệ sở hữu đồng ý, BĐS sẽ được bán để chốt lời.
4. Làm tài xế công nghệ
Sở hữu một chiếc xe máy hoặc xe hơi, có bằng lái, có vài ba tiếng rảnh rỗi mỗi ngày—đó là “vốn” để bắt đầu trở thành một người tài xế công nghệ. Đây là ngành nghề sôi động trong vòng vài năm trở lại đây, với sự xuất hiện của hàng loạt các ứng dụng đặt phương tiện di chuyển, đặt đồ ăn và giao hàng trong nước và quốc tế.
Hiện tại, giờ giấc khi làm tài xế công nghệ khá tự do, bạn không phải chịu ràng buộc, cam kết phải làm việc tối thiểu bao nhiêu giờ mỗi ngày. Nếu chạy nhiều sẽ có thưởng. Theo ước tính từ các hãng xe, trung bình mỗi tháng, một tài xế xe máy có thể kiếm được 4 triệu nếu chạy 4 tiếng/ngày. Đối với xe hơi, con số có thể lên đến 15 triệu nếu chạy 4-5 tiếng/ngày.
5. Kinh doanh trực tuyến
i. Bán hàng online
Nói một cách đơn giản, bán hàng online là hình thức kinh doanh qua các kênh trực tuyến, và khách hàng đặt mua cũng qua kênh trực tuyến, điển hình là qua Facebook, Instagram, và các trang thương mại điện tử. Ở thời điểm hiện tại, mọi thứ đều có thể bày bán trực tuyến, nhưng phổ biến nhất vẫn là thức ăn, quần áo, mỹ phẩm, giày dép, đồ gia dụng,… Tuỳ vào số vốn sẵn có mà bạn có thể lựa chọn mặt hàng kinh doanh cho phù hợp, thậm chí, bạn còn có thể kinh doanh những thứ đã qua sử dụng và bạn không còn cần đến nữa.
Quy trình mua bán online khá đơn giản, bạn sản xuất hình ảnh, nội dung và đăng tải lên các kênh trực tuyến để quảng bá sản phẩm, khi khách đặt hàng, bạn sẽ giao hàng bằng shipper, đơn hàng hoàn tất khi các bên hoàn tất thủ tục thanh toán. Vì vậy, bạn có thể dành vài tiếng mỗi ngày sau khi đi làm về để chăm chút cho cửa hiệu “online” của mình.
Với sự phát triển của các các mô hình marketplace (sàn giao dịch chung mà bên bán và bên mua tập trung lại để dễ dàng tìm được nhau) trên các trang thương mại điện tử, dịch vụ giao hàng và các hình thức thanh toán trực tuyến, ví điện tử,… chưa bao giờ việc khởi nghiệp online trở nên dễ dàng như vậy.
ii. Dropshipping
Dropship là hình thức bán hàng trực tuyến mà bạn–với tư cách nhà bán lẻ–không giữ hàng trong kho mà chỉ tìm hiểu và chọn lọc hàng hoá từ các nhà cung cấp, các trang thương mại điện tử nước ngoài, sau đó đăng bán. Lợi nhuận phụ thuộc vào khả năng tìm sản phẩm giá tốt, định giá bán lẻ cho sản phẩm, quảng bá và bán hàng của bạn.
Khi khách đặt hàng, sản phẩm sẽ được đóng gói và vận chuyển trực tiếp từ kho của nhà cung cấp đến khách hàng. Với hình thức này, bạn không cần phải có số tiền vốn lớn, không cần kho giữ hàng hoá, không phải lo lắng về quy trình vận chuyển đơn hàng.
Tuy nhiên, mặt trái của mô hình này là bạn không thể tự mình kiểm định chất lượng hàng hoá, vì vậy, bạn phải rất cẩn thận trong việc chọn lựa sản phẩm, nhà cung cấp để tránh trường hợp ảnh hưởng uy tín.
Không dừng lại ở đây…
Trong quá trình tìm kiếm, chúng tôi còn khám phá ra rất nhiều cách thức khác để kiếm thêm thu nhập, ví dụ như chơi game, làm trợ lý mua sắm online, cho thuê căn hộ dịch vụ trên Airbnb,… Có thể nói, trong bối cảnh bùng nổ công nghệ như hiện nay, chỉ với một chiếc điện thoại thông minh và các nền tảng công nghệ, bạn đã có thể dễ dàng tìm kiếm công việc phù hợp, hoặc những dự án đầu tư nhỏ phù hợp với khả năng tài chính của bản thân. Vấn đề còn lại chỉ là việc bạn chủ động tìm kiếm, và tận dụng đối đa nguồn lực công nghệ để phát triển tương lai của bản thân mình. Chúc bạn may mắn!