Từ khi bắt đầu nhận thức được thế giới xung quanh, ba mẹ mình đã không còn là gia đình của nhau nữa. Mình lớn lên với rất nhiều định kiến từ mẹ về ba, kiểu “ba mày thế này, ba mày thế kia”.
Cao trào nhất là mỗi khi mình phạm lỗi nghiêm trọng, câu nói mình nghe nhiều nhất chính là:
“Mày giống hệt ba mày!”
Lúc đó, với mình, ba là hình mẫu cho người mình không muốn trở thành. Công việc thì không có chuyên môn cụ thể, cuộc sống thì hết lòng vì người ngoài, không giỏi chăm sóc gia đình.
Mình từng thấy ông là người sống YOLO, không có kế hoạch, không biết vun vén cho tương lai. Và mình không bao giờ muốn trở thành người như vậy.
Nhưng rồi ba mất.
Mộ của ba nằm xa thành phố, đường xá đang xây cao tốc, bụi bặm và khó đi. Nhưng mỗi lần mình về Huế, ghé lên đó, gần như chưa bao giờ mình thấy nó vắng vẻ. (Hoặc có lẽ do mình ghé cũng ít.)
Không phải dịp lễ gì, nhưng lúc nào cũng có người ngồi đó. Có những hôm trời mưa, đường lầy lội, vẫn có những chú đi xe máy lên, đốt lửa, ngồi nói chuyện với ba.
Người đến đây có đủ kiểu: nghệ sĩ, sư trong chùa, cả những người làm lãnh đạo.
Lần đầu tiên, mình tự hỏi:
“Ba mình đã sống như thế nào, để khi không còn nữa, người ta vẫn đối xử với ông như thế?”
Ngày xưa, mình từng sợ giống ba. Nhưng giờ, mình nhận ra: mình ước gì có thể giống ông nhiều hơn. Không phải là chuyện tiêu xài hay thiếu kế hoạch, mà là cách ông khiến người ta cảm thấy quan trọng.
Ba không để lại tài sản, nhưng ông để lại những mối quan hệ thực sự. Ba không xây dựng sự nghiệp vĩ đại, nhưng ông để lại những ký ức tốt đẹp về một người được nhớ đến bằng sự trân trọng.
Hóa ra, có những thứ chỉ có thể đo lường được sau khi người ta không còn nữa.
Mình cũng hiểu thêm về mẹ.
Để giữ được ngần ấy sự giận dữ và trách móc, mẹ phải từng yêu ba nhiều lắm.
Dù nói không muốn thờ ba, nhưng chính mẹ lại sắp xếp gọn gàng bài vị khi mình chưa kịp làm. Đằng sau những lời cay nghiệt, lại là một trái tim mang vết xước của một tình yêu không trọn vẹn.
Mình từng nghĩ chỉ mình cần chữa lành, nhưng quên mất rằng mẹ cũng cần được yêu thương và thấu hiểu. Ngày bé, mình từng ghét cay đắng câu “Mày giống hệt ba mày”.
Giờ đây, đó lại là một trong những điều tự hào nhất mà ai đó có thể nói với mình.
Bởi vì mình hiểu rồi.
Sống, không phải chỉ để thành công.
Sống, là để khi rời đi, ta để lại một nơi tốt đẹp hơn lúc trước khi ta đến.
Và đôi khi, những câu nói tưởng chừng gây tổn thương sâu sắc, lại chính là phước lành giúp ta nhìn thấu giá trị của yêu thương.
