“Hãy để những câu chuyện của chúng ta được kể bởi chính giọng nói của chúng ta.” Lời tuyên bố hào hùng này là thứ đã để lại ấn tượng lớn nhất đối với tôi từ chiếc pitch deck của bộ phim điện ảnh Họa Nắng Trong Sương.
Từ quá lâu, những câu chuyện về thời kỳ Đông Dương phần nhiều vẫn được lãng mạn hóa qua lăng kính điện ảnh của những nhà làm phim phương Tây. Đó là những L’Amant của Jean-Jacques Annaud, The Quiet American của Phillip Noyce, hay Indochine của Régis Wargnier…
Xuất hiện tựa như một lời hồi đáp, Họa Nắng Trong Sương là một dự án phim chính kịch - lãng mạn - sử thi đang được phát triển và dự kiến sẽ ra mắt vào cuối năm 2025 hoặc đầu 2026. Bộ phim mang hơi thở hoài cổ và chứa chan hoài bão khổng lồ: để kể câu chuyện về Việt Nam - về lịch sử, văn hóa, và con người Việt Nam - bởi tiếng nói của Việt Nam, cho các khán giả khắp nơi trên thế giới.
Câu chuyện tình thời Đông Dương
Thời kỳ Đông Dương thuộc Pháp, đặc biệt là giai đoạn nửa đầu thế kỷ 20, là một khoảng thời gian đầy biến động song không kém phần quan trọng đối với lịch sử Việt Nam. Không chỉ là gắn liền với yếu tố chính trị - quân sự và chủ nghĩa thực dân, thời kỳ Đông Dương tới nay vẫn luôn là nguồn cảm hứng và hoài niệm vô tận dành cho nghệ thuật Việt Nam.
Họa Nắng Trong Sương sẽ diễn ra trong bối cảnh này, hay chính xác hơn là ở Hà Nội đầu thập niên 40, khi thành phố đang thấm đẫm vẻ đẹp lãng mạn và huyền ảo của quá khứ. Tựa như một phiên bản Casablanca của Việt Nam, tác phẩm sẽ hòa quyện yếu tố tình cảm và lịch sử - hai dòng phim dường như luôn chạm được tới trái tim của khán giả trong nước và quốc tế.
Khởi nguồn từ một ý tưởng phim ngắn về áo dài, Họa Nắng Trong Sương đưa chúng ta theo câu chuyện của hai họa sĩ trẻ đang theo học tại Trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương. Ngày qua ngày, tình yêu chớm nở và khát vọng nghệ thuật của họ dần bị thử thách bởi những biến động chính trị của thời kỳ. Để rồi có lẽ sau cùng, cả hai - giống như bao người Việt Nam khác ở thời điểm đó - phải đứng trước một ngã ba định mệnh: vì tôi, vì người, hay vì một thứ lớn lao và cao cả hơn?
Nghệ thuật - hay chính xác hơn là hội họa - sẽ đóng vai trò trọng tâm của câu chuyện, cũng là điều sẽ tạo nên dấu ấn đặc biệt nhất của Họa Nắng Trong Sương. Và liệu còn cách nào khác để thực hiện một bộ phim này, khi chỉ cái tên Đông Dương vốn đã luôn gợi lên trong mỗi chúng ta những hình ảnh quá rõ nét về phong cách hội họa, kiến trúc và thời trang của thời đại này?
Vì lẽ đó mà yếu tố hình ảnh của Họa Nắng Trong Sương sẽ được lấy cảm hứng mạnh mẽ từ những bức họa nổi tiếng thời Đông Dương - từ Đền Cổ Loa tới Sắp Tết của Lê Phổ, Hai Thiếu Nữ và Em Bé của Tô Ngọc Vân, Au Bord de la Mare của Joseph Inguimberty,... để biến mỗi khung hình của bộ phim trở thành một bức tranh sống động.
Những tài năng trẻ đằng sau ống kính
Một dự án vô cùng tham vọng, Họa Nắng Trong Sương đang được hữu hình hóa bởi các nhà làm phim trẻ tài năng và một đội ngũ cố vấn đầy uy tín.
Trên chiếc ghế đạo diễn của bộ phim là Jay Đỗ. Được đào tạo về sân khấu điện ảnh tại Đại học Santa Monica và ngôi trường diễn xuất Beverly Hills Playhouse, Jay Đỗ sở hữu cho mình phong cách làm phim tinh tế, kèm một khả năng chỉ đạo diễn viên tỉ mẩn nhưng đầy sự đồng cảm. Tác phẩm đầu tay À La Carte của Jay Đỗ từng gây ấn tượng mạnh mẽ tại các LHP như Raindance và VIFF - khắc họa sự tàn bạo của thời kỳ Pháp thuộc và tôn vinh văn hóa ẩm thực Việt Nam.
Phạm Gia Quý - một nhà làm phim trẻ bước ra từ ngôi trường danh giá Savannah College of Art and Design - sẽ sát cánh cùng Jay Đỗ trên cương vị nhà sản xuất. Khởi đầu trong vai trò đạo diễn và để lại dấu ấn qua hai MV của ban nhạc Ngọt và bộ phim ngắn đoạt giải Impermanence (Vô Thường), Phạm Gia Quý dần chuyển hướng sang vị trí sản xuất, và kể từ năm 2021 đang đảm nhiệm vai trò executive producer cho một series truyền hình tiếng Anh mang tên Early Risers.
Công ty Spring Auteurs (với Phạm Gia Quý giữ vai trò CEO kiêm trưởng bộ phận quản lý và phát triển IP, và Jay Đỗ đảm nhiệm vị trí trưởng bộ phận quản lý tài năng) đóng vai đơn vị sản xuất của Họa Nắng Trong Sương.
Và việc hiện thực hóa một dự án tham vọng như Họa Nắng Trong Sương có lẽ sẽ là giấc mơ hão huyền nếu không có đội ngũ cố vấn danh giá - mỗi người trong số họ là những tên tuổi hàng đầu trong các lĩnh vực như điện ảnh, lịch sử, nghệ thuật, kiến trúc, thời trang và nghiên cứu văn hóa - để đóng góp ý kiến vào từng chi tiết nhỏ nhất của bộ phim, và đảm bảo rằng Họa Nắng Trong Sương hiện lên chân thực nhất về văn hóa và lịch sử.
Họa Nắng Trong Sương đang ở đâu?
Từ những cuộc chuyện trò và ý tưởng sơ khai nhất, tới bốn bản phác thảo kịch bản khác nhau, tới kịch bản hoàn thiện đầu tiên và khâu khảo sát bối cảnh, tới cả những lần khước từ các lời mời tài trợ sớm do ê-kíp bộ phim muốn dành nhiều thời gian hơn để phát triển dự án, Họa Nắng Trong Sương giờ đây đã bước vào giai đoạn tìm kiếm kinh phí - một trong những giai đoạn quan trọng nhất với bất kỳ tác phẩm điện ảnh nào.
Tuần này, Họa Nắng Trong Sương cùng nhà sản xuất Phạm Gia Quý đang góp mặt ở sự kiện danh tiếng Asian Producers Network - một sự kiện hoạt động thuộc khuôn khổ liên hoan phim quốc tế Singapore (SGIFF) - đồng thời đánh dấu lần đầu tiên dự án phim chính thức được công bố sau hơn một năm rưỡi ấp ủ và phát triển. Tại đây, bộ phim hy vọng sẽ tiếp tục thu hút được sự quan tâm từ các nhà làm phim nước ngoài mong muốn được chiêm ngưỡng vẻ đẹp của văn hóa và lịch sử Việt Nam trên màn bạc.
Phải chăng “thiên thời - địa lợi - nhân hòa”, Họa Nắng Trong Sương dự kiến sẽ ra mắt vào cuối năm 2025 hoặc đầu năm 2026. Được xác định nằm đâu đó ở điểm giao thoa giữa dòng phim nghệ thuật và thương mại, tác phẩm sẽ không chỉ nhắm tới giới phê bình và các liên hoan phim, mà đồng thời ấp ủ tham vọng trở thành một trong số ít ỏi các dự án điện ảnh Việt Nam có thể được thưởng thức bởi khán giả đại chúng ở nhiều quốc gia trên thế giới.