Những năm vừa qua, mình được gặp gỡ và nói chuyện với nhiều bạn trẻ ở những độ tuổi khác nhau, chủ yếu trong lĩnh vực thiết kế.
Khi mình hỏi “Mục tiêu lâu dài của em khi làm việc là gì?”, phần lớn các bạn dưới 27 tuổi trả lời “làm để bản thân giỏi giang, tốt đẹp hơn” hay “em làm vì đam mê công việc đó”.
Điều đó, nó đúng và tuyệt vời. Thậm chí, mình còn ghen tỵ với những bạn như vậy. Có lẽ cuộc sống của họ từ trước đến nay vẫn luôn đi theo kế hoạch, hoặc chưa gặp biến cố nào khiến họ lo lắng về vấn đề tài chính.
Còn nhớ cách đây hơn 2 năm về trước. Mình có một người em, cũng không hẳn là thân mà chỉ đơn giản là có lần hợp tác chung một dự án cần bạn vẽ minh hoạ. Đúng như “cái máu của người nghệ sĩ”, em thường tiêu tiền theo cảm xúc và luôn luôn nghĩ chỉ cần đủ sống là được. Em rất tự hào về việc em không bị lệ thuộc hay áp lực vì tiền.
Rồi một buổi chiều, em gọi cho mình trong lúc tuyệt vọng. Em bảo ba em vừa vào viện, bệnh viện họ cần người nhà đóng 50 triệu ngay trong hôm đó để các bác sĩ chuẩn bị mổ cấp cứu. Người nhà thì không gửi kịp, em xoay xở thế nào cũng không đủ. Cuối cùng chỉ còn nhớ ra mỗi mình là cứu cánh.
Thật ra mình luôn muốn tránh xa những thứ liên quan tới “vay tiền”, ngay cả trong gia đình. Dù thế nào, nó cũng sẽ có nguy cơ làm ảnh hưởng tới những mối quan hệ xung quanh. Nhưng với giọng nói và những câu từ qua điện thoại, mình cảm nhận được sự tuyệt vọng bất lực của em mà đành phải giúp đỡ. Tất nhiên, sau khi mọi thứ qua đi em vẫn trả đầy đủ cho mình không thiếu một đồng nào.
Bài học thứ nhất mà mình nhận ra sau sự kiện này: Một khoản tiền đúng thời điểm có thể là cơ hội lớn cho người khác. Thế nên mình dần dễ dàng xem xét hơn nếu thấy người đó xứng đáng để có cơ hội.
Bài học thứ hai: Nếu bạn đang có gia đình, hoặc dự định sẽ lập gia đình thì tốt nhất là hãy cố gắng kiếm được nhiều hơn mức mà bản thân cần. Vì nếu ngày đó, không có mình chuyện gì có thể xảy ra chỉ vì em ấy không có một khoản dư ra?
Lúc bạn mới 25 tuổi thì ba mẹ chỉ mới 50, chưa về hưu và hãy còn khoẻ chán. Nhưng chuyện sẽ khác khi bạn dần bước qua ngưỡng 30 tuổi, khi mà ba mẹ bắt đầu có dấu hiệu bệnh tật, và bạn thì chuẩn bị xây dựng một gia đình mới của mình. Nếu không tích cóp từ bây giờ, tới khi đó làm sao có đủ?
À, điều này có thể sẽ không đúng với những bạn được sinh ra trong một gia đình giàu có, đông chị em giỏi giang, hoặc ba mẹ không có một tuổi trẻ lao động vất vả. Chắc cũng không phù hợp với những bạn không may mất người thân từ sớm, hoặc lựa chọn không lập gia đình.
Cuối cùng, hãy kiếm tiền bằng cách tích cực, và đam mê phải là thứ được trả xứng đáng với nó.