Trong nội dung đầu tiên về “bộ ba” mã cổ phiếu phổ biến, Vietcetera đã giúp bạn làm quen với bluechip - nhóm cổ phiếu có vốn hoá (thị trường) lớn. Để tiếp nối, ở bài viết lần này chúng ta sẽ tiếp tục làm quen với nhóm mã thứ hai mang tên penny.
Lấy cảm hứng từ nghĩa gốc của từ ‘penny’ - nghĩa là tiền xu hoặc tiền cắc, cổ phiếu penny là khái niệm chỉ cổ phiếu thuộc công ty có vốn hóa nhỏ, dưới 1 nghìn tỷ đồng tại Việt Nam hoặc dưới 250 triệu USD tại thị trường Mỹ.
Một số ví dụ điển hình về cổ phiếu penny tại Việt Nam có thể nhắc đến là mã VGS (công ty ống thép Việt Đức), mã NBC (công ty cổ phần Than Núi Béo), mã LSS (công ty cổ phần mía đường Lam Sơn).
Vậy ưu điểm của việc đầu tư cổ phiếu penny là gì, và nếu muốn đầu tư thì nên có chiến thuật như thế nào? Bài viết Đầu Tư - Từ Đâu lần này sẽ gửi đến bạn một số phân tích để tham khảo, áp dụng vào chiến lược đầu tư cá nhân.
Tại sao nên đầu tư cổ phiếu penny?
Cổ phiếu penny có sức hấp dẫn lớn với nhiều đối tượng, đặc biệt là những nhà đầu tư mới hoặc nhà đầu tư khởi đầu với số vốn nhỏ.
Có 2 lý do chính cho việc này.
Thị giá thấp
Nhà đầu tư mới có xu hướng so sánh mua chứng khoán giống như đi chợ. Nói cách khác, họ thấy thoải mái hơn khi mua cổ phiếu thị giá thấp để mua được nhiều.
Cổ phiếu penny yêu cầu chi phí đầu tư thấp, hiển nhiên sẽ dễ dàng đáp ứng nhu cầu này.
Đơn cử, bạn dành ra một khoản 10 triệu đồng mua cổ phiếu. Mỗi cổ phiếu có thị giá 100 nghìn đồng thì bạn chỉ mua được tối đa 100 cổ phiếu. Tuy nhiên, với cổ phiếu 10 nghìn đồng, bạn sẽ mua được tối đa tận 1000 cổ phiếu.
Cảm giác sở hữu nhiều số lượng cổ phiếu hơn sẽ khiến nhiều nhà đầu tư, nhất là nhóm nhà đầu tư F0, cảm thấy thích thú hơn.
Mức biến động an toàn
Với số tiền đầu tư ban đầu nhỏ của những nhà đầu tư mới, họ thường kỳ vọng biến động giá trong khoảng có thể kiểm soát được. Và penny là mã có khả năng biến mong muốn này thành sự thật.
Ví dụ như với số tiền đầu tư penny là 10 triệu, nhiều khả năng sau 1-2 tuần bạn sẽ thấy các mã của nhóm này biến động khoảng 20%.
Như vậy, trường hợp thua (đầu tư lỗ) thì bạn cũng chỉ thiệt hại khoảng 2 triệu đồng (mức độ rủi ro bạn tự chấp nhận được), còn nếu thắng thì 2 triệu đồng cũng là khoản lời không tệ với nhà đầu tư mới.
Vậy cần lưu ý gì khi đầu tư penny?
Có 3 yếu tố mà bạn cần cân nhắc khi đầu tư penny, đó là đặc thù về thị trường, nguồn vốn và cách thức đầu tư.
Về đặc thù thị trường
Thứ nhất, là những rủi ro của nhóm doanh nghiệp penny khi kinh tế biến động.
Ở nhiều trường hợp, khi kinh tế khó khăn, các doanh nghiệp tốp đầu thường sẽ có lợi. Lý do là vì đây là nhóm các doanh nghiệp có nhiều nguồn lực, đủ để nuôi sống việc kinh doanh ngay cả khi doanh thu sụt giảm.
Thậm chí, họ còn có thể lấy đi thị phần của các đối thủ cạnh tranh nhỏ bé hơn (nhóm sở hữu penny) - những đơn vị đã cạn kiệt nguồn lực phát triển thị trường. Điều này tạo ra rủi ro không nhỏ cho những cổ phiếu penny mà nhà đầu tư đã mua vào từ trước.
Thứ hai, giới chủ doanh nghiệp nhỏ tại Việt Nam nói chung chưa đủ nguồn lực tài chính để bắt đầu có ý thức bảo vệ lợi ích cổ đông nhỏ lẻ.
Thứ ba, thanh khoản giao dịch trên thị trường của nhóm penny không ổn định. Khi nhà đầu tư cần rút lượng vốn lớn ra khỏi cổ phiếu có thể gây ra mất thanh khoản cục bộ, từ 1 cho tới vài phiên giao dịch.
Về nguồn vốn
Khi đã xác định đầu tư cổ phiếu penny, bạn nên xác định luôn cho mình số tiền tối đa có thể mất trắng, căn cứ vào đó để tính toán ra tổng số lượng tiền đầu tư vào một cổ phiếu penny.
Ví dụ khi bạn đầu tư 30 triệu vào 1 cổ phiếu penny, bạn nên nhìn lại quá khứ giao dịch của cổ phiếu này và giả định trường hợp tồi tệ nhất có thể xảy ra là khi mua xong cổ phiếu giảm mạnh 3 phiên tương đương 20%.
Bạn tự kiểm tra xem mình có khả năng chịu đựng mất trắng 6 triệu đồng trong 3 ngày hay không? Nếu câu trả lời là ‘Có’, bạn đã có điều kiện cần khi đầu tư cổ phiếu penny, đó là khả năng chấp nhận rủi ro.
Về cách đầu tư
Ứng với hai nhóm cổ phiếu penny phổ biến, có hai cách đầu tư mà bạn có thể chọn tham khảo.
Penny giá trị: nhóm cổ phiếu penny có giá cả giao dịch trên thị trường rất thấp hơn giá trị nội tại.
Những mã penny này không phổ biến nên thường đòi hỏi nhà đầu tư chăm chỉ tìm kiếm trên thị trường chứng khoán. Nếu may mắn bắt gặp, hãy đầu tư những mã penny này ngay khi có thể.
Ví dụ cổ phiếu NBC giao dịch trong nhiều năm từ 2020 trở về trước ở mức giá khoảng 6 nghìn đồng, cùng trong thời gian này công ty trả cổ tức bằng tiền mặt lên tới 10% - tức là cao hơn cả lãi suất tiết kiệm ở cùng thời điểm.
Nhà đầu tư nhỏ vừa có được lãi cổ tức tiền mặt tốt vừa có được tiềm năng biến động giá của NBC. Sự thật là sau đó cổ phiếu này đã tăng mạnh gấp 2-3 lần.
Penny biến động: Nhóm mã penny đóng vai trò như một lựa chọn của dòng tiền đầu cơ khi thị trường ở cuối chu kỳ tăng lớn.
Tại các chu kỳ này, cổ phiếu bluechip đã tăng quá nhiều gây hiệu ứng khan hàng trên toàn thị trường, dẫn tới trạng thái "hết nạc vạc tới xương".
Để đầu cơ được penny biến động, bạn cần được đào tạo công cụ phân tích kỹ thuật để bám theo xu hướng ngay khi sóng mới bắt đầu khởi tạo.
Bạn có thể tham khảo giao dịch theo xu hướng ‘trend following’. Trong đó, điều kiện để bắt sóng ngắn hạn penny biến động, là cổ phiếu có tín hiệu xu hướng mới theo đường xu hướng, cũng như khối lượng giao dịch tăng đột biến so với trung bình nhiều phiên trước đó.
Lời kết
Dù có một số đặc thù riêng nhưng khi đầu tư cổ phiếu penny, nhà đầu tư vẫn cần duy trì một số chiến lược đầu tư chứng khoán căn bản để đạt được hiệu quả tối ưu nhất khi kết hợp với các tham khảo trong bài.
Cụ thể, bạn cần thường xuyên kiểm tra tình hình kinh doanh thực của doanh nghiệp để đảm bảo trong thời gian đầu cơ doanh nghiệp không có khả năng phá sản, lừa đảo.
Trên thực tế, thị trường Việt Nam vẫn có nhiều doanh nghiệp dù nhỏ nhưng không những hoạt động kinh doanh nghiêm túc mà còn có thể nắm một số vị trí quan trọng trong thị trường ngách.
Ngoài ra, bạn cũng cần chuẩn bị trước tâm thế cắt lỗ khi đầu tư cổ phiếu penny. Đó là việc chấp nhận bán cắt lỗ để thu tiền mặt về ngay khi khoản đầu tư không còn thuận lợi, và lỗ đã quá mức chịu đựng cân nhắc từ trước.
Với những chia sẻ trên, Vietcetera mong bạn sẽ có thêm sự chuẩn bị tốt nhất trên hành trình đầu tư loại cổ phiếu này.
Hình minh hoạ bởi Nhi Thanh @obanhmis cho Vietcetera.