Ngày nay, gym đang trở thành lựa chọn hàng đầu trong mục tiêu thay đổi vóc dáng và phát triển thể lực. Chính vì thế, PT (Personal Trainer - HLV Cá nhân) trở thành ngành nghề đầy tiềm năng, đặc biệt với người trẻ.
Nhưng muốn thành công trong lĩnh vực mới mẻ, đầy cạnh tranh này, PT cần nhiều yếu tố hơn là một cơ thể đẹp và chiếc miệng khéo. Trò chuyện với Bùi Trương Việt Anh, người sáng lập STEEL- phòng tập tiên phong trong lĩnh vực số hóa và tối ưu công việc cho các PT.
Cơ thể là phép thử quan trọng của mỗi PT
Một PT với kiến thức chuyên môn xuất sắc, hoàn thành các khóa học, chứng chỉ thể thao nổi tiếng nhưng "body" bình thường và một PT cuồn cuộn ấn tượng, ít được đào tạo trường lớp, thì bạn sẽ chọn ai đồng hành cùng?
Với Việt Anh, cơ thể chính là một phép thử rất quan trọng của người PT. Nó thể hiện sự tôn trọng mình và tôn trọng nghề. Khi bạn mắc kẹt trong đống mỡ của bản thân, thì không thể truyền tải thông điệp giảm cân cho khách hàng.
Nếu bạn không đủ kỉ luật để ép bản thân tập, sao có thể truyền cảm hứng tập luyện cho người khác? Quan trọng hơn, một hình thể tốt nói lên kiến thức thực tế của chính PT đó.
Lấy ví dụ cho quan điểm này, Việt Anh cho biết, không ai qua một đêm cơ thể tự thay đổi. Để có được hình thể đẹp, một người phải trải qua nhiều giáo án, chương trình tập, các chế độ ăn khác nhau.
PT phải thử nghiệm, so sánh, thành công và sai lầm trên chính cơ thể mình, biết bài tập này mệt ra sao, chế độ ăn kia gây ra hệ quả gì? Kinh nghiệm cũng là một dạng kiến thức, và nó đặc biệt quan trọng với ngành nghề liên quan tới con người như PT.
Nói vậy đương nhiên không phải phủ định bằng cấp. Kiến thức mình đi học cũng là đúc kết từ kinh nghiệm, nghiên cứu của người khác.
Một câu chuyện phổ biến đang xảy ra trong nhiều phòng tập ngày nay đó là các PT tập cho khách theo sách giáo khoa, nhưng kết quả không được như ý, cũng không biết vấn đề cốt lõi do đâu để thay đổi.
"Quan sát và liên tục tự đặt câu hỏi rất quan trọng. Khi rèn luyện thể chất, mỗi cá nhân đều có những đặc điểm khác nhau, không thể áp một công thức chung cho tất cả được." - Việt Anh chia sẻ.
Gymer muốn người tận tâm đồng hành hơn là dẫn đường đơn thuần
Một PT-tốt quan trọng hơn một PT-giỏi, điều này luôn đúng trong ngành dịch vụ, đặc biệt liên quan tới sức khỏe. Thay đổi hoàn toàn lối sống của một người là hành trình rất dài và khó khăn. Mỗi con người tới gym đều có những hoàn cảnh, nền tảng thể lực khác nhau.
Bằng kinh nghiệm của mình, PT phải thay đổi để mang tới điều tốt nhất cho khách, không phải cứ ép người tập phải làm đủ bài, đủ giáo án mới có kết quả được. Ngược lại, có người thích tập thêm vài bài bụng cuối buổi, dù chưa tối ưu, nhưng hoàn toàn có thể cho họ tập để giữ hứng thú.
Bởi khi đã thoải mái về tinh thần, họ sẽ sẵn sàng đi đường dài hơn. Việt Anh luôn tâm niệm, fitness là một cuộc chạy marathon, không phải chạy nước rút.
Nhưng cũng lợi dụng tâm lý đó, nhiều PT vì chịu áp lực doanh thu, đã bó buộc khách hàng vào những gói hợp đồng dài hạn vô lý. PT không thể vô tâm nói phải 100 buổi mới giảm được 5kg, trong khi 30 buổi là hoàn toàn có thể. Hoặc biết mà giấu nghề, đưa ra lời khuyên “đúng một nửa”, “sao cũng được.”
"Hãy trung thực và tận tâm, mang kết quả tốt nhất trong thời gian ngắn nhất cho người bạn của mình. Khi ấy, chắc chắn PT đó sẽ được người ta giới thiệu cho nhiều người khác. Đó nên là cách làm đúng đắn, hơn là trói buộc một người vào gói tập dài hạn." - Việt Anh đúc kết.
Giao tiếp tốt và ngoại ngữ giỏi là hai kỹ năng cần phải có
Dù có kiến thức vô biên, nhưng không truyền đạt tốt, người tập khó hiểu và cảm thấy thiếu thuyết phục, thì PT đó vẫn chưa làm tốt trách nhiệm của mình. Việt Anh đã từng tiếp xúc với rất nhiều khách hàng, đủ mọi độ tuổi, ngành nghề, nên anh cho rằng, phải đủ khéo léo để truyền đạt và kết nối với những câu chuyện của mọi người.
Kỹ năng thứ hai Việt Anh nhắc đến là ngoại ngữ. Ngày nay có rất nhiều tri thức mới của nhân loại đang được phổ biến, nếu chỉ vì rào cản ngôn ngữ mà không thể tiếp cận được thì sẽ là sự đáng tiếc lớn.
Với ngành nghề liên quan đến dịch vụ và sức khoẻ con người, tài liệu, nghiên cứu bằng tiếng Anh rất đa dạng để bạn nâng cao kiến thức của mình.
Việt Anh quan niệm, tiếp cận với những điều đó cho mình góc nhìn đa chiều về các khía cạnh khác nhau. Có những kiến thức đã lỗi thời, những giáo án tập không phù hợp, nếu cố áp dụng lên cơ thể khách thì sẽ rất nguy hiểm.
Sức khỏe tinh thần là điều quan trọng để đi đường dài trong nghề
Mỗi ngày, tới phòng tập, khách hàng đều thấy PT mỉm cười, tận tâm hướng dẫn họ. Đó là chuyện bình thường. Nhưng ẩn sau ngành dịch vụ khắc nghiệt này, PT dù buồn hay mệt cũng không được thể hiện, hết ca này tới ca khác, họ luôn phải thể hiện sự tích cực, truyền cảm hứng cho khách hàng.
Việt Anh chia sẻ, mỗi người có nguồn năng lượng riêng, lúc cao lúc thấp, nhưng PT thì luôn phải "on top" 100%. Khi PT gào thét, cổ vũ khách tập, họ vô hình chung truyền nhiệt huyết sang khách, rồi làm cạn kiệt năng lượng của mình.
Nếu không nhận thức được cần phải nghỉ ngơi để “sạc”, sẽ rất nguy hiểm và khiến mình khó theo nghề lâu dài được. Hơn nữa, nếu khách hàng stress, vì PT là bạn của khách, cũng rất dễ stress theo.
Vì thế, kế hoạch ăn uống, tập luyện của khách thường bị đảo lộn, không như ý muốn, gây ra ảnh hưởng tới lịch trình và kết quả tập luyện đề ra. Khi đó, PT dễ đi vào cảm giác lo lắng cho khách, đồng thời không biết bản thân đã làm sai ở đâu, không tốt chỗ nào.
Để PT từ nghề ngắn hạn thành sự nghiệp dài hạn cần nhiều thay đổi
Với sự nở rộ của ngành công nghiệp fitness và làm tốt thì lương PT rất cao. Nhưng tuổi đời lại ngắn và rất khó chuyển nghề.
“Khi ngoài ngưỡng 30-35, thể lực và vóc dáng không như xưa, sẽ rất khó cạnh tranh với các bạn trẻ. Ngoài ra, mất 10 năm để rèn giũa trở thành một PT tốt thì bộ kỹ năng của sẽ chỉ xoay quanh việc là một PT, rất khó chuyển giao sang ngành nghề khác. Nhìn thấy ngành PT tuyển ồ ạt, ta nghĩ đó là cơ hội tiềm năng, nhưng lại chưa hỏi ngược lại, tại sao ngành này lại đào thải kinh khủng vậy?” - Việt Anh đặt vấn đề.
Chính vì thế, để PT là một sự nghiệp dài hạn, đầu tiên, PT cần tự trang bị cho mình nhiều kiến thức bổ trợ và kỹ năng mềm, luôn sẵn sàng phát triển ở những mảng khác trong nghề.
Như ở STEEL, Việt Anh không muốn các coach chỉ dừng lại là một PT, mà phải trau dồi thêm về giãn cơ, trị liệu, khoa học thể thao, tạo tiền đề cho họ thành những “cố vấn sức khỏe” lâu dài cho khách hàng.
Để đi lâu dài, biến “nghề” thành “sự nghiệp” cả PT lẫn phòng tập đều cần thay đổi. Có như vậy, những PT truyền cảm hứng sống lành mạnh cho xã hội, nhưng bản thân lại mắc kẹt trong khó khăn về tâm lý-thể chất, mới được giải phóng.