Chuyến đi 3 ngày của tôi tới Thanh Xuan Valley bắt đầu rất tình cờ. Nhưng cũng chính sự tình cờ ấy lại gợi cho tôi một thứ hiếm gặp giữa đời sống hiện đại: cảm giác thuộc về.

Giữa rừng thông hơn nửa thế kỷ tuổi, tôi nhận ra: Chúng ta không tìm một “căn nhà”, mà đi tìm một nơi cho ta cảm giác thuộc về - cảm giác được thở chậm lại, được lắng nghe cơ thể mình và được chạm vào thiên nhiên một cách nguyên bản.

Và có lẽ, chính cảm giác thuộc về ấy mới là “true luxury” của thế hệ này.

Vùng đất của cảm giác thuộc về…

… không phải bằng cách áp đặt: ở đây sẽ xây gì, làm gì. Mà bằng cách tự hỏi: mặt trời đổ bóng ra sao mỗi buổi sáng?, dòng ngầm cũ chảy về đâu?

Bởi một vùng đất muốn khiến người ta thuộc về thì trước hết, nó phải được kiến tạo bằng chính tinh thần thuộc về.

Thanh Xuan Valley, cách Hồ Tây 40 phút di chuyển, là một thung lũng nguyên bản hiếm có: 80ha rừng thông hơn 50 năm tuổi, hồ nước tự nhiên, suối Mây len theo triền đất. Nhưng điều khiến tôi bất ngờ nhất là cách họ tôn trọng từng đường nét của tự nhiên. Và khi ở đây trong vòng 72 giờ, tôi nhận ra mọi thứ ở Thanh Xuan Valley không bắt đầu bằng bản vẽ. Họ bắt đầu bằng những ngày… đi bộ.

Đi dọc triền đồi để xem gió thổi từ đâu.

Quan sát mặt trời buổi sáng ném bóng xuống đất thế nào.

Tìm dòng ngầm cũ để hiểu nước chảy về đâu.

Lắng nghe xem cây thông nào có thể đứng yên, cây nào phải “đánh ủ” để di dời thật an toàn.

Hơn một triệu tán thông ở đây không chỉ để “phủ xanh”, mà trở thành sợi chỉ đỏ của toàn bộ quy hoạch. Có những tuyến đường được thêm vào chỉ để… tránh một thân cây.

Chỉ khi hiểu được ngôn ngữ của một vùng đất, người ta mới có thể xây dựng trên đó thứ gì thật sự bền lâu. Và chính sự lắng nghe ấy khiến Thanh Xuan Valley không mang cảm giác “được làm ra”, mà giống như đã tồn tại từ trước.

Có lẽ đó là lý do, khi đứng giữa thung lũng lần đầu, tôi bất giác thấy một cảm giác quen. Không phải sự choáng ngợp, mà là sự an tâm rất lạ. Một thứ tĩnh lặng khiến tôi nghĩ: hình như mình đã từng thuộc về nơi này rồi.

Kiến trúc chỉ đóng vai trò… giữ im lặng

Một ngôi nhà tốt là nơi giúp ta soi thấy chính mình rõ hơn. Mọi không gian được may đo theo nhịp thở của thung lũng: mềm ở nơi cần mềm, mở ra ở nơi cần mở, thấp xuống ở nơi cây cần ánh sáng.

Tôi biết dự án này có sự tham gia của nhiều đơn vị kiến trúc quốc tế - WATG, Coopers Hill, Kume Design Asia, Avalon Collective, White Jacket, nhưng tôi thích cách họ chọn đứng lùi lại, để thiên nhiên nói trọn câu chuyện của mình.

Trong một buổi chiều ở Valley Park Residences, tôi ngồi trong một căn biệt thự mang kiến trúc Phục hưng Tây Ban Nha, mở cửa đón gió. Tiếng rừng không bị chặn bởi tường mà đi vòng qua từng góc gỗ. Ánh sáng rơi xuống theo một đường xiên mỏng, khiến căn phòng giống như một studio của thiên nhiên hơn là nơi ở.

Sống gần thiên nhiên khiến ta hiểu mình hơn và cũng kết nối với người khác nhiều hơn. Nếu đi cùng gia đình, tôi nghĩ sự kết nối ở đây không phải đến từ những “trò chơi” được thiết kế sẵn, mà từ những hoạt động rất nhỏ: một buổi chiều cả nhà đi bộ quanh mặt hồ, nhặt những chiếc lá rơi để ép vào sổ; hay một sáng cuối tuần đưa con đến nông trại, để chúng chạm tay vào đất, ngửi mùi cỏ mới cắt, hỏi những câu ngây ngô mà người lớn lâu rồi không nghĩ đến. Những khoảnh khắc đó tạo nên loại ký ức mà thành phố hiếm khi nào cho được.

Ở Thanh Xuan Valley, mỗi tiện ích, từ Country Club đến Công viên Valley Park, từ những cung đường chạy bộ tới những sân tập ẩn mình sau triền thông, đều được kiến tạo giữa rừng và mặt nước. Chính sự an nhiên ấy khiến từng khoảnh khắc trở thành độc bản, thứ mà hiếm nơi nào khác có được.

Sự nguyên bản của thiên nhiên trở thành chuẩn mực “luxury” mới

Đi sâu hơn, tôi hiểu vì sao Thanh Xuan Valley có thể tạo ra cảm giác “nguyên bản” đến vậy.

Bởi bây giờ, thiên nhiên đang dần trở nên xa xỉ. Theo Tổng cục Lâm nghiệp Việt Nam, tỷ lệ cây xanh tại các khu đô thị Việt Nam là 2-3m2/người, chỉ bằng 1/5-1/10 so với chuẩn thế giới. Vì vậy, không phải nơi nào cũng còn đủ một thảm xanh để ta tìm thấy sự gắn bó và an trú.

Ở những nơi phải di dời cây, đội ngũ sẽ “đánh ủ” gốc thông từ 6–12 tháng, chăm sóc hằng ngày. Nhờ vậy mà tỷ lệ sống sót lên tới 90%, con số mà bất cứ chuyên gia cây xanh nào cũng gọi là “đáng kinh ngạc”.

Những thân thông buộc phải hạ xuống cũng không kết thúc ở đó. Gỗ của chúng được đưa về xưởng mộc, tái sinh thành lối đi, biển chỉ dẫn, hay một chi tiết nhỏ trong công viên. Cứ thế, nhịp thở của rừng lại tiếp tục vang lên ở trong một hình hài khác.

Và chính cách tiếp cận này khiến toàn bộ Thanh Xuan Valley trở thành một hệ sinh thái trong lành và cân bằng, và theo tôi là một miền an trú đúng nghĩa dành cho hệ hôm nay và cả mai sau.

Cuối cùng, “true luxury” là gì?

Sau ba ngày ở Thanh Xuan Valley, tôi nghĩ mình đã có câu trả lời. Luxury nằm ở: một hơi thở sâu giữa rừng thông, một giấc ngủ mà cơ thể tự buông lỏng, một buổi chiều vẽ tranh không ai làm phiền, và một nơi khiến ta thấy mình thuộc về.

Đôi khi, phải đi rất xa con người mới nhận ra trở về với thiên nhiên không phải xu hướng mà đó là nhu cầu cơ bản nhất của loài người.

Và có lẽ, chính sự sống nguyên bản ấy, thứ tưởng như hiển nhiên, mới là xa xỉ phẩm của thế hệ này.