Chúng ta đọc gì khi đọc sách lược sử?

Lịch sử, nguồn gốc và thời gian hay tiến trình hình thành thế giới luôn có những câu chuyện riêng để kể với thế hệ sau. Trải qua bao biến động, thăng trầm hay những chiến tranh, xung đột, thế giới tồn tại đến ngày nay vẫn luôn đặt ra nhiều câu hỏi thách thức sự nghiên cứu và tò mò của nhân loại.

Dưới đây là 4 cuốn sách lược sử với các chủ đề đa dạng và lối viết gần gũi cho bạn tham khảo cũng như tìm hiểu. 

Lược sử loài người - Yuval Noah Harari

Không cần phải là một người yêu lịch sử, bất cứ ai có sự tò mò tri thức đều nên đọc cuốn sách này. Harari kể chuyện lịch sử với một văn phong dễ hiểu và gần gũi đến mức một khi đã cầm cuốn sách lên, bạn sẽ khó lòng bỏ nó xuống. Tác giả đã rất khéo léo đưa vào các hình ảnh và biểu đồ đầy sống động để minh họa cho các luận điểm của mình. 

“Lược sử loài người” của Yuval Noah Harari có kết cấu 4 phần: từ cách mạng nhận thức, cách mạng nông nghiệp, sự thống nhất của loài người đến cách mạng khoa học. 

Nếu như phần lớn những cuốn sách lịch sử trên thế giới chỉ bắt đầu nhiều nhất từ khoảng vài nghìn năm trở lại đây, thì Yuval đã mở đầu cuốn sách của mình từ 13,5 tỷ năm trước. Khi đó vật chất và năng lượng mới bắt đầu xuất hiện, đánh dấu sự khởi đầu của hóa học. Sau đó, vượt qua 9 tỷ năm tiếp theo thì Trái Đất mới hình thành. Harari đưa người đọc đi tìm hiểu lịch sử một cách tổng quan nhất so với những cuốn sách lịch sử khác.

Cuối cùng, sau khi gấp sách lại, nó đặt ra cho người đọc những câu hỏi bản năng và thách thức nhất: Thế nào là hạnh phúc? Homo Sapiens có thực sự là một loài hạnh phúc dù nắm trong tay quyền lực hay bá chủ? Tất cả đều là những câu hỏi mà chúng ta vẫn đang đi tìm câu trả lời.

Lược sử thế giới - E.H.Gombrich

Gombrich là một nhà nghiên cứu lịch sử nghệ thuật, chính vì thế mọi khái niệm phức tạp hay sự kiện khó hiểu trong cuốn sách này đều được diễn giải bằng một giọng văn trong sáng, giản dị, trang nhã. Thêm vào đó là cả những cảm xúc cá nhân khi nồng nhiệt, bi thương, khi hài hước, dí dỏm.

Tác giả giúp chúng ta hình dung được sự vận động của lịch sử Phương Tây liền mạch như một dòng chảy. Đó cũng là cơ hội để hiểu hơn rằng nhân loại đã từng sống và suy nghĩ ra sao, các quốc vương và quốc gia đã thành công và lụn bại như thế nào. 

Đây là một cuốn sách mà bạn sẽ tìm thấy sự tương tác giữa người viết và người đọc qua giọng kể rất gần gũi. Gombrich luôn mong muốn truyền tải cách nhìn về tính nhân văn qua góc độ lịch sử một cách trung thực, dù đó là với những đứa trẻ. 

Như cách tác giả đã gửi gắm trong một câu trích đắt giá nhất cuốn sách: “Suy cho cùng cuốn sách này được viết cho các độc giả nhỏ tuổi, những người đáng ra không phải biết đến những điều đó. Nhưng trẻ em rồi cũng sẽ thành người lớn và có lẽ các em cũng cần được biết rằng, lịch sử đã cho thấy con người dễ dàng đánh mất nhân tính như thế nào.”

Lược sử tôn giáo - Richard Halloway

Đây là một cuốn sách diễn giải về những tôn giáo lớn nhưng không bỏ quên những tôn giáo nhỏ. Kiến thức Richard mang đến trải từ các tín ngưỡng cổ đại đến hiện tại, từ cộng đồng Hỏa giáo ở Ấn Độ đến Kitô giáo với hàng nghìn cành nhánh. 

Những đoạn bình luận, phân tích mà tác giả đưa ra ít nhiều mang thiên kiến chủ quan, nhưng nó cũng là một trong những cách khiến độc giả hình dung được rõ ràng hơn về bản chất và các học thuyết tôn giáo. Mỗi đơn vị kiến thức đều vừa vặn, tóm tắt những điểm chính về nguồn gốc, giáo lý, những thực hành đặc trưng.

Trong một kỷ nguyên mà xung đột tôn giáo bùng nổ, cuốn sách của Richard Holloway được xem như một nguồn thông tin hữu ích giúp những ai quan tâm đến vấn đề này có thể sử dụng như một tài liệu tham khảo.

Cuốn sách đã đặt ra hai câu hỏi lớn xuyên suốt toàn bộ quá trình từ lúc xuất hiện cho đến thời điểm hiện tại của tôn giáo: Tại sao chúng ta ở đây? Điều gì sẽ xảy ra với chúng ta sau khi chúng ta chết?

Lược sử thời gian - Stephen Hawking

Stephen Hawking đã diễn giải nhiều điều phức tạp như các sự kiện, hiện tượng khoa học bằng một cách đơn giản. 

Rất nhiều khái niệm trừu tượng, vừa triết học vừa khoa học được trình bày lôi cuốn, mạch lạc và tối giản để ai cũng có thể hiểu được. Đôi khi ông dụ độc giả vào những ngộ nhận tưởng như rất có lý, rồi lại bất ngờ chỉ ra sự phi lý trong cách nghĩ. Cuốn sách đề cập đến những vấn đề nghiêm trọng và hóc búa nhất của vật lý lý thuyết, như vụ nổ lớn, lỗ đen, không - thời gian, thuyết tương đối, nguyên lý bất định… mà không hề cứng nhắc.

Thế giới sẽ còn nhiều đổi thay, cũng như vũ trụ vẫn không ngừng vận động. Nhưng có một điều chắc chắn, đây là một cuốn sách dù ở độ tuổi nào hay đi qua bao nhiêu năm nữa nó vẫn sẽ có được chỗ đứng cho riêng mình. 

Không chỉ bởi tràn ngập trong đó là một tâm hồn đẹp, một nhân sinh quan và cái nhìn lạc quan của Stephen Hawking, mà còn vì khi gấp cuốn sách này, ta sẽ thấy tuy mình rất nhỏ bé nhưng sự tồn tại luôn mang rất nhiều ý nghĩa.