‘Maika’ dự Sundance - Điện ảnh Việt có thêm “ngôi sao hy vọng”?

1. Chuyện gì vừa xảy ra?

Bộ phim ‘Maika’ của đạo diễn Hàm Trần vừa được chọn trình chiếu tại liên hoan phim (LHP) Sundance vào tháng 1 năm sau.

Thuộc thể loại khoa học viễn tưởng, ‘Maika’ là câu chuyện về Hùng, cậu bé vừa mất mẹ, và Maika, cô bé sở hữu siêu năng lực. Một đêm đầy sao nọ, Hùng tình cờ chứng kiến một “ngôi sao” rơi xuống trái đất, qua đó cậu đã gặp Maika. Cuộc hội ngộ đưa cả hai qua hành trình đầy thấu cảm về tình bạn, tình gia đình, và trên cả là tình yêu cuộc sống.

Được sản xuất bởi BHD và EAST Films, ‘Maika’ lấy cảm hứng từ bộ phim cùng tên từng quen thuộc với nhiều thế hệ 7x, 8x tại Việt Nam. Phim dự kiến sẽ ra rạp toàn quốc vào tháng 3/2022.

2. Cơ duyên nào đưa đạo diễn Hàm Trần đến với ‘Maika’?

Hàm Trần là đạo diễn - biên kịch người Mỹ gốc Việt, từng thực hiện nhiều tác phẩm gây tiếng vang như ‘Ngày giỗ’, ‘Âm mưu giày gót nhọn’, ‘Đoạt hồn’, ‘Siêu trộm’. Với ‘Maika’, đây là lần đầu tiên anh thử sức ở thể loại phim khoa học viễn tưởng.

Anh bắt đầu viết kịch bản ‘Maika’ từ cuối năm 2018. Thời điểm đó, anh vừa trải qua nỗi đau mất mẹ, nên cốt truyện về cậu bé Hùng là thứ khiến anh đồng cảm sâu sắc và quyết định nhận lời tham gia dự án.

Bộ phim mất tổng cộng 3 năm để thực hiện, do giai đoạn quay trùng với thời điểm dịch Covid bùng phát. Không chỉ đảm nhận công việc đạo diễn và biên kịch, Hàm Trần còn chịu trách nhiệm chính cho khâu dựng phim.

Về ‘Maika’, anh chia sẻ: “Tôi lập tức cảm thấy mình có mối dây liên hệ với Hùng và tôi biết tôi phải làm bằng được bộ phim này. Vì vậy khi nhận được tin 'Maika' sẽ được mời công chiếu lần đầu tiên tại Sundance, tôi đã rất vui. Mẹ ơi, bộ phim này con muốn dành tặng mẹ.”

3. Ngoài Hàm Trần, còn những cái tên nổi bật nào trong ekip sản xuất ‘Maika’?

Được sản xuất bởi EAST Films, đội ngũ từng mang ‘Ròm’ ra thế giới với giải New Currents Grand Prize tại LHP Busan 2019, ‘Maika’ là đứa con tinh thần của các nhà làm phim gốc Việt Jenni Trang Lê, Bảo Nguyễn, Duy Hồ, Anderson Lê.

Trong khi Jenni Trang Lê từng sản xuất các phim như ‘Lôi báo’, ‘Bụi đời Chợ Lớn’, thì Bảo Nguyễn là cha đẻ của ‘Be Water’ - bộ phim tài liệu về Lý Tiểu Long từng ra mắt tại LHP Cannes.

Christopher Wong, nhà soạn nhạc của ‘Maika’ cũng là một cái tên tiêu biểu không kém. Anh từng hợp tác cùng đạo diễn Victor Vũ trong các phim như ‘Scandal’, ‘Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh’, ‘Mắt biếc’, và Charlie Nguyễn trong các phim như ‘Dòng máu anh hùng’, ‘Để mai tính’.

4. Phiên bản ‘Maika’ từng quen thuộc với khán giả Việt Nam nói về điều gì?

Đầu thập niên 80, đài Việt Nam từng trình chiếu một bộ phim truyện thiếu nhi có tên ‘Maika - Cô bé từ trên trời rơi xuống’. Đây là bộ phim viễn tưởng do Cộng hòa Séc thực hiện vào năm 1978, gồm 13 tập, mỗi tập 25 phút, kể về hành trình lạc xuống trái đất của cô bé người ngoài hành tinh Maika (Maija).

Ở phiên bản này, nhân vật Maika là hiện thân của sự tiến bộ khoa học - kỹ thuật, cho thấy máy móc có thể hỗ trợ cho con người như thế nào. Song song đó, Maika cũng truyền đi thông điệp về tình hữu nghị và sự chung sống hòa bình giữa các hành tinh.

Tuy nhiên, theo đạo diễn Hàm Trần, ‘Maika’ phiên bản điện ảnh chỉ thuần túy lấy cảm hứng từ tác phẩm này. Còn kịch bản do anh viết sẽ là một câu chuyện hoàn toàn mới, có tính thời đại, có tính bản địa, và sẽ “vui như Home Alone, tình cảm như E.T”.

5. LHP Sundance có quy mô ra sao?

Sánh vai cùng Cannes - Venice - Berlin - Toronto, Sundance là một trong 5 liên hoan phim thường niên lớn nhất thế giới (còn được gọi là ‘Big Five’).

Nếu hỏi tham dự LHP Sundance có phải là “chuyện lớn” hay không, thì câu trả lời chắc chắn là có. Là LHP lớn nhất Bắc Mỹ, Sundance luôn nhận được số lượng phim gửi đến kỷ lục, trên 14 nghìn tựa phim mỗi năm.

Năm nay, ‘Maika’ là một trong số 82 phim điện ảnh từ 28 nước chính thức tham dự LHP Sundance, và thuộc nhóm 2 phim duy nhất được lựa chọn trong hạng mục phim trẻ em (Kids Program). Đây là niềm tự hào của điện ảnh Việt Nam lẫn Đông Nam Á, vì trong khu vực chỉ có nước ta và Philippines là góp mặt tại Sundance 2022.

6. Vì sao việc tham dự những LHP lớn như Sundance quan trọng?

Với người làm phim, việc tham dự các liên hoan phim lớn luôn là dịp tuyệt vời để giới thiệu tác phẩm lẫn bản thân, có được sự công nhận của giới chuyên môn, mở rộng mối quan hệ, sau cùng là lợi ích về mặt truyền thông và bán vé. Riêng với Sundance, giới điện ảnh thường xem đây là bước đệm quan trọng trên đường tới Oscar, vì Viện Hàn lâm Mỹ luôn dành nhiều sự quan tâm cho LHP này.

Chính đạo diễn Hàm Trần cũng là một “người quen” của Sundance. Phim dài đầu tay của anh, ‘Journey from the Fall’ (Vượt Sóng) cũng đã được công chiếu tại LHP Sundance năm 2006.

Còn với khán giả, liên hoan phim luôn là cơ hội quý giá để thưởng thức các tác phẩm chất lượng, giao lưu với nhà làm phim và người nổi tiếng, mở rộng thế giới quan của mình.

Nhìn xa hơn, việc có phim tham dự các liên hoan phim lớn còn quan trọng với một nền điện ảnh. Nếu doanh thu phòng vé có thể cho thấy tiềm năng thương mại của một nền điện ảnh, thì về mặt nghệ thuật và độ sáng tạo, sự công nhận ở các liên hoan phim uy tín chính là “thước đo”.

7. Trước ‘Maika’, điện ảnh Việt từng có những “ngôi sao hy vọng” nào?

Trong 2-3 năm trở lại đây, điện ảnh nước ta đã tạo nên một số tiếng vang ở các liên hoan phim quốc tế. ‘Vợ Ba’ (Ash Mayfair) từng tham gia LHP Toronto 2018 và nhận giải NETPAC Award. ‘Ròm’ (Trần Thanh Huy) thắng lớn ở LHP Busan 2019. ‘Vị’ (Lê Bảo) nhận giải Special Jury Award hạng mục Encounters ở LHP Berlin 2021.

Tuy nhiên, số phận chung của các bộ phim này là gặp nhiều rắc rối khi trình chiếu trong nước, thậm chí bị cấm chiếu. Thiết nghĩ, mỗi bộ phim kể trên, hay mới nhất là ‘Maika’, đều là một “ngôi sao hy vọng” cho điện ảnh Việt. Vậy thay vì đưa chúng vào thế khó, phải chăng đây là lúc chúng ta nên tận dụng những “ngôi sao” này để tạo đà cho nền điện ảnh nước nhà vươn xa?