Pitching cần gì để thắng? Chia sẻ từ Top 3 của GREEN HORIZON Pitch Contest

Nếu bạn đặc biệt quan tâm đến sống xanh, hoặc là một người trẻ đam mê khởi nghiệp bền vững, đừng bỏ qua nội dung quý giá từ chia sẻ của 3 đội chiến thắng Green Horizon Pitch Contest vừa qua!

Quán quân Halophilic Marine Agriculture - Biến nước nhiễm mặn thành môi trường nuôi tảo ăn được

Tóm tắt ý tưởng cả team bằng một đoạn ngắn?

Mô hình của Halophilic sẽ tận dụng các hồ nước nhiễm mặn để trồng tảo đặc biệt chịu mặn tốt là Salicornia. Loại tảo này thu hoạch xong có thể cho người ăn được, dùng làm thực phẩm cung cấp cho nhà hàng quán ăn với hiệu quả kinh tế cao.

Ý tưởng này xuất phát từ vấn nạn xâm nhập mặn nặng nề ở đồng bằng Sông Cửu Long, tuy nguồn nước nhiều nhưng đều bị bỏ đi vì nước mặn mất khả năng canh tác, rất hoang phí.

Mình đã nghĩ, với môi trường bị xâm nhập mặn này thì các giống cây chịu mặn tốt sẽ trở thành “ngôi sao”. Vậy là mình tìm đến Salicornia (măng tây biển), giống cây có khả năng chịu mặn lên tới 40ppt (độ mặn nước biển thường là 25-35ppt).

Công nghệ nuôi nước mặn này không hề đơn giản, trên thế giới mới chỉ 2 người ứng dụng nó là mình, và một công ty tên Marine Aquafuture ở Hawaii. Mình đã bắt tay với anh founder công ty đó để về Việt Nam thành lập công ty Halophilic Marine Agriculture (Halophilic MA), với tham vọng có thể nhân rộng quy mô dự án thủy canh này ra khỏi biên giới nước Mỹ.

Để vận hành ý tưởng này, Halophilic MA phải kiếm được nguồn cung hạt giống ổn định, huấn luyện kỹ năng bài bản cho các trại nuôi tôm để họ biết cách canh tác, và cuối cùng là nghiên cứu thị trường để đưa giống cây trồng này đến với các nhà hàng.

Có bao nhiêu ý tưởng “nháp” đã không được lên sóng?

Không còn ý tưởng nào khác cả, ý tưởng này là 100% sự nghiệp của mình.

Nói mình đã dành “cả cuộc đời” để phát triển công nghệ nuôi tảo nước ngập mặn này cũng không sai. Mình đã phải từ bỏ bạn bè, quê hương, đến Việt Nam và sống ở trại nuôi tôm ngoại ô Cần Giờ. Mình đặt hết tâm huyết vào nó, hy vọng một ngày các nhà hàng khắp Việt Nam sẽ bắt đầu sử dụng tảo nuôi từ nước ngập mặn để chế biến món ăn thông dụng hơn.

Khó khăn nhất khi biến ý tưởng này thành hiện thực là gì?

Mình nghĩ khó nhất là mình chưa có sản phẩm tảo “ăn được” mang lên sân khấu. Để chứng minh tảo mình nuôi có thể đưa vào nhà hàng, mình cần một “bằng chứng sống” hơn là các kết quả trình chiếu trên slide.

Rất may là cách đây 2 năm mình từng quay 1 video cảnh mình ăn… tảo sau khi thu hoạch và chế biến. Mình chỉ quay giải trí khi nhìn đứa con tinh thần, không ngờ có ngày chiếc video đó trở thành tư liệu quý giá giúp mình giành chiến thắng trên sân pitching này.

Mình vẫn hạnh phúc và bất ngờ với chiến thắng này, phần vì ý tưởng các đội khác đều rất mạnh, phần vì sản phẩm mình tương đối mới và chưa ra được thị trường phổ biến ở Việt Nam. Rất hy vọng chiến thắng này sẽ giúp mình tung được sản phẩm lên thị trường trong thời gian gần nhất.

Danh hiệu Quán quân Pitch Contest ý nghĩa như thế nào với bạn?

Nghĩ đến quán quân có lẽ mọi người đều quan tâm đến khoảng tiền mặt (cash prize) hậu hĩnh giúp team hiện thực hóa ý tưởng kinh doanh. Mình cũng biết ơn vì điều đó, tuy nhiên số tiền này không phải là tất cả.

Giá trị nhất với mình lại nằm ở “con người”. Tham gia Pitch Contest cho mình được nghe những lời phê bình nhận xét quý giá từ chuyên gia. Các chuyên gia này đã vượt qua rào cản của ngành trước đó, họ mang kinh nghiệm về truyền cho mình. Đây là điều mình cần hơn cả khi tham dự các cuộc thi.

Một lời khuyên bạn dành cho các bạn trẻ thi pitching ý tưởng năm sau?

Mọi người cứ “nhắm mắt” đăng ký tham gia đi.

Có thể mình sẽ thuyết trình dở, lên sân khấu mất phong độ, nói chẳng hay, có muôn vàn lý do để ta chùn bước.

Nhưng mối quan hệ mình tạo ra sau mỗi cuộc thi: với teammate, ban giám khảo, ban cố vấn, thì đáng giá rất nhiều mà ngay cả khi bạn thua hay bạn thắng thì đều đã tích lũy được.

Bản thân mình cũng từng thất bại, thậm chí là thất bại nhiều lần. Mình cũng bị chê, bị phê bình, và thực sự thiếu tự tin. Nhưng tất cả chỉ là bước đệm cho ngày hôm nay mà thôi. Phải nghe được những feedback thuở đó, mình mới tích cóp đủ kinh nghiệm “đời” để tự tin bước lên sân khấu pitch ngày hôm nay.

Á Quân Alternō - Pin cát trữ năng lượng nhiệt để sưởi ấm và làm mát tòa nhà

Tóm tắt ý tưởng cả team bằng một đoạn ngắn?

Alternō, bao gồm Kent Nguyễn, Hải Hồ và Nguyễn Quốc Nam, đang phát triển công nghệ lưu trữ năng lượng mới tại Việt Nam. Sản phẩm đưa ra thị trường sẽ là pin cát, một loại pin tận dụng nguồn lượng dư thừa hoặc tấm pin mặt trời, để làm “kho lưu trữ” năng lượng nhiệt trong nhiều tháng.

Một hệ thống pin cát cơ bản gồm một pin chứa cát cách nhiệt với các ống dẫn nhiệt được nhúng trong cát. Năng lượng nhiệt từ pin cát có thể được sử dụng để sưởi ấm hoặc làm mát các tòa nhà. Ví dụ, team đã chế tạo mẫu pin cát đầu tiên có thể giữ nhiệt trong vài tháng và có thể làm sấy được một lượng nông sản tương đối.

Trước cuộc thi, các bạn “thực hành” sống xanh thế nào?

Mình đã thực hành sống bền vững từ năm 2006 sau khi xem bộ phim An Inconvenient Truth.

Mình không thường lái xe máy mà sử dụng xe đạp điện. Mình cũng tự trồng khoảng 1000m2 rừng tự nhiên qua dịch vụ. Ngoài ra, mình đã chuyển sang sử dụng hệ thống pin năng lượng mặt trời để giảm phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch cho nhu cầu sinh hoạt điện.

Khó khăn nhất khi sống xanh nằm ở chi phí. Các sản phẩm bền vững luôn có giá thành cao, và bản thân mình cũng không thể kiểm soát nguồn thực phẩm khi ăn ở nhà hàng, hay du lịch với các đơn vị không thực hành kinh doanh bền vững.

Khó khăn nhất khi biến ý tưởng này thành hiện thực là gì?

Lúc đầu team mong muốn tìm một CTO với background giỏi về phần cứng nhưng không có. Tuy nhiên, sau khi tham gia chương trình ươm tạo của Antler để cụ thể hóa ý tưởng và thu hút được 110,000 USD đầu tư, cũng như chương trình ươm tạo của Qualcomm để tiến hành đăng ký bằng sáng chế thì team tìm được CTO và có khoản đầu tư đầu tiên để biến ý tưởng thành hiện thực.

Kỷ niệm đáng nhớ trong quá trình brainstorm ý tưởng?

Đó là chuyến đi khảo sát trang trại cafe ở Đắk Lắk, nơi cả team Alternō được tận mắt chứng kiến quy trình sấy cafe vất vả của người nông dân.

Nông dân phải sấy cafe bằng củi trong những lò sấy thủ công giống như… chuồng heo. Hay công nhân phải cực nhọc đi thu gom hàng tấn cafe đang phơi trên sân rộng hàng ngàn mét vuông, khi cơn mưa bất chợt kéo đến.

Việc này làm cho team hiểu sâu sắc hơn tầm quan trọng của giải pháp mình đang làm với người nông dân. Sở hữu pin cát với điện năng dự trữ, mọi người sẽ không phải cực nhọc làm nhiều việc tay chân đến thế.

Giải Khán giả bình chọn AquaGleam - Công nghệ loại bỏ ion và kim loại ra khỏi nước thải bị ô nhiễm

Tóm tắt ý tưởng cả team bằng một đoạn ngắn?

Ý tưởng của AquaGleam bắt nguồn từ sự ô nhiễm nguồn nước gây mất cân bằng sinh thái và thiếu nước sạch. Bọn mình đã sử dụng công nghệ “khử ion điện dung” (CDI), với khả năng thu hồi các kim loại có giá trị từ nước thải bị ô nhiễm.

Sản phẩm của AquaGleam dựa trên nguyên lý hút tĩnh điện và lớp điện tích kép để loại bỏ ion khỏi nước, còn được gọi là khử ion điện dung. CDI hoạt động bằng cách áp dụng điện áp lên hai điện cực được phủ lớp vật liệu carbon hoạt tính có cấu trúc rỗng xốp. CDI kết hợp quá trình hấp phụ và sự tác động của điện trường để tách các ion và các hạt mang điện. Khi các ion được tách ra và loại bỏ, chúng ta thu được nguồn nước sạch.

Với sản phẩm này, team hy vọng có thể tạo ra các giải pháp toàn diện về xử lý nước thải công nghiệp, thực hiện một cuộc cách mạng trong ngành Nước.

Trước cuộc thi, các bạn “thực hành” sống xanh thế nào?

Dũng: "Sống xanh tại Hà Nội vốn không hề dễ dàng. Ví dụ như việc đi lại bằng phương tiện công cộng tại Hà Nội cũng thách thức, đặc biệt vào các giờ cao điểm kẹt xe.

Mình xử lý chuyện này bằng cách tận dụng mạng lưới xe buýt công cộng và các phương tiện giao thông công cộng khác, ngoài ra mình cũng ưu tiên xe điện như Xanh SM để giảm thiểu phát thải khí CO2 khi có nhu cầu đi lại."

Lan Anh: "Một cách sống xanh thú vị mà mình được sếp 'dạy' khi đi làm đó chính là “số hóa” các công việc hàng ngày. Ví dụ thay vì viết note trên giấy, mình chuyển hết lên các công cụ số để xử lý."

Hào: "Mình thường đi bộ hoặc di chuyển bằng xe đạp đến trường. Minh thấy thấy rằng việc đi bộ và sử dụng xe đạp không chỉ giúp giảm thiểu lượng khí thải gây ô nhiễm mà còn có lợi cho sức khỏe thể chất."

Một kỷ niệm đáng nhớ nhất của team suốt quá trình brainstorm ý tưởng?

Đáng nhớ nhất có lẽ là trận cãi nhau lớn trước khi chốt ý tưởng. Vì cả 3 thành viên đến từ 3 ngành hoàn toàn khác nhau, bọn mình cãi nhau đến mức cả nhóm không hoạt động vài ngày.

Ngoài ra thành viên nhóm cũng… dàn trải hai miền Bắc-Nam. Do đó, các buổi họp nhóm luôn diễn ra online. Tuy vậy không hề giảm đi nhiệt huyết của cả đội! Cũng nhờ được vào Top 5 của chương trình Green Horizon Pitch Contest mà tụi mình lại “đoàn tụ” được nhau tại Sài Gòn.

Có lời khuyên nào bạn dành cho các bạn trẻ dự thi Pitching Contest như Green Horizon năm sau?

Hãy tự tin vào ý tưởng của mình. Nếu bạn đã nghiên cứu và chuẩn bị kỹ, hãy tin rằng ý tưởng của bạn có giá trị và có khả năng thành công, và kiên trì theo đuổi ý tưởng đó

Trước khi đến bước “tự tin” thì chúng mình cũng tổng hợp những cách khác nhau giúp bạn vững vàng hơn, như:

• Nắm rõ kiến thức trong đúng lĩnh vực bạn làm: Ví dụ với tụi mình là Kỹ thuật Nước. Điều này giúp bạn trình bày thông tin một cách logic và tăng khả năng thuyết phục giám khảo.
• Luyện tập và chuẩn bị: Thực hiện các buổi rehearsal và nhận phản hồi từ mọi người về khả năng thuyết trình của bạn.
• Học từ kinh nghiệm người khác: Điều này có thể giúp bạn có cái nhìn tổng quan về quy trình và cách tiếp cận cuộc thi.
• Thất bại không phải là tất cả: Nếu bạn đã cố gắng hết sức và không gặp may mắn, đừng nản lòng. Hãy nhìn nhận mỗi cuộc thi là một cơ hội để rèn luyện và học hỏi. Chiến thắng của AquaGleam tại Green Horizon Pitch Contest là kết quả của kinh nghiệm và kiến thức tích lũy từ những cuộc thi trước đó.

Vietnam Innovators Summit 2023 - GREEN HORIZON là một phần của Vietnam Innovators Summit 2023. Sự kiện quy tụ các nhà đổi mới sáng tạo Việt Nam cùng trao đổi, học hỏi và tìm kiếm các giải pháp để tạo nên cộng đồng kinh doanh bền vững như một phần trong hành trình chuyển đổi xanh của Việt Nam.

Cám ơn các Nhà tài trợ Trường Đại học Anh Quốc Việt Nam (BUV), Coca-Cola Việt Nam; Đối tác Nội dung Raise Partner; Đối tác Địa điểm Renaissance Riverside Hotel Saigon; và các đơn vị đồng hành EQUO và CarbonFarm Technology SAS đã hỗ trợ Vietcetera tổ chức buổi gặp gỡ này.