Tôi bắt đầu tìm hiểu về “người ảnh hưởng ảo” — virtual/AI influencer trong khoảng một năm trở lại đây. Thế giới hiện đã ra mắt rất nhiều cái tên chủ chốt như Lil Miquela, Shudu hay Imma và được hàng triệu khán giả trẻ quan tâm. Các thương hiệu, nhất là thời trang, cũng đang nhắm đến thị trường này ngày một nhiều. Và ngạc nhiên thay, Việt Nam cũng có một người mẫu ảo đầu tiên tương tự.
Tôi lần đầu biết đến E.M Ơi qua loạt story của nhà thiết kế Tom Trandt. Vài tháng sau, Môi Điên ra mắt BTS “Back To The Future” với E.M là một trong những người mẫu lookbook. Mang theo sự tò mò của mình, Vietcetera đã tìm đến văn phòng của đội ngũ đằng sau E.M.
Chúng tôi gặp chị Hiền, giám đốc sáng tạo và anh Giao — quản lý dự án tại Ogilvy T&A để nghe cả hai chia sẻ về E.M cũng như bối cảnh chung của thị trường ngách mới mẻ này.
Mọi người bắt đầu E.M thế nào?
Giao: E.M là một sản phẩm giữa Ogilvy T&A và Colory — studio chuyên về đồ hoạ 3D và animation. Hai bên đã từng hợp tác với nhau trong dự án Tóc Tiên Clear Head AI vào năm ngoái. Colory thực hiện phần hình, và Ogilvy T&A đảm nhận phần nội dung. Chúng mình thực hiện E.M như một cuộc thử nghiệm nhỏ, bởi trí thông minh nhân tạo vẫn còn là một khái niệm mới mẻ tại Việt Nam và chưa có nhiều dự án lớn.
Hiện E.M vẫn còn là một virtual influencer với nội dung biên soạn bởi một đội copywriter. Nhưng chúng mình định hướng E.M trở thành một AI influencer, có tư duy và "bộ não" riêng để có thể tự học data mới.
Hiền: Colory rất cởi mở về những tiến bộ trong công nghệ 3D, đặc biệt là trong lĩnh vực thời trang. Đối với các bạn ấy, giả lập được những hình dáng của vải khi đổ lên da, hay khi có sự chuyển động là một điều rất thích thú. Nhờ sự hăng hái, tò mò vốn có của Colory và uy tín từ các dự án trước nên bên chị quyết định đồng hành.
Hình ảnh của E.M được xây dựng thế nào?
Hiền: Khác với AI Tóc Tiên, dung mạo của E.M không lấy từ một cá nhân cụ thể nào, mà sử dụng dữ liệu để tạo ra kết quả sau cùng. Từng điểm dữ liệu là hình ảnh của một bạn nữ Việt Nam thật, từ đó tạo ra rất nhiều bản mẫu khác nhau.
Phiên bản mà mọi người thấy hiện tại được hoàn thiện sau rất nhiều sự cân đo đong đếm và chọn lọc của cả team. E.M không có những tiêu chuẩn của một người mẫu hay một influencer; bạn ấy có một dáng vẻ rất đỗi bình thường, với một khuôn mặt hơi bầu bĩnh.
Phần khó nhất để tạo ra E.M là mái tóc. Trong quá trình làm 3D, bạn phải kéo dài từng sợi tóc, đồng thời phải mô phỏng ánh sáng phản lên để trông tự nhiên nhất. Các bạn nữ ở Việt Nam đa phần thường thích kiểu tóc dài ngang vai, kiểu tóc này lại thường bị phá nếp ở phần đuôi. Vì vậy mái tóc của E.M là một lựa chọn khá “liều mạng.”
Mất tầm 10 ngày đến 2 tuần để tạo ra một tấm hình của E.M. Vì mỗi tấm hình cần có hình chụp người thật để hiểu được ánh sáng trên da. Như vậy khi đưa vào môi trường 3D sẽ dễ mô phỏng hơn.
Ngoại hình của E.M có thay đổi qua thời gian không?
Hiền: Không hẳn. Thật ra chúng mình chỉ muốn thay đổi hình ảnh của E.M một chút, tuỳ vào thời điểm và môi trường trong mỗi tấm ảnh. Ví dụ như lúc Tết, cơ thể của E.M sẽ gầy hơn một chút vì bạn muốn mặc vừa áo dài. Hoặc có những ngày E.M khó chịu, mặt của bạn sẽ trông trầm hơn, tóc sẽ trông xuề xoà hơn. Những chi tiết ấy rất nhỏ, nhưng cũng là yếu tố tạo ra sự chân thật và tự nhiên của E.M qua mỗi bức hình.
Có thể trong tương lai, E.M sẽ có thêm giọng nói. Điều này có thể được tạo ra bằng một trong hai hình thức: giả lập một giọng thật hoặc thu thập dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau để phát triển một giọng riêng. Trên thế giới, công nghệ phát triển giọng nói đã rất tiến bộ. Chúng ta có dự án Jukebox đã có thể giả lập giọng của Frank Sinatra, Natalie Cole hay Elvis Presley. Chị nghĩ tại Việt Nam, chúng ta hoàn toàn có thể tìm ra một bên phụ trách phần giọng nói với chất lượng tương đương.
Mọi người có thể chia sẻ thêm về quá trình hợp tác với Môi Điên trong BTS “Back To The Future”?
Giao: Quá trình hợp tác rất vui, vì bản thân Tom Trandt cũng rất thích thú với các công cụ số trong thời trang và cũng rất tin tưởng bên mình. Bạn ấy sẵn sàng chia sẻ hình ảnh và cả những bộ rập để các bạn Colory có thể mô phỏng áo quần tốt hơn.
Chúng mình còn được tham dự các buổi shoot cho lookbook của BTS để hiểu về chất liệu cũng như ánh sáng trên mẫu. Mình nghĩ nếu không nói E.M là người mẫu ảo, chắc sẽ không ai nhận ra đâu!
Chúng mình nhận thấy E.M là một sản phẩm rất có tiềm năng để tiếp tục hợp tác với các local brand khác. Nhưng song song đó, những khách hàng của E.M cũng phải có những hiểu biết nhất định về khái niệm người mẫu AI.
Sau Môi Điên, E.M cũng đã nhận được một vài lời ngỏ khác, nhưng không phải ai cũng hiểu để tạo ra một bức ảnh thì cần nhiều thời gian và chi phí thế nào. Về thời trang nói riêng và các thị trường khác nói chung, mình nghĩ những khách hàng nào thật sự có những hiểu biết tiến bộ cùng tâm thế dám thử những điều mới thì mới có thể đồng hành cùng tụi mình.
Lợi thế và khó khăn của một virtual/AI influencer là gì?
Giao: Khi làm việc với một influencer thật, bạn sẽ gặp phải rất nhiều vấn đề: những quy định, yêu cầu của hai bên, hạn chế về thời gian cũng như định hướng hình ảnh của họ. Ngược lại, với một người mẫu AI thì ta hoàn toàn có thể chủ động và đảm bảo thời gian trống của bạn gần như 100%. Nếu khách hàng đưa ra những đề bài phù hợp, chúng mình sẽ có thể đáp ứng và xử lý gần như mọi yêu cầu của họ.
Song, influencer ảo không thể thay thế hoàn toàn người thật. Như đã nói ở trên, quá trình tạo ra hình ảnh của một người mẫu ảo không hề nhanh và đơn giản. Chi phí cũng rất tốn kém. Và trên hết là đối với người mẫu AI, bạn ấy sẽ cần thời gian để “học” các dữ liệu mới. Dữ liệu càng nhiều, hệ thống và tư duy của bạn mới càng linh hoạt hơn.
Chỉ xuất hiện trên các nền tảng ảo, E.M có gặp khó khăn gì trong việc kết nối với khán giả không?
Hiền: Đúng là giữa người với người chúng ta có nhiều dạng giao tiếp khác nhau: ngoài lời nói, ta còn có hành động, cảm xúc hay ngôn ngữ cơ thể. Nhưng máy và người vẫn có thể kết nối. Ví dụ như nhóm nhạc ảo Godzilla ra đời từ những năm 70s và tổ chức những “concert ảo”: có khán giả thật, sân khấu thật nhưng ca sĩ ảo. Nhờ ngôn ngữ chung là âm nhạc, họ vẫn có thể tìm ra điểm chạm đến khán giả của mình. Chị nghĩ nếu có một cách tiếp nhận đúng, con người sẽ có thể tạo ra một sự kết nối với máy mà người với người không thế có được.
E.M sẽ kết nối với người theo dõi của mình bằng tính cách và màu sắc riêng. E.M là một cô gái trẻ hướng ngoại, hài hước, thích quần áo và đi cà phê. Bạn hướng đến một lối sống lành mạnh và cân bằng, và luôn chăm chỉ làm việc để phục vụ các nhu cầu ăn uống, du lịch của mình.
Bạn cũng là giám đốc nghệ thuật và luôn có hứng thú với những xu hướng sáng tạo đương thời. E.M hiểu những áp lực và mặt trái của ngành sáng tạo, và muốn trở thành một trong những người đại diện nói lên trăn trở của các bạn trẻ trong ngành.
Giao: Hiện tại, mọi người đón nhận hình ảnh của em rất tốt. Facebook của E.M cũng nhiều lần nhận được tin nhắn từ người theo dõi mời bạn ấy đi chơi và gặp mặt. Điều này chứng tỏ mọi người cũng có sự tò mò về E.M. Cá nhân mình đánh giá rất cao sự tò mò, bởi nó cho thấy đội ngũ đang làm đúng, và đó cũng là động lực để team tiếp tục dự án.
Sắp tới, E.M sẽ có những kế hoạch gì?
Giao: Trí tuệ nhân tạo trong sáng tạo cũng đang là một lĩnh vực còn mới và non trẻ tại Việt Nam, vì vậy E.M sẽ cần thời gian để tiếp tục xây dựng hình ảnh và vị trí của bạn trong thị trường. Dự kiến trong tháng 5, E.M sẽ tung ra một số tác phẩm nghệ thuật do bạn tự sáng tác để thu hút nhiều người theo dõi hơn.
E.M là một cuộc thử nghiệm của bọn mình để quan sát và khám phá một thị trường tiềm năng. Mình tin E.M là bước khởi đầu tốt, và có thể trở thành động lực để các agency khác bắt đầu áp dụng trí thông minh nhân tạo vào các sản phẩm sáng tạo của mình. Việc này sẽ đa dạng hoá thị trường, vừa đem đến cho khách hàng nhiều lựa chọn mới mẻ, vừa đem đến cho người tiêu dùng có nhiều trải nghiệm thú vị.
Sự phát triển của EM còn đi theo tốc độ phát triển của thị trường, nhất là ở phía khách hàng. Hi vọng trong thời gian tới, mọi người sẽ thấy nhiều nội dung và hình ảnh của E.M hơn, và E.M sẽ được đón nhận tốt. Còn trong thời gian hiện tại, E.M sẽ tiếp tục là E.M!