Những bước đi đầu trên lộ trình trở thành một UI Designer
Có những cấp độ nào của một người thiết kế UI?
Nguồn: freepik/Stories.
Thiết kế giao diện người dùng là làm gì?
User Interface là khái niệm nhắc tới giao diện người dùng, phần hình ảnh thể hiện của sản phẩm số (ứng dụng, trang web hoặc phần mềm máy tính) mà người dùng có thể tương tác được. Vì thế người thiết kế cần có sự sáng tạo, tập trung vào tính thẩm mỹ và hiệu quả diễn đạt của hình ảnh.
Vì thế, các bạn có xuất phát điểm là thiết kế đồ họa sẽ có lợi thế nếu muốn trở thành UI designer. Tuy nhiên, hơn 9 năm qua mình cũng đã thấy rất nhiều bạn từ ngành khác đột ngột chuyển hướng và gặt hái những thành công nhất định.
Nếu bạn đã tìm hiểu đủ và cảm thấy thật sự thích thú với công việc này, thì hãy tự tin cùng nỗ lực theo đuổi nó tới cùng nhé.
Tương đồng với các cấp độ sáng tạo, người làm thiết kế UI cũng có những cấp độ khác nhau:
Cấp độ 0: Người bắt đầu (The Beginner)
Với cấp độ này, khó khăn lớn nhất có lẽ là tiếng Anh - vì toàn bộ kiến thức của ngành này hiện tại chủ yếu là tiếng Anh nặng tính chuyên môn.
Hãy sục sạo internet để tìm kiếm và đọc các khái niệm cốt lõi về UI Design với các từ khóa như:
- What is User Interface (giao diện người dùng là gì)
- Types of User Interface (các kiểu UI)
- User Interface Elements (các thành tố của UI)
- The components of UI: Color, Grid Systems, Composition & Balance, Typography, Contrast, Consistency (các thành phần của UI)
- Basic principle of UI: Clear, Intuitive, Structured, Responsive, Consistent, Flexible (những nguyên tắc cơ bản của UI)
- Usability Design Pattern (Các họa tiết thiết kế sử dụng được)
- UI Design Process (quy trình thiết kế UI)
Nếu bạn đến từ những ngành khác, hãy tìm hiểu thêm:
- Basic Principles Graphic Design (nguyên tắc thiết kế đồ họa cơ bản)
- 20 most Important Design Principles (20 nguyên tắc thiết kế quan trọng nhất)
Thêm vào đó, hãy học cách sử dụng các công cụ chuyên dụng cho thiết kế:
- Sketch app
- Figma
- Adobe XD
- Invision App
Ở cấp độ này, điều quan trọng bạn cần biết đó là "What - Cái gì" của từng kiến thức kể trên. Bạn không cần phải hiểu tất cả, nhưng phải biết được thiết kế UI có những gì, và những cái đó là gì.
Cấp độ 1: Tân binh (The Novice) - Sao chép
Lý thuyết cần đi đôi với thực hành thì mới hiệu quả. Để bắt đầu thực hành, bạn không cần thiết phải biết toàn bộ các kiến thức đã kể ở cấp độ 0.
Hãy ngồi xuống, làm ngay những thứ vừa mới đọc được. Bắt đầu bằng cách sao chép từ những design có sẵn ở trên mạng.
Mình đã từng tập luyện bằng cách tải những thiết kế có sẵn từ những người đi trước, mở chúng ra xem kỹ từng khoảng cách, kích thước, màu sắc,... của từng thành phần trong đó.
Bạn có thể theo dõi và học theo các designer nổi tiếng trên:
Và download các thiết kế mẫu để tham khảo tại:
- https://www.sketchappsources.com/
- https://sketchrepo.com/
- https://freebiesui.com/
- https://www.invisionapp.com/inside-design/design-resources/
Ban đầu, hãy sao chép theo từng màn hình để tập cảm nhận bố cục, khoảng cách. Sau 1 thời gian hãy sao theo từng flow chức năng. Điều quan trọng ở cấp độ này là cần hiểu được "How - Làm thế nào".
Mẹo nhỏ: sau mỗi lần sao chép, hãy ghi chú lại ở đâu đó 5 điều làm thiết kế đó đẹp và 5 điều chưa đẹp. Sau một thời gian, bạn sẽ có một danh sách kha khá những gạch đầu dòng để tham khảo cho bản thân.
Rào cản lớn nhất ở cấp độ này có lẽ là "mau chán". Việc sao chép lại sản phẩm của người khác có thể rất chán. Nhưng bất kỳ công việc nào khi mới bắt đầu cũng sẽ phải làm đi làm lại 1 việc gì đó rất nhiều lần.
Mình thích câu nói này của Lý Tiểu Long:
"Tôi không sợ những kẻ biết 10.000 kiểu đá khác nhau, tôi chỉ sợ những người luyện 10.000 lần một cú đá."
Vì thế, cần niềm đam mê thật sự và rất nhiều nỗ lực thì bạn mới có thể đi tiếp tới cấp độ tiếp theo. Ngoài ra, tuyệt đối đừng bao giờ lấy kết quả của quá trình này để đưa vào portfolio, hoặc tự nhận là sản phẩm của bản thân. Hậu quả của nó sẽ cực kỳ tai hại cho sự nghiệp sau này của các bạn.
Cấp độ 2: Người tập sự (The Apprentice) - Sao chép + Chỉnh sửa
Đây sẽ là thời điểm phù hợp để bạn tìm cho mình mentor - 1 designer lão luyện cho việc định hướng phát triển. Lên tới cấp độ này, muốn "chỉnh sửa" thiết kế cho phù hợp với ngữ cảnh sử dụng, bạn cần phải hiểu thêm "Why - Vì sao" và "When - Khi nào".
Để trả lời hai câu hỏi này, hãy đọc xem những công ty công nghệ lớn hiện nay đang áp dụng từng loại thiết kế lên sản phẩm của họ ra sao, phổ biến có:
Cái đẹp lúc này không còn dừng ở khiếu thẩm mỹ của designer, mà nó còn phải phù hợp với tâm lý người dùng. Có một số nguyên tắc tâm lý ảnh hưởng lên thị giác.
Quan trọng là hãy luôn đưa ra nhiều hơn 1 phương án thiết kế, đi kèm với điểm mạnh và điểm yếu của chúng. Đây cũng là lý do vì sao chúng ta cần mentor - người có kinh nghiệm để đưa ra những lời khuyên và nhận xét cho từng phương án. Thông qua đó, ta bắt đầu có được những kinh nghiệm của riêng mình.
Một cách khác để có được kinh nghiệm thực tế là từ case study, bạn có tìm thấy ở:
Khó khăn là: việc chọn lọc loại kiến thức để tiếp thu ở giai đoạn này bắt đầu dần quan trọng hơn. Tư duy của bạn đang dần chuyển từ "cái gì cũng đúng" sang "cái đúng cái sai". Vì thế nếu vô tình hấp thu những cái sai ở giai đoạn này, bạn sẽ bắt đầu có định kiến mỏ neo. Việc này gây cản trở cho thái độ tiếp nhận góp ý và thay đổi niềm tin sau này.
Ở cấp độ này, bạn đã có thể bắt đầu kiếm tiền. Nhưng hãy có mức giá hợp lý hoặc mức lương vừa phải, vì phần lớn công việc vẫn đang là sao chép.
Mẹo nhỏ: Hãy ưu tiên tìm kiếm những môi trường phù hợp để phát triển sự nghiệp với các yếu tố:
- Có các dự án đủ tính thách thức;
- Có mentor nhiều kinh nghiệm hướng dẫn;
- Có sẵn các kiến thức đã được kiểm chứng qua thực tế.
Ngoài ra, hãy bắt đầu quan tâm tới những kỹ năng ngoài chuyên môn.
Cấp độ tiếp theo là cấp độ 3: The Associate (tạm dịch: người cộng sự) - Sao chép + Chỉnh sửa + Cải thiện. Lên tới cấp độ này, bạn sẽ cần nhiều thứ hơn là kỹ năng chuyên môn. Mình sẽ dành một bài viết riêng cho nó, hy vọng bạn đã có được những thông tin bổ ích cho mình.