Liều thuốc tinh thần chữa lành những vết thương từ đại dịch

3 giờ sáng, trời mưa to và rét, tại quảng trường HCM thuộc tỉnh Quảng Bình, Như Quỳnh cùng nhóm bạn râm ran cười nói và cổ vũ nhau chạy bộ. Trong màn mưa trắng xóa lúc tờ mờ sáng, những chấm cam “runner” cứ cần mẫn, miệt mài di chuyển cho ngày đầu sự kiện UpRace – giải chạy bộ trực tuyến thường niên gây quỹ vì cộng đồng, hôm 31/10 vừa qua.

“Mưa gió và rét như thế mà ra được khỏi giường là một nỗ lực lớn, còn xỏ giày ra đường có thể gọi là một kỳ tích”, Quỳnh kể lại. Động lực lớn này đến từ việc, tương ứng với mỗi km chạy bộ được ghi nhận trên ứng dụng UpRace, VNG và các doanh nghiệp tài trợ khác sẽ quyên góp ít nhất 1.000 đồng cho các tổ chức xã hội.

Năm 2021, UpRace đồng hành cùng 4 tổ chức xã hội: Cùng Newborns Vietnam giảm thiểu tỉ lệ tử vong của trẻ sơ sinh, đi cùng Green Việt trên hành trình “Một triệu cây xanh đô thị Việt Nam”, mang lại nụ cười cho trẻ em hở hàm ếch cùng Operation Smile Vietnam và chung tay giúp đỡ trẻ em mồ côi sau đại dịch Covid thông qua dự án “Em không lẻ loi” của Saigon Children’s Charity.

Nguồn năng lượng mới đầy cảm xúc trong “bình thường mới”

Tháng 10/2021, thành phố mở cửa trở lại sau thời gian dài phong tỏa, người dân “rón rén” ra đường và làm quen với nhịp sống “bình thường mới”. Tuy vậy, chúng ta vẫn sống chung dưới cái bóng của đại dịch Covid-19, dù là với những tổn thương đã qua, hay những nguy cơ tiềm tàng ở hiện tại. Cùng với nỗi lo về thể chất và sinh kế, sức khỏe tinh thần chính là thứ quan trọng cần được vực dậy. Sự kiện chạy bộ trực tuyến như một luồng sinh khí mới kết nối cộng đồng trở lại với thói quen thể thao, kết nối mọi người sau mùa giãn cách và đặc biệt, kết nối với các tổ chức xã hội tưởng chừng bị lãng quên khi các nguồn lực đều tập trung cho phòng chống dịch.

Khác với anh chị em miền Trung, Hoàng Anh – một nhân viên văn phòng phát hiện nhiễm Covid đầu tháng 11 - đã chạy bộ trong nhà bất chấp khó khăn. Cô tâm sự: “Vì đang là F0, mình đã chạy ra chạy vào cái nhà nhỏ xíu, chừng 10m quay đầu. Kỷ lục chạy trong nhà 1 ngày của mình là 42km vào ngày 14/11”. Sau 13 ngày chạy trong nhà với rất nhiều nỗ lực, Hoàng Anh đã hoàn thành 400 km để đóng góp cho sự kiện UpRace.

Tại khu đô thị Sala mỗi cuối tuần, không khó để thấy từng nhóm nhỏ runner đeo khẩu trang chạy lướt qua nhau và í ới “Nhiêu cây rồi?”. UpRace như một “cái cớ” đầy ý nghĩa để kéo mọi người ra khỏi nhà, tập lại thói quen thể thao và rèn luyện sức khỏe, từ đó tái tạo năng lượng cho cộng đồng sau một thời gian dài ảm đạm.

Khác với những giải chạy bộ thông thường, UpRace kéo dài 22 ngày (31/10 – 21/11), thu hút cả những người chưa từng chạy bộ tham gia. Đây còn là khoảng thời gian lý tưởng để một người hình thành thói quen chạy bộ, góp phần hiện thực hóa mục tiêu 1 triệu người chạy vào năm 2023 của dự án, đưa Việt Nam ra khỏi danh sách “quốc gia lười vận động”.

UpRace 2021 đã ghi nhận số lượng người đăng ký tham gia tăng hơn gấp đôi so với năm ngoái, từ 115.000 người lên đến hơn 238.000 người. Tổng quãng đường đã được chạy trên khắp 63 tỉnh thành là 5.113.053 km, một con số kỷ lục trong 4 năm sự kiện. “Kết quả này càng trọn vẹn hơn bao giờ hết khi vượt qua một bối cảnh quá thử thách: Đại dịch Covid chưa hoàn toàn hạ nhiệt, runner phải chạy trong các điều kiện về giãn cách và tuân thủ 5K, thể lực có phần sa sút sau nhiều tháng giãn cách ở nhà, miền Trung thì bước vào mùa mưa bão” - chính Ban tổ chức cũng bất ngờ khi mục tiêu 5 triệu km hoàn thành ở phút cuối. Như vậy, hơn 5.1 tỷ đồng sẽ được các doanh nghiệp tài trợ chuyển đến 4 tổ chức xã hội năm nay.

Bà Suzanna Elaine Lubran - Giám đốc Điều hành Newborns Vietnam chia sẻ: “UpRace năm nay giống như một tia sáng vực dậy tinh thần sau những ảnh hưởng của dịch bệnh COVID, khiến chúng ta có thêm động lực và được truyền cảm hứng giúp đỡ nhiều người hơn”.

Xuyên suốt hành trình 4 năm vì cộng đồng của UpRace, không thiếu nguồn năng lượng tích cực để hiện thực hóa những điều phi thường, không thiếu cảm hứng để những runner cần mẫn chạy trong màn sương lúc 4 giờ sáng và làm bạn với bóng đêm dù 0 giờ đã điểm. Cuộc chạy 164.35km trong 31.5 tiếng đồng hồ ròng rã của anh Trần Văn Quỳnh (42 tuổi, đội Hà Tĩnh Runners) là một minh chứng. Sự kiên trì, nỗ lực và gắn kết của từng cá nhân đã tạo nên một sự kiện truyền cảm hứng nhất kể từ đầu năm 2021.

Những nụ cười mới, mầm xanh và cuộc đời mới trên từng dấu chân chạy

Những bước chạy từ UpRace vượt xa định nghĩa về hoạt động thể chất đơn thuần, vì mỗi km sẽ được chuyển hóa thành nguồn hỗ trợ cho các tổ chức xã hội. Sau 4 mùa UpRace 2018 đến 2021, đã có hơn 11 triệu km được ghi nhận, gần 20 tỷ đồng đã được đóng góp, mở ra cuộc sống mới cho nhiều mảnh đời mà chính người chạy chưa từng gặp mặt.

P. đang học lớp 3 trường chuyên biệt cho trẻ khiếm thính, em bị điếc sâu, khó thể sinh hoạt bình thường như tự đi học. Mẹ P. buôn bán nước ngọt trên lề đường, mẹ em đang mắc ung thư tuyến giáp. Ba P., trụ cột kinh tế trong nhà đã qua đời bất ngờ vì bệnh dịch. P. sẽ là một trong khoảng 200 em nhỏ mồ côi sau đại dịch được chương trình “Em không lẻ loi” của tổ chức saigonchildren giúp đỡ. Những bước chạy từ UpRace sẽ góp cùng “Em không lẻ loi”, bao bọc và chở che cho P. cùng nhiều em nhỏ khác.

“Trong thời gian gần đây, số trường hợp đăng nhận ký hỗ trợ tăng nhanh, khoản đóng góp từ UpRace đến vào thời điểm này là vô cùng quý giá và đúng lúc để giúp cho những trẻ em bị COVID cướp đi người thân nhận được sự hỗ trợ kịp thời. Với chi phí hơn 11 triệu đồng cho một ca hỗ trợ điển hình của dự án “Em không lẻ loi”, số tiền gần 1 tỷ đồng từ UpRace sẽ tương đương với khoảng 90 trẻ em có hoàn cảnh khó khăn mất đi cha mẹ vì Covid được giúp đỡ”, chị Vương Ngọc Vy Vân - Quản lý Gây quỹ Saigon Children's Charity chia sẻ.

Năm 2017, Newborns Vietnam bắt đầu làm việc với Bệnh viện Nhi Trung ương (Hà Nội) – nơi mỗi năm tiếp nhận khoảng 5.000 trẻ đến từ 28 tỉnh thành. Sau 3 năm đào tạo theo chương trình Anh Quốc, tỷ lệ tử vong sơ sinh đã giảm 25%, giảm 15% số trẻ tử vong do nhiễm trùng bệnh viện. Trong năm 2019, nhờ nguồn lực từ các bước chạy UpRace, Newborns Vietnam đã mở rộng phạm vi hoạt động tới 8 bệnh viện tuyến dưới ở Hà Nội, cung cấp chương trình đào tạo và các thiết bị cứu sinh cơ bản.

Hiện tại, Newborns Vietnem đang mở rộng hỗ trợ đến các bệnh viện ở TPHCM và 3 tỉnh Tây Bắc - nơi tỷ lệ tử vong sơ sinh cao gấp ba lần ở TPHCM. Với nguồn lực từ UpRace, Newborns Vietnam có thể cung cấp thiết bị cơ bản như bộ dụng cụ hồi sức cấp cứu trong phòng sinh để giúp trẻ thở khi sinh ra, tuy đơn giản nhưng có thể tác động đến hàng trăm nghìn em bé mỗi năm cho các bệnh viện. Mỗi bước chạy của người tham gia sẽ góp phần giữ lại hàng trăm tiếng khóc sơ sinh thân thương với cuộc đời, mang lại hy vọng cho nhiều bậc cha mẹ khi được đón con khoẻ mạnh về nhà.

Chưa dừng lại ở đó, những bước chạy năm nay không những mang lại nụ cười “ bình thường mới” cho người chạy mà còn đem lại nụ cười tròn vẹn cho các em bị hở môi, hàm ếch cùng với Operation Smile Vietnam. 127 trẻ được khám sàng lọc, 109 nụ cười lành lặn đã được trao đi trong năm 2020 và sắp tới đây, 120 nụ cười hạnh phúc sẽ được hàn gắn nhờ sự đồng hành của UpRace 2021. “Ngay khi vết thương lành, nụ cười được trả lại, sẽ không còn những cơn sặc sữa, quấy khóc, sẽ bớt đi những nỗi lo của ba mẹ về sự hòa nhập của các con sau này”, ông Nguyễn Việt Phương, trưởng đại diện Operation Smile tại Việt Nam chia sẻ.

Cùng với những trăn trở trong lĩnh vực y tế, UpRace đang tiếp tục đồng hành với Green Việt trong cuộc chiến dài hơi bảo vệ môi trường. Những bước chạy của UpRace 2020 đã giúp Green Việt trồng hơn 5.000 cây xanh tại Đà Nẵng, Hà Nội, trồng vườn sinh thái cho trẻ em khuyết tật, thực hiện chương trình bảo tồn cho 1.300 cá thể Vọoc Chà vá Chân Nâu và tổ chức 10 hoạt động giáo dục xanh cho hơn 1.000 người tại Đà Nẵng. Với thành quả từ UpRace năm nay, sẽ có thêm 10.000 cây xanh được gieo trồng, dung dưỡng không khí trong lành cho các đô thị Việt Nam.

Dịch bệnh không thể làm chúng ta dừng lại, cuộc sống vẫn vận động không ngừng. Hành trình của UpRace và các tổ chức xã hội sẽ tiếp tục là dấu gạch nối giữa những bước chân chạy và những số phận kém may mắn. Sẽ không có tên ai được xướng lên như một nhà vô địch việt dã, nhưng những nỗ lực vượt giới hạn bản thân vì cộng đồng của từng người tham gia UpRace sẽ luôn còn đọng lại trên nụ cười trẻ thơ, trong tiếng khóc sơ sinh chào đời, trên hành trình mới của các em mồ côi sau đại dịch, trên từng mầm xanh đang ngày một đâm chồi trên đất nước Việt Nam.