“Biết một, dạy một" với Jimmy Phạm, nhà sáng lập và CEO của KOTO

Lắng nghe và đăng ký theo dõi các tập podcast “Vietnam Innovators” bản tiếng Anh tại: Apple Podcasts | Spotify | Google Podcasts | YouTube.

Lắng nghe và đăng ký theo dõi các tập podcast “Vietnam Innovators (Tiếng Việt)” tại: Apple Podcasts | Spotify | Google Podcasts | YouTube.

Trong tập 5 Vietnam Innovators, Hảo Trần đã gặp và trò chuyện với Jimmy Phạm - nhà sáng lập và CEO của KOTO, một doanh nghiệp xã hội phi lợi nhuận, với mục đích giúp đỡ và mang đến cho trẻ em và người trẻ có hoàn cảnh khó khăn một tương lai tươi sáng hơn.

“Tặng cho người một con cá, anh ta chỉ no một ngày. Dạy cho người câu cá, anh ta sẽ no ấm một đời.” Câu nói này không chỉ thay đổi cuộc đời của Jimmy mà còn của hàng ngàn trẻ em lang thang mà anh đã giúp đỡ.

Sinh ra khi Việt Nam đang ở thời kỳ khó khăn, Jimmy cùng với người mẹ Việt Nam và người bố Hàn Quốc rời khỏi quê hương khi anh mới 2 tuổi, và từ đó, Úc trở thành nhà của họ.

Vốn có chuyên môn trong lĩnh vực du lịch, năm 1996, Jimmy về Việt Nam khi anh 24 tuổi và ở tại Thành phố Hồ Chí Minh. Lúc ấy, cả đất nước còn đang bị cái nghèo phủ lấy.

Khi đang đi bộ trên đường như thường lệ, Jimmy gặp bốn đứa trẻ bán dừa từ đồng bằng sông Cửu Long. Hai tuần sau cuộc gặp gỡ đó, anh ấy đã giúp đỡ khoảng 60 trẻ em.

Nhưng câu chuyện không chỉ dừng lại ở mảnh đời trên đường phố, “tôi để ý là ở những đứa trẻ này có một sự quật cường phi thường. Chúng sẽ không bị những khó khăn trong cuộc sống quật ngã.” Điều này đã khiến cuộc đời của Jimmy ý nghĩa hơn, cho đến một ngày, một bé gái nhỏ bé gầy gò nắm lấy anh và thốt lên “cho con tiền với”. Cô bé đã không đạt đủ số tiền chỉ tiêu của hôm ấy, và phải đối diện với người mẹ đang lăm le sẵn cây gậy trong tay chỉ chực đánh. Sau này, Jimmy rất hối tiếc khi biết cuộc đời cô bé mãi dừng lại ở độ tuổi còn thơ.

Đó là bước ngoặt của của Jimmy, cuộc đời ngắn ngủi bi kịch của cô bé ấy đã thay đổi hoàn toàn cách nhìn của anh về cuộc sống. Khi đó, anh có thể lựa chọn một phương án dễ dàng hơn: rời Việt Nam và chỉ gửi tiền hỗ trợ về.

“Nhưng, tôi muốn bản thân trở thành chính sự thay đổi mà tôi luôn ao ước được thấy ở cuộc sống này.” Cứ như thế, anh đã tự hứa với lòng phải mang đến cho những đứa trẻ này sự hỗ trợ mà chúng xứng đáng được nhận. Anh quay về Úc cùng với hai quyển sách học tiếng Việt bên mình.

KOTO — Biết Một, Dạy Một

Không lâu sau đó, Jimmy quay về Việt Nam, ở lại thủ đô và tiếp tục giúp đỡ cái ăn cái mặc cho nhiều trẻ em. Trong suốt bốn năm, anh đã cố gắng chăm lo để không đứa trẻ nào trong khu vực thiếu dù chỉ một bữa ăn.

Khi anh nghĩ là những nỗ lực của mình đã đủ rồi, thì câu chuyện về người đàn ông và con cá lại hiện lên. “Bọn trẻ nói là tôi không phải đang giúp chúng. Tôi đang khiến bọn trẻ phụ thuộc vào mình, trong khi chúng lại muốn một công việc ổn định để tự nuôi sống bản thân.”

Năm 1999, Jimmy thành lập nên KOTO, viết tắt của ‘Know One, Teach One' (Biết Một, Dạy Một), với mục tiêu giúp đỡ trẻ em và người trẻ có hoàn cảnh khó khăn ở Việt Nam thông qua chương trình đào tạo về nghiệp vụ nhà hàng - khách sạn.

Trong 21 năm qua, Jimmy cùng với KOTO và sự góp sức của các mạnh thường quân và tình nguyện viên, đã giúp đỡ hơn 1000 học viên, mang đến cho họ những bữa ăn lành mạnh và những trải nghiệm văn hoá Việt Nam khó quên.

Mọi sự đều khởi đầu từ một “ý tưởng đơn giản”

Jimmy thích dùng cụm từ “ý tưởng đơn giản” khi đề cập đến những thứ chẳng hề giản đơn.

Nhờ có sẵn chuyên môn trong ngành nhà hàng - khách sạn, Jimmy cung cấp cho những đứa trẻ này hai năm đào tạo, dạy cho chúng sự tự tin, kỹ năng sống, giao tiếp bằng tiếng Anh, và mang đến cho chúng một điểm tựa tin cậy, giúp chúng phát huy hết tiềm năng trong tương lai.

Dù bị ảnh hưởng bởi đại dịch toàn cầu, Jimmy vẫn tin rằng, hơn bao giờ hết, KOTO cần hiện diện và hỗ trợ hết mình cho trẻ em, không để chúng phải lang thang trên đường phố.

Với Jimmy, khi thế giới sẵn sàng đón nhận một cuộc sống ‘bình thường mới', chúng ta sẽ phải quay về với những nhu cầu cơ bản như thức ăn lành mạnh, giải trí, và tương tác xã hội. Và những tổn thất mà ngành F&B đang đối mặt hiện tại sẽ không thể được phục hồi hoàn toàn trong tương lai.

Đề án “Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia đến năm 2025” (gọi tắt là Đề án 844) được Thủ tướng Chính phủ ký quyết định ban hành vào ngày 18/5/2016 giao Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì thực hiện. Đề án có mục tiêu tạo lập môi trường thuận lợi để thúc đẩy, hỗ trợ quá trình hình thành và phát triển loại hình doanh nghiệp có khả năng tăng trưởng nhanh dựa trên khai thác tài sản trí tuệ, công nghệ, mô hình kinh doanh mới.

Chuyển ngữ bởi Bích Trâm