Công nghệ khiến bóng đá công bằng hơn hay thiếu hấp dẫn hơn?

1. Chuyện gì đã xảy ra?

Sáng 1/12 theo giờ Việt Nam, Liên đoàn Bóng đá Pháp (FFF) đã nộp đơn khiếu nại lên Liên đoàn Bóng đá Thế giới (FIFA), về tình huống Antoine Griezmann bị tước bàn thắng ở cuối trận đấu với Tunisia đêm qua.

Sau khi tiền đạo của Atletico Madrid đưa bóng vào lưới đối thủ ở phút 90+8, trọng tài Matthew Conger công nhận bàn thắng và cho trận đấu tiếp tục. Nhưng sau đó, ông nhanh chóng lật kèo bằng cách xem lại VAR và từ chối bàn thắng của tiền đạo áo số 7.

Trước đó, Hiệp hội Bóng đá Quốc tế (IFAB), cơ quan ban hành luật thi đấu, chỉ ra rằng việc dùng VAR đối với một bàn thắng không thể diễn ra sau khi trận đấu đã tiếp tục. Do đó, FFF đã yêu cầu FIFA làm rõ về quyết định này.

2. Có những tranh cãi nào tương tự như vậy ở World Cup 2022?

Đây không phải lần đầu tiên tại World Cup năm nay, các đội tuyển lên tiếng và thể hiện sự bức xúc về những công nghệ mới của FIFA.

Trong lượt trận tại vòng bảng đã diễn ra, quyết định thổi phạt đền ở trận Bồ Đào Nha thắng Ghana 3-2 là một trong những đề tài gây tranh cãi nhất. Sau đó, Bồ Đào Nha tiếp tục được hưởng lợi trên chấm 11m ở trận gặp Uruguay.

Pha bóng của Gimenez (Uruguay) được cho thỏa mãn đủ các điều kiện để được xem là "không cố tình dùng tay chơi bóng" trong luật mới của IFAB. Điều này đã dấy lên những tranh cãi liên tiếp về sự ưu ái dành cho đội tuyển Bồ Đào Nha.

Ngoài ra, mùa giải World Cup 2022 cũng áp dụng công nghệ bắt việt vị bán tự động gây không ít sóng gió. Cụ thể, trong hiệp một trận đấu giữa Argentina và Saudi Arabia, các cầu thủ Argentina đã bị thổi việt vị tới 7 lần - con số kỷ lục tại một kỳ World Cup, kèm theo là 3 bàn thắng bị từ chối. Trong 3 bàn này, khán giả cho rằng bàn thắng đầu tiên của Lautaro Martinez là quá khắt khe.

Bên cạnh đó, bàn thắng hụt của Ronaldo trong trận đấu của Bồ Đào Nha và Uruguay cũng là tâm điểm truyền thông. Phần lớn người hâm mộ cho rằng trọng tài đã sai khi công nhận bàn thắng cho Bruno thay vì Ronaldo.

Tuy nhiên, theo lý giải của Daily Mail, trong quả bóng thi đấu năm nay có cài cảm biến nên không khó để trọng tài xác định. Một lần nữa, công nghệ của FIFA lại trở thành đề tài nóng hổi.

3. Vì sao những quyết định của trọng tài dưới sự trợ giúp của công nghệ thường gây tranh cãi?

Lý do đầu tiên có lẽ do luật chơi vẫn còn mở, nên vẫn chưa có đủ góc máy quay hoặc các đoạn quay chậm để đạt được sự đồng thuận nhất trí cho mọi sự cố trên sân. Ngoài ra, với các tình huống gây tranh cãi từ đầu mùa giải đến nay, VAR cũng được sử dụng một cách thiếu nhất quán.

Ví dụ, ở tình huống phạm lỗi của đội tuyển Ghana với Bồ Đào Nha, trọng tài không hề tham khảo VAR mà đã đưa ra quyết định ngay lập tức. Trong khi đó, Canada lại bị từ chối hai quả phạt đền trong trận đấu với Bỉ vì trọng tài đánh giá sai tình huống dựa trên công nghệ VAR.

Xét cho cùng, tại một thời điểm nào đó, vẫn cần có ý kiến ​​của con người, và điều đó mở ra tiềm năng tranh luận. Ngay cả những vấn đề có thể được xác định qua cách sử dụng bằng chứng khung hình, cũng không tránh khỏi tranh chấp.

Nhiều người cho rằng, VAR đang mang lại “cái chết của bóng đá" và “gây ra rất nhiều thiệt hại". Còn nhà báo Robin Bairner (Goal) lại thừa nhận, công nghệ bắt việt vị của FIFA gần như giết chết tính người trong bóng đá.

4. Công nghệ đã thay đổi bóng đá hiện đại thế nào?

Trước khi công nghệ can thiệp rộng và sâu vào những trận đấu, trọng tài - hay những vị vua áo đen vẫn là những người cầm cân nảy mực và quyết định những tình huống nhạy cảm trên sân cỏ.

Mặc dù, nhiều khi quyết định của họ mang tính cảm tính và gây rất nhiều tranh cãi, nhưng nó luôn được mặc định coi như một phần không thể thiếu của bóng đá. Đặc biệt là ở những trận cầu lớn.

Người hâm mộ bóng đá hẳn chưa thể quên những bê bối chấn động bóng đá thế giới tại World Cup 2002 của đội tuyển Hàn Quốc.

Những hình ảnh tiêu cực liên tiếp được Hàn Quốc và trọng tài trong trận đấu với Bồ Đào Nha, Italy, Tây Ban Nha và Đức. Với sự “giúp sức" của người cầm còi, những tiếng còi méo và thẻ phạt vô lý, cùng những tình huống từ chối bàn thắng hợp lệ đã giúp Hàn Quốc vào đến bán kết giải đấu năm đó.

Điều này hẳn sẽ khó lặp lại tại World Cup 2022 và những năm sau này với sự can thiệp của công nghệ. Ngoài ra, tính công bằng cũng như hình ảnh trực quan dưới nhiều góc máy trong trận đấu cũng cho khán giả được thưởng thức trận đấu một cách trọn vẹn và mãn nhãn hơn.

5. Công nghệ liệu có đang làm giảm tính hấp dẫn của môn thể thao vua?

Cho đến nay, việc áp dụng công nghệ vào các giải đấu tạo nhiều quan điểm trái chiều. Nhiều người ủng hộ sự góp mặt của công nghệ mang đến sự công bằng, minh bạch hơn trong bóng đá hiện đại. Nhưng đồng thời, cũng có những người đổ lỗi cho công nghệ phá hỏng bóng đá, làm giảm sự hấp dẫn của trận đấu.

Bảo vệ cho quan điểm của mình, người hâm mộ vẫn nhớ mãi về “Bàn tay của Chúa” với pha làm bàn bằng tay của huyền thoại Diego Maradona trong trận tứ kết World Cup 1986 giữa Argentina và Anh.

VAR, cảm biến gắn trong bóng hay bắt việt vị bán tự động về bản chất vẫn là công nghệ hỗ trợ trọng tài ra quyết định, chứ hoàn toàn không thể thay thế các vị “vua áo đen". Nói cách khác, mọi quyết định cuối cùng vẫn do trọng tài chính đưa ra.

Bóng đá cuối cùng vẫn là môn thể thao đầy hấp dẫn với những khoảnh khắc, con người đã và đang trở thành huyền thoại và một phần của lịch sử.

Chỉ là với công nghệ được áp dụng ngày càng nhiều, rất khó để người hâm mộ chứng kiến bàn thắng tranh cãi nhưng đầy cảm xúc như của huyền thoại Diego Maradona.