Khim Đặng: Lợi thế lớn nhất của nghệ sĩ Việt Nam là căn tính Việt

Khim Đặng, hay còn gọi là Khiim, sinh ra tại Dầu Tiếng, một thị trấn yên bình tại Bình Dương. Anh lên Sài Gòn từ năm 14 tuổi để học tập và thực hành nghệ thuật tận bây giờ.

Hiện tại, anh đang hoạt động tự do với tư cách nghệ sĩ chế tác (art fabricator) và chỉ đạo nghệ thuật (art director) cho một số dự án nhỏ. Bạn cũng có thể sẽ biết đến anh qua những chiếc bandana và áo thun tại easybadwork, với những hoạ tiết in lạ mắt và cực kỳ chất chơi.

Với Khim Đặng, ai thực hành nghệ thuật cũng có thể thử nghiệm qua nhiều chất liệu và kỹ thuật. Sự khác biệt lớn nhất làm nên phong cách của người nghệ sĩ nằm ở nội dung. Các tác phẩm của anh luôn hướng về sự tương tác giữa con người với mọi điều xung quanh, thể hiện qua đường vẽ phóng tác những chú hổ, hoặc tính biểu tượng trong những chiếc lá cây.

1. Ba từ khóa anh vừa mới google?

- “easy bad work”: Mình luôn thắc mắc ở bên kia bán cầu, có ai đang làm gì đó cùng chủ đề với mình không? (thật là trẻ con)

- “Monstera Blanchetii”: Cây mình có mà mình không biết nó xuất xứ từ đâu cũng như ai là “cha” của đứa bé…

- “NFT": mình đang tìm hiểu và tham khảo người ta đang làm gì với NFT, hay NFT đã làm gì mọi người.

2. Anh có bao giờ sáng tác trong khi đi du lịch?

Mình không có thói quen vừa sáng tác khi đi du lịch, dù không biết tại sao. Nhưng nó giúp mình tập trung vào việc du lịch hơn. Những lúc ý tưởng xuất hiện thì mình sẽ ghi lại hoặc tìm cách ghi nhớ ngay lúc đó (khoảng 10 giây thôi), rồi tiếp tục tận hưởng chuyến du lịch.

3. Để xây dựng các hình tượng trong tranh của mình, anh đã tìm hiểu và nghiên cứu những gì?

Mình thường nghiên cứu và tìm hiểu mọi thứ xung quanh chủ đề, sau đó tham khảo thêm để xác thực và cập nhật thông tin. Thói quen này hình thành từ khi mình được làm việc với anh Tuấn Andrew Nguyễn — một người anh và người thầy của mình trong nghệ thuật cũng như cuộc sống.

Tư liệu chính trong những tác phẩm của mình thường về cuộc sống, con người, xã hội… mọi yếu tố mình có thể thấy, cảm nhận và tìm hiểu. Ví dụ như trong Tiếng Việt có từ “lố bịch" hay quá, thế là mình vẽ một lố 16 cái bịch nilon!

4. Nếu được làm một loài cây, anh sẽ làm cây gì?

Monstera Deliciosa — một loài cây quốc dân, được nhiều người trồng trên khắp thế giới.

Điều thú vị hơn là đến thời điểm hiện tại, loài cây này vẫn còn rất nhiều phiên bản khác nhau về hình thái sinh học, màu sắc. Tuy đã có hơn 20 biến thể khác nhau trên khắp thế giới, các nhà khoa học vẫn chưa thể tìm ra hết. Luôn mới, luôn chứa đựng ẩn số và “quốc dân” ai cũng có.

5. Nếu chỉ được giữ 1 trong 5 giác quan, anh sẽ giữ giác quan nào?

Thị giác. Mình sẽ rất buồn khi không nhìn thấy được mọi người xung quanh và những gì đang diễn ra. Còn lại mấy giác quan kia đa phần phục vụ cơ thể là chính, rất khó tương tác được với bên ngoài.

6. Người nghệ sĩ nên làm nghệ thuật vì mình hay vì khán giả?

Người nghệ sĩ nên làm nghệ thuật vì mình, vì “khán giả” ở đây rất mong lung, khán giả có thể là người thích, không thích, ghét... với tác phẩm của mình.

Dù làm gì đi nữa thì cũng không thể làm vì tất cả được, nếu làm vì mình thì ít ra sẽ có một khán giả là bản thân mình. Một tác phẩm có thể sẽ mang lại điều gì đó cho khán giả, có thể là cảm xúc hỉ nộ ái ố, cũng có thể không là gì cả.

7. Ý tưởng hay cách triển khai quan trọng hơn?

Nếu được thì mình sẽ chọn cả hai. Với mình, ý tưởng và cách triển khai đi song song với nhau thì sẽ tốt hơn.

Cách triển khai là một phần thể hiện ý tưởng, nếu ý tưởng chỉ là ý tưởng thì chỉ một mình mình hiểu, một mình mình biết và mọi thứ sẽ dừng lại trong vô vàng những ý tưởng mà chúng ta không triển khai.

8. Điều gì khiến anh khó chịu nhất về công việc của mình?

Điều khó chịu nhất trong công việc của mình là mình không có việc. Mình luôn mong muốn và cố gắng chủ động tạo ra chỉ tiêu trong công việc. Nhưng khi công việc rơi vào trạng thái “nhàn rỗi” thì nó khiến mình cực kỳ khó chịu.

9. Lời khuyên sự nghiệp tệ nhất anh từng nghe?

“Hãy làm những gì con/em/bạn thích.”

Sự nghiệp không phải sở thích, đó là mục tiêu cuộc sống hết sức rõ ràng và cần được đầu tư không ngừng về mọi mặt. Nếu chỉ thích thôi thì chưa đủ và sáo rỗng, vì từ “thích” chỉ làm chúng ta nghĩ về những niềm vui.

Mình nghĩ có thể thay bằng “mong muốn,” vì nó bao gồm những điều thực tế, trong đó có cả niềm vui.

10. Theo anh, những lợi thế và thử thách của nghệ sĩ Việt Nam trong thời điểm này là gì?

Theo mình lợi thế lớn nhất của nghệ sĩ Việt Nam là căn tính Việt. Chúng ta có ngôn ngữ riêng, có nền văn hoá đặc thù, mọi thứ xung quanh rất Việt Nam. Chúng ta đang làm mọi thứ bằng niềm tự hào của dòng máu người Việt.

Mình nghĩ thử thách duy nhất trong thời điểm này là dịch chuyển. Về mặt sinh học, chúng ta đang dịch chuyển không ngừng, nhưng về mặt vật lý thì đa phần chúng ta đang thụ động, do ảnh hưởng dịch COVID. Nhưng thử thách đó rất nhỏ và sẽ qua thôi những anh chị em ơi!

Behance | Instagram | Facebook | easybadwork