An Giang mùa nắng: Chuyện cây thốt nốt và đôi mắt người Khmer

Nắng An Giang lạ lắm, nó không chỉ vàng mà còn dường như có vị ngọt của mật thốt nốt và mùi hương của đồng biên giới. Trở lại vùng đất Bảy Núi lần này, nhiếp ảnh gia Quỷ Cốc Tử không chỉ đi tìm những bức ảnh phong cảnh đơn thuần, mà anh muốn “bắt” lấy nhịp thở đời sống của người Khmer - những khoảnh khắc rực rỡ nhưng cũng đầy bình dị đang ẩn mình trong các phum sóc.

Đồng hành cùng anh là OPPO Find X9 Pro, chiếc máy ảnh thu nhỏ đóng vai trò như một người thư ký tận tụy, giúp anh gói ghém trọn vẹn ánh sáng và hồn cốt của miền Tây vào từng khung hình.

Hơi thở miền nước nổi – khi bình minh kể chuyện

Người Khmer thường nói: chỉ cần đứng dưới hàng thốt nốt buổi bình minh, bạn sẽ cảm nhận linh hồn miền nước nổi.

Xuất phát từ Sài Gòn xuyên đêm, anh Quỷ đến Châu Đốc vào nửa đêm và nghỉ ngơi một giấc. Sáng hôm sau, khi sương còn phủ trên đồng và gió mang mùi mát lạnh của bình minh, anh đón người bạn thân sẽ đồng hành cùng mình trong hành trình này - anh Hậu, nhiếp ảnh gia và chuyên gia am hiểu tập tục của cộng đồng người Khmer ở Tịnh Biên, Tri Tôn.

Dưới bình minh sắp thức giấc, bầu trời như được hòa trộn bởi những gam màu rực rỡ: xanh, tím, hồng, cam và vàng loang nhẹ, tựa một bức tranh thủy mặc sống động.

Để tái hiện trọn vẹn nhịp sống Khmer, anh Hậu nhờ người em chèo chiếc xuồng nhỏ ra giữa đồng, nhẹ nhàng thả lưới trong sương sớm. Chiếc xuồng lướt êm trên mặt nước phủ sương, tạo thành những đường cong mềm mại, trong khi hàng thốt nốt phía xa đứng vững như những cột mốc thầm lặng, ghi dấu linh hồn của miền nước nổi An Giang. Quỷ lặng người, chỉ biết bấm máy để giữ lại khoảnh khắc vừa tĩnh, vừa động ấy. Quỷ Cốc Tử chia sẻ:

Bình minh ở đây không chỉ là ánh sáng, mà là hơi thở, là nhịp sống, là ký ức. Để có được khoảnh khắc ấy, bạn phải chậm lại và cảm nhận

Sợi tơ vàng dệt lại ký ức Khmer

Rời cánh đồng, nhiếp ảnh gia Quỷ Cốc Tử và anh Hậu len vào những con hẻm nhỏ. Tại một xóm nhỏ bình dị, họ bắt gặp một cụ bà đang ngồi trước khung cửi cũ, trong bộ trang phục truyền thống ươm màu thời gian.

Ánh sáng từ ngọn đèn nhỏ chiếu lên tấm vải dở dang và đôi tay chậm rãi của cụ, tạo nên một bức tranh sống giữa đời thường. Mỗi tiếng thoi đưa, mỗi đường chỉ lướt qua đều gợi lên nhịp sống lặng lẽ mà bền bỉ của những nghệ nhân Khmer - những người gìn giữ nghề truyền thống bằng chính sự kiên nhẫn và tình yêu văn hóa của mình.

Đi sâu thêm vào hẻm, Quỷ gặp đám trẻ con Khmer hồn nhiên, vô tư nô đùa, tiếng cười trong veo nối đuôi nhau. Một cậu bé ôm chú chó con mặt ngơ ngác, nhóc kia thì nô đùa cùng chú gà trống, còn một cậu bé e thẹn nấp sau cánh cửa, chỉ dám nhìn qua một lỗ nhỏ. Đôi mắt long lanh, vừa ngại ngùng vừa tò mò, đẹp đến mức Quỷ chỉ dám bấm máy khe khẽ. Với Quỷ:

Văn hóa không nằm ở những điều lớn lao. Nó nằm trong khoảnh khắc, miễn là bạn đủ chậm để trân trọng và gìn giữ

Những khung hình được ghi lại bằng Find X9 Pro tái hiện trọn vẹn ánh sáng tự nhiên, từ những nếp vải tinh mịn và đôi tay của cụ bà hiện rõ vết hằn của thời gian đến ánh mắt long lanh, trong trẻo của lũ trẻ trong hẻm nhỏ. Mỗi chi tiết đều hiện lên rõ ràng và chân thực, khiến khoảnh khắc đời thường như đang diễn ra ngay trước mắt người xem.

Thủ phủ thốt nốt – nghề truyền thống và niềm tự hào Khmer

Sáng hôm sau, Quỷ trở lại hàng thốt nốt, mong bình minh hôm nay đẹp hơn hôm qua. Mặt trời lên chậm, sắc cam trải rộng trên đồng cỏ như mật ong, phản chiếu lên thân cây thốt nốt cao vút.

Tiếp đó, Quỷ và anh Hậu ghé “thủ phủ thốt nốt” - nơi những gia đình Khmer sống bằng nghề hái và nấu đường thốt nốt. Người đàn ông ôm thân cây leo lên cao, những bước chân chắc nịch hòa vào màu nâu của thân cây. Trong ngôi nhà nhỏ gần đó, người vợ đun nồi đường sôi nghi ngút, màu vàng óng ánh, thơm ngọt lan khắp khoảng sân. “Nghề này vất vả, nhưng mỗi giọt mồ hôi đều đong đầy niềm tự hào và sự bền bỉ của người Khmer” - anh Hậu chia sẻ.

Find X9 Pro giúp ghi lại màu sắc từng tia nắng phản chiếu trên thân cây, từng động tác của người lao động, từng biểu cảm trên gương mặt như niềm tự hào với nghề. Những tấm hình không chỉ là minh chứng cho sự khéo léo của công nghệ, mà còn lưu lại nét mộc mạc của một nghề đã nuôi sống biết bao thế hệ Khmer.

Chiếc máy ảnh “bỏ túi” này giúp Quỷ giữ nguyên vẻ đẹp của một nghề truyền thống đang dần hiếm gặp...

"...nghề mà mỗi buổi sáng đều bắt đầu bằng niềm tin rằng khi ánh mặt trời chiếu lên thân thốt nốt, ngày hôm đó lại là một ngày đáng sống, đáng ghi lại và đáng tự hào".

Gói ghém "hồn" nắng Bảy Núi

Chiều buông, gió thổi qua những hàng thốt nốt mang theo dư vị ngọt ngào của nắng cuối ngày. Ngồi lại giữa mênh mông đồng biên giới, Quỷ lướt nhẹ qua từng khung hình trên OPPO Find X9 Pro. Tất cả như một thước phim quay chậm hiện về sống động: từ ráng trời hửng đông, đôi tay nhăn nheo cần mẫn bên khung cửi, đến ánh mắt trong veo của lũ trẻ nơi phum sóc...

Ai đi An Giang mùa này mới biết, nắng ở đây vừa là quà tặng nhưng cũng là thử thách lớn cho bất kỳ nhiếp ảnh gia nào. Điều khó nhất giữa cái nắng gắt gao ấy là giữ được độ dịu dàng của màu da và chiều sâu thăm thẳm của bầu trời. Nhưng "người trợ lý" Find X9 Pro đã xử lý mượt mà đến ngỡ ngàng, để bức ảnh không chỉ "nét" về chi tiết, mà còn đượm cái "tình" của người chụp.

Những lát cắt đời thường bình dị ấy, nhờ công nghệ mà được lưu giữ vẹn nguyên, để câu chuyện văn hóa Khmer cứ thế được kể tiếp, bền bỉ và không bao giờ phai nhạt theo thời gian.