Một quyển sách nói gói ghém những gì?

Lắng nghe và đăng ký theo dõi các tập podcast “Vietnam Innovators” bản tiếng Anh tại: Apple Podcasts | Spotify | Google Podcasts | YouTube.

Lắng nghe và đăng ký theo dõi các tập podcast “Vietnam Innovators (Tiếng Việt)” tại: Apple Podcasts | Spotify | Google Podcasts | YouTube.

Với cơ chế tự trao thưởng của não bộ, chúng ta luôn cảm thấy phấn khởi sau khi hoàn thành một công việc. Tương tự với việc đọc sách, chúng ta sẽ hào hứng với ý định bắt đầu một cuốn mới khi khép lại trang cuối của cuốn sách trước.

Dù vậy, quỹ thời gian eo hẹp trong cuộc sống tất bật chính là bức tường ngăn cách chúng ta với thế giới của tri thức. Sách nói (audiobook), vì thế, được phát triển để giúp độc giả có thể tối ưu hóa thời gian trong một ngày và khám phá thế giới vô tận trong những trang sách.

Dù đã là một hiện tượng ở các quốc gia phát triển, các doanh nghiệp sách nói vẫn còn gặp nhiều thử thách khi thâm nhập vào thị trường Việt Nam. Anh Lê Hoàng Thạch, CEO tại nền tảng sách nói Voiz FM nhìn nhận, hai thử thách lớn nhất chính là: bản quyền và sản xuất.

Sở hữu nội dung đa dạng (trải dài từ văn học, nghệ thuật đến tâm lý, sức khỏe,...), 100% có bản quyền, tích hợp nhiều tính năng tiện lợi, ứng dụng sách nói Voiz FM được kỳ vọng thay đổi thói quen đọc sách của người trẻ. Voiz FM đã thu hút hơn 300.000 người sử dụng với hơn 20 triệu phút nội dung được trả phí.

Thu phí hay miễn phí?

Như những doanh nghiệp kinh doanh nội dung khác, Hoàng Thạch phải đưa ra câu trả lời cho lựa chọn: thu phí độc giả? hay miễn phí cho độc giả, song thu phí quảng cáo, tài trợ?

Theo Hoàng Thạch, việc tính phí cho độc giả sẽ giúp cho họ có động lực tiêu thụ nội dung hơn. Từ đánh giá hành vi tiếp cận thông tin của người Việt Nam, Thạch nhận thấy những nội dung miễn phí thường sẽ bị lãng quên trong thư mục “Xem sau”. Do đó, việc thu một chi phí vừa phải sẽ tạo động lực cho cả độc giả lẫn doanh nghiệp.

Với hình thức thu phí này, Voiz FM sẽ phải liên tục cập nhật những đầu sách mới để độc giả tiếp tục khám phá. Tuy vậy, việc đảm bảo bản quyền vẫn là ưu tiên hàng đầu. Khi được hỏi về những bước đầu trong quá trình hợp tác với các nhà xuất bản, Thạch chia sẻ thành công trong việc hợp tác là nhờ vào sự thấu hiểu từ các nhà xuất bản.

Do thị trường sách nói còn mới ở Việt Nam, nên cơ sở dữ liệu chưa đủ để dự đoán tính hiệu quả kinh doanh. Vì thế, Voiz FM sẽ phải cam kết chịu toàn bộ ảnh hưởng nếu không đạt được sự hưởng ứng từ thị trường Việt Nam, mà không ảnh hưởng đến thỏa thuận với các nhà xuất bản.

Tuy vậy, Thạch lại đứng trước một bài toán khác: Độc giả cần thấy được nhiều tựa sách để quyết định đăng ký trên Voiz FM, nhưng nhà xuất bản cần thấy một nền tảng có sẵn nhiều độc giả để thỏa thuận bản quyền. Sau một thời gian trao đổi, các nhà xuất bản đã đồng ý chia sẻ một số những tựa sách đình đám với Voiz FM. Đây là một sự “may mắn” với Thạch, khi nhà xuất bản lẫn tác giả đều đã hài lòng với doanh thu từ tựa sách đó, và sẵn sàng chia sẻ đến đông đảo người đọc hơn.

Giọng đọc quyết định tương lai của sách nói

Giọng nói là yếu tố quyết định cảm nhận của độc giả khi nghe sách nói. Giọng đọc vô cảm không những tạo ác cảm, mà có thể làm mất cơ hội ghi điểm trong mắt những độc giả tiềm năng của sách nói.

Tại Voiz FM, quy trình sản xuất nội dung cần đảm bảo giọng đọc được ổn định và mạch lạc. Thế nhưng, với số lượng tựa sách được cập nhật mỗi ngày, Voiz FM không thể thu âm giọng thật. Lựa chọn này là bất khả thi vì khó có ai đọc được hàng trăm trang sách với tiến độ sản xuất của Voiz FM.

Vì thế, giọng nói AI được chọn là giải pháp tại Voiz FM. Tuy là giọng nhân tạo, nhưng Hoàng Thạch chia sẻ giọng nói đã được chọn lọc cẩn thận theo các tiêu chí: phát âm chuẩn, ngắt nghỉ theo dấu câu,... Nhưng giọng đọc hiện tại cũng không phải là giải pháp cuối cùng của Voiz FM. Để độc giả có thể cảm nhận được rõ hơn văn phong và chất giọng của tác giả sách, Hoàng Thạch cho rằng cần phát triển tính truyền cảm trong giọng đọc.

Trong tương lai, Thạch hào hứng chia sẻ Voiz FM sẽ tiến hành cải tiến giọng đọc để có thể truyền tải được cảm xúc đến người nghe, song song với việc mang về thêm nhiều đầu sách. Với tính tiện lợi của nền tảng, không chỉ học sinh, mà nhân viên văn phòng, nội trợ,... cũng có thể nghe sách nói khi làm việc. Đây cũng là những bước nhỏ để thay đổi văn hóa đọc sách của cộng đồng người Việt Nam, và cũng chính là mục tiêu sau cùng của Voiz FM.

Đề án “Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia đến năm 2025” (gọi tắt là Đề án 844) được Thủ tướng Chính phủ ký quyết định ban hành vào ngày 18/5/2016 giao Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì thực hiện. Đề án có mục tiêu tạo lập môi trường thuận lợi để thúc đẩy, hỗ trợ quá trình hình thành và phát triển loại hình doanh nghiệp có khả năng tăng trưởng nhanh dựa trên khai thác tài sản trí tuệ, công nghệ, mô hình kinh doanh mới.