Tại sao không giáo dục giới tính?

Chúng tôi gặp Trang Nguyễn của kênh YouTube Chăn Chuối Show - SexEdu by Trang vào một ngày thứ 6. Cuộc hẹn lúc 8h, để chắc ăn, Trang đến sớm hẳn 1 tiếng, với một chiếc ba lô to oạch chắc chứa đủ một studio.

Nếu gọi Trang là gương mặt mới của làng YouTuber thì cũng đúng, vì Trang chỉ mới làm YouTube được tầm độ năm rưỡi. Nhưng nhìn độ dày (150 video và vẫn đang tăng) và độ sâu (Trang nói về tất cả mọi chủ đề mà bạn biết, và có thể không biết, về giáo dục giới tính và giáo dục tình dục), chưa kể một website chỉn chu, và hàng loạt các buổi chia sẻ tại các trường đại học, thì rõ ràng Trang không phải dạng vừa đâu!

8h sáng, tại studio ngập nắng của Vietcetera, bên ly Americano đá, cởi mở cùng những câu chuyện mà chỉ Trang mới có.

Tại sao lại có Chăn Chuối Show - SexEdu by Trang?

Việt Nam hiện giờ không ai làm giáo dục giới tính cả (thật ra là có trường học, nhưng còn rất sơ sài!), chủ yếu là mọi người nói về giáo dục tình dục, như cũng chỉ là bề nổi. Mình thấy có quá nhiều thứ để nói về giáo dục giới tính và giáo dục tình dục.

Thế là trong suốt 1 năm, mình đi hỏi ý kiến của mọi người xung quanh về việc mở kênh YouTube, ai cũng bảo mình nên làm đi. Và sau khi chắc rằng mình đủ hiểu bản thân để dù có nói gì thì tối vẫn có thể ngủ ngon, không sợ phán xét, thì mình quyết định mở kênh YouTube Chăn Chuối Show - SexEdu by Trang. Mình nhớ như in đó là ngày 22/06/2019.

Video đầu tiên mình up lên đúng nghĩa là thử - quay xấu, âm thanh tệ, mình còn... mập nữa. Những được mọi người ủng hộ, nên dần dần Chăn Chuối Show trở thành công việc mà mình nghĩ mình phải làm nghiêm túc.

Ban đầu người xem phản ứng với nội dung của bạn như thế nào?

Khoảng 10 tập đầu mình nhận được rất nhiều lời phỉ báng và lăng mạ từ các anh hùng bàn phím, những người nghĩ mình làm nội dung này là rẻ tiền, vì mình cần tiền. Tuy nhiên, cũng có rất nhiều người ủng hộ mình, nhưng đa số chỉ dám nhắn tin riêng, chứ không để lại comment. Ngay cả khi mình coi phân tích số liệu thì cũng có khoảng 80% người xem nội dung của mình không đăng ký kênh mình.

Dường như bạn làm nội dung với một sự tự tin nhất định. Sự tự tin đó đến từ đâu?

Sở dĩ mình nói ‘nói ra phải ngủ được’ là vì để an lòng ngủ được thì mình phải có kiến thức, có đủ trải nghiệm rất cần thiết để làm kênh này, về mọi chủ đề.

Mình từng học để trở thành bác sĩ đa khoa, học được 4 năm thì mình quyết định ngừng lại. Mình rất thích học kiến thức ngành Y, nhưng hỏi mình có thể sống để làm một người bác sĩ không? Thì là không. Nhưng mình có thể vận dụng kiến thức học được để làm YouTube.

Thế tại sao bạn lại bắt đầu?

Năm thi đại học, mình đậu một lúc hai trường: Đại học Kinh tế ngành Marketing và Đại học Y Phạm Ngọc Thạch ngành Bác sĩ đa khoa. Khoảng 3 tháng đầu, mình quyết định học cả hai trường để xem mình thật sự hợp cái gì. Sau đó mình chọn Y vì mình cảm thấy thích kiến thức Y hơn, mình thích nghi với môi trường Y cũng nhanh hơn. Và vì có người nói với mình, học Y có thể làm kinh tế, chứ học kinh tế thì không làm Y được. (Cười!)

Bàn về chủ đề mà phần đông đều coi là nhạy cảm, bạn có phải cẩn trọng ngôn ngữ mà mình sử dụng?

Nếu ngôn ngữ về sex là một phổ rộng từ dung tục đến cao siêu thì mình thường chọn tầng ở giữa, để ai nghe cũng hiểu và cảm thấy thoải mái. Quan trọng nhất là từ đó không-thể-dùng-để-chửi. Trước mỗi lần ghi hình, mình hay ngồi cân nhắc xem từ mà mình sắp sử dụng có thể dùng để lăng mạ, chửi bới không. ‘Không chửi được là được' chính là ranh giới thoải mái của mình.

Thế có bao giờ bạn “bí” chủ đề chưa?

Chắc cũng còn lâu! Tình dục cũng giống như việc mình ăn, nó là một nhu cầu thiết yếu và sẽ thay đổi theo thời gian. Vậy nên sẽ luôn có những chủ đề mới, hoặc những chủ đề đã nói rồi nhưng cần được cập nhật.

Với lại hồi mới làm mình “tham" lắm, làm hẳn các video dài tận 20 phút, cố gắng nhồi nhét càng nhiều thông tin càng tốt. Sau này mình ngộ ra là người xem online không tập trung được lâu đến vậy và cắt giảm độ dài video xuống. Giờ mỗi video của mình chỉ dài khoảng 6 phút, giải quyết đúng một câu hỏi, một chủ đề duy nhất. Vậy nên quá trình xây dựng nội dung cũng đơn giản hơn rất nhiều.

Từ ngày làm YouTube đến giờ, mình cũng nhận được hơn 3.000 confessions từ khắp nơi gởi về. Chủ đề nào phổ biến, nhiều người gặp, thì mình quay video. Còn nếu chủ đề mang tính cá nhân hơn thì mình sẽ trả lời qua story.

Làm thế nào để lắng nghe mà không phán xét?

Hồi trước mình cũng từng là người hay phán xét, dần dần mình nhận ra thứ duy nhất mình có thể thay đổi được là suy nghĩ của mình, và mình bắt đầu thay đổi từ những điều nhỏ nhất trong cuộc sống. Mình học cách tôn trọng sự khác biệt của người khác bằng cách đặt câu hỏi “Tại sao họ làm như vậy?”

Thật ra mình cũng không phải "thánh" đâu, cũng có đôi lần câu chuyện của ai đó khiến mình tức giận, nhưng sau cơn tức, mình lại càng thấy có thêm lý do để làm giáo dục giới tính, giáo dục tình dục.

Liệu sẽ có ngày sex được lên một kênh chính thống?

Mình nhận thấy hiện cũng có nhiều người làm về sex, nhưng chủ yếu là sex tips. Giờ đây các bạn trẻ cũng quan tâm đến vấn đề này nhiều hơn, cởi mở hơn. Có cầu sẽ có cung. Mình tin rồi một ngày sex sẽ lên trang chính thống, có thể là ở một mức độ giảm nhẹ hơn, chỉ là mình có đủ kiên nhẫn để đi đến ngày đó không?

Một năm làm nội dung, có bao giờ bạn thấy nản chưa?

Mình không nản vì ý kiến trái chiều hay kênh không kiếm ra tiền (đúng vậy! kênh mình 18+ nên không thể chạy quảng cáo), nhưng mình buồn vì khi mình bắt đầu làm nội dung mang tính giáo dục hơn thì lượt xem lại giảm. Và thử thách của mình là làm sao để tạo ra nội dung vừa mang tính giáo dục, lại vừa đủ giải trí.

Hoặc khi video mình hướng dẫn mang bao cao su đúng cách bị YouTube giới hạn, chỉ cho những người trên 18 tuổi xem. Mình gởi rất nhiều mail nhưng không ai phản hồi, thật sự 18 tuổi là trễ rồi. Theo báo cáo của các tổ chức phi chính phủ, độ tuổi bắt đầu quan hệ tình dục trung bình bây giờ là cấp 2. Có một số bạn 16 tuổi đã nhiễm HIV, vì thế mình nghĩ chuyện giáo dục giới tính, giáo dục tình dục nên làm càng sớm càng tốt.

Bạn nhận mình là người thực tế, vậy bạn nghĩ sẽ mất bao lâu để có thể kiếm tiền dựa trên nội dung mình làm ra?

Mình tin rằng nếu mình kiên trì, mình sẽ làm được rất nhiều thứ. Hiện giờ, mình chỉ cần kiếm đủ để trang trải mọi thứ, để làm nội dung cho chỉn chu và tử tế. Và mình cho mình 7 năm để thực hiện kế hoạch do mình đề ra!

Được chấp bút bởi Minh Ng.