Thấu hiểu cơ thể qua 5 tựa sách về sức khỏe

Trong thời đại dịch bệnh và các vấn đề môi trường gần chạm mức báo động, sức khoẻ trở thành một thứ quan trọng hơn bao giờ hết. Sức khoẻ đồng nghĩa với một chế độ dinh dưỡng và tập luyện lành mạnh. Một cơ thể khoẻ mạnh cũng đồng nghĩa với một tâm trí khoẻ mạnh. Nhưng y học phát triển dẫn đến biển kiến thức về sức khoẻ mỗi lúc một rộng hơn, khiến nhiều người mắc kẹt giữa các thông tin và lựa chọn.

Dưới đây là 5 tựa sách về sức khoẻ thể chất, để bạn có thể bắt đầu tìm cho mình một lối sống khoẻ mạnh và bền bỉ.

Ruột ơi là ruột - Giulia Enders

Khi nói đến sức khỏe, chúng ta thường nhắc đến những bộ phận chủ chốt như tim mạch, xương khớp, gan hay thận. Nhưng nhiều người lại hay bỏ qua ruột - một bộ phận gánh vác vai trò tiêu hóa thức ăn, duy trì hệ miễn dịch của cơ thể và cả tâm trạng.

Được viết bởi nhà văn và nhà khoa học người Đức Giulia Ender, Ruột Ơi Là Ruột mở ra một thế giới kì thú về đường ruột, chỉ ra mối quan hệ mật thiết giữa ruột và não. Thực chất, ruột là nơi sản sinh serotonin, và những vi khuẩn đường ruột có nhiều ảnh hưởng lên quá trình sản xuất serotonin. Vì vậy một đường ruột khỏe sẽ giúp cải thiện tâm trạng và khiến ta thấy hạnh phúc hơn.

Với lối văn giản dị và ngôn từ đời thường, Giulia Enders đã biến những kiến thức khoa học phức tạp, khô khan thành những sự thật thú vị về hệ tiêu hoá. Ngoài Ruột Ơi Là Ruột, Giulia còn viết Gan Ơi Là Gan, cuốn sách cùng series tập trung vào gan, một bộ phận khác cũng quan trọng không kém trong cơ thể người.

Sao chúng ta lại ngủ - Matthew Walker

Ngoài thể thao và chế độ ăn, giấc ngủ là một dạng “bảo hiểm y tế” vừa miễn phí, vừa hiệu quả mà ai cũng có được. Nhưng trong thời đại ngày nay, mạng xã hội và các công việc trí óc dễ khiến chúng ta xem nhẹ giấc ngủ. Tại Việt Nam, 15-20% người trưởng thành và 30-40% người già bị rối loạn giấc ngủ.

Đúc kết từ 20 năm nghiên cứu giấc ngủ của tiến sĩ Matthew Walker, Sao Chúng Ta Lại Ngủ giải thích cách giấc ngủ giúp ta tái tạo năng lượng cho ngày mới. Đồng thời, sách còn chỉ ra những ảnh hưởng của giấc ngủ lên trí nhớ và tuổi thọ của con người. Theo Matthew, giấc ngủ cũng giống như thời gian, nghĩa là một khi đã mất đi thì không thể lấy lại. Nếu đã thức trắng đêm thì ngủ bù vào sáng hôm sau không thật sự giúp được gì.

Một giấc ngủ đủ và sâu sẽ giúp bạn giữ tỉnh táo và tập trung cả ngày mà chẳng cần đến caffein. Theo Matthew, cách tốt nhất để cải thiện giấc ngủ là tạo nhịp cho đồng hồ sinh học bằng cách đi ngủ và thức dậy đúng giờ mỗi ngày. Một cách khác là hạ thân nhiệt để cơ thể thư giãn và ngủ ngon hơn. Hạn chế sử dụng bia rượu, chất kích thích hoặc thuốc ngủ bởi đây là các chất gây mê, và gây mê không đồng nghĩa với ngủ, thậm chí chúng còn gây rối loạn giấc ngủ REM.

Sao Chúng Ta Lại Ngủ là tựa sách giúp bạn có ý thức hơn về chất lượng của giấc ngủ, và xây dựng kỷ luật trong việc đi ngủ đúng giờ.

Tất tần tật về “Nàng dâu” - Claire Baker

Vốn được xem là một chủ đề nhạy cảm, kinh nguyệt ít khi được cởi mở bàn luận. Tuy vậy, hiểu biết về kinh nguyệt là việc vô cùng cần thiết, bởi nó gắn liền với sức khoẻ của phụ nữ.

Tất Tần Tật về “Nàng Dâu” được viết bởi chuyên gia về kinh nguyệt người Úc Claire Baker, là cuốn cẩm nang về kinh nguyệt khi cơ thể trải qua bốn giai đoạn trong chu kì: hành kinh - nang trứng - rụng trứng - hoàng thể. Mục tiêu của sách là giải đáp những thắc mắc và cả những tin đồn thất thiệt về kinh nguyệt, thay đổi góc nhìn của xã hội và giúp các bạn nữ hiểu rằng không có gì đáng xấu hổ khi nói về “ngày đèn đỏ.”

Hiểu những thay đổi của hóc môn sẽ giúp bạn quan sát cách cơ thể và tâm trạng thay đổi trong chu kì, từ đó học cách yêu thương cơ thể hơn. Sách cũng tập trung vào việc sống hoà nhịp với từng giai đoạn của chu kì, giúp người đọc hình thành thói quen sinh hoạt lành mạnh, tối ưu hoá sức khoẻ thể chất, tinh thần và sự sáng tạo. Tuy là một chủ đề vô cùng “con gái,” đầu sách này cũng rất phù hợp cho các bạn nam - những ai muốn hiểu và yêu thương các bạn nữ đúng cách.

Being Mortal (Ai rồi cũng chết!) - Atul Gawande

Cái chết một thứ không ai có thể tránh, nhưng không phải ai cũng dễ dàng chấp nhận. Y học được sinh ra là để phòng chống bệnh tật, nhưng vô hình trung lại khiến con người sợ bệnh tật và cái chết hơn. Những người mắc bệnh bệnh nan y hay mạn tính được cho là kém may mắn, và số phận của họ thường khá rõ ràng.

Nhưng liệu cuộc đời của họ chỉ dừng lại ở đây? Liệu có nên tiếp tục sống, hay từ bỏ và phó mặc cho số phận? Đó là những suy nghĩ của Atul Gawande khi ông thai nghén ý tưởng cho cuốn Ai rồi cũng chết!.

Là một bác sĩ phẫu thuật và nhà nghiên cứu sức khoẻ cộng đồng, Atul dành nhiều năm quan sát nỗi đau của người bệnh và cả bác sĩ trong hành trình chống lại bệnh tật. Ông nhận ra, giữa những nỗ lực điều trị, chúng ta thường ưu tiên việc sống còn mà bỏ qua việc bồi dưỡng tinh thần cho bệnh nhân. Nhiều người dành cuối đời mình trên giường bệnh hoặc trong viện dưỡng lão - họ đã không được sống, mà cũng chẳng kịp nói lời từ biệt với gia đình.

Ai rồi cũng chết! là những lần theo chân các bác sĩ, bệnh nhân và người già của tác giả, là công cuộc đào xuống những lớp sâu hơn về quy luật sinh-lão-bệnh-tử bất biến. Ông nhận thấy cái con người muốn thực chất không phải là sự sống, mà là một cuộc sống ý nghĩa. Chấp nhận kết thúc không có nghĩa là từ bỏ hành trình. Bệnh dù qua khỏi hay không thì ta vẫn luôn có thể chọn tiếp tục sống thật hạnh phúc và tự hào.

Hiểu biết về sức khoẻ để giữ gìn, nhưng cuộc đời nào cũng chỉ có một. Vậy làm thế nào để sống một cuộc đời thật đủ đầy khi bạn mang một căn bệnh mạn tính? Bạn muốn để lại cho đời sau điều gì? Mục tiêu trong cuộc sống của bạn là gì khi gần chạm ngưỡng cửa của cuộc đời?

Endure: Mind, Body, and the Curiously Elastic Limits of Human Performance - Alex Hutchinson

Cơ thể và sức chịu đựng của con người là một khối đàn hồi, và việc tập luyện - ngưng tập luyện là sự co giãn của khối đàn hồi đó. Endure: Mind, Body, and the Curiously Elastic Limits of Human Performance (tạm dịch: Chịu Đựng: Tâm Trí, Cơ Thể và Giới Hạn Dẻo Dai Kỳ Thú trong Năng Lực Loài Người) chính là đầu sách giúp bạn tỏ tường hơn về khái niệm này.

Tuy thuộc dòng sách thể thao, nhưng thay vì tập trung vào kỹ năng, nội sung của Endure xoay quanh các giới hạn của con người trong tập luyện. Lấy chạy điền kinh làm bộ môn chủ đề, sách giải thích các phản xạ vật lý và tâm lý khi chúng ta vận động. Các phản xạ này cho thấy cách mà não bảo vệ cơ thể khỏi những rủi ro trong thể thao. Từ đó, ta có thể hiểu hơn về sức mạnh của tâm trí trong việc thúc đẩy cơ thể làm nhiều và bền bỉ hơn.

Endure cũng khai thác các rào cản vật lý như mất nhịp thở, mất nước, đau cơ, và cả kiệt sức, và chỉ ra rằng con người hoàn toàn có khả năng vượt qua những rào cản này để đẩy cơ thể đi xa hơn. Khi đã biết cách đối phó với cơn đau, chúng ta sẽ tự tin dấn thân vào “vùng không thoải mái” của việc vận động và biết được lúc nào vẫn an toàn, lúc nào nên dừng lại.

Tuy là tựa sách về sức chịu đựng, Endure sẽ không cho bạn công thức nào để tăng sức bền hay sức chịu đựng. Thay vào đó, bạn sẽ ý thức được những giới hạn riêng của cơ thể và tự hình thành cho mình một chế độ tập luyện phù hợp, đồng thời học cách tôi luyện ý chí để ngày một tiến xa hơn.

Sách được phát hành tại Việt Nam nhưng chỉ có bản gốc tiếng Anh và chưa có bản dịch tiếng Việt.

5AM là sự kiện âm nhạc đón bình minh đầu tiên tại Việt Nam, được tổ chức lần đầu vào tháng 1/2024 bởi Vietnam Airlines, SpaceSpeakers Group và Vietcetera.

Sau thành công của mùa 1, 5AM trở lại với một phiên bản mới được tổ chức tại Đà Lạt. Lấy cảm hứng từ hành trình Thân – Tâm – Trí, 5AM mùa 2 hứa hẹn sẽ mang lại nhiều trải nghiệm thú vị thông qua các hoạt động thể chất như chạy bộ, thiền và nghe nhạc.

Thời gian: 04:30 - 10:30 - 07/12/2024
Địa điểm: Trường Cao Đẳng Đà Lạt - 109 đường Yersin, phường 10, TP. Đà Lạt

Mua vé tại đây