Waiting for the Light to Change: Mây mù hay sự mông lung của tuổi trẻ

"Tớ vẫn cảm thấy như một đứa trẻ con. Tớ 25 tuổi và chưa làm được cái [...] gì. Cảm giác như tớ đang lãng phí cả cuộc đời vậy."

Câu nói của nhân vật chính trong Waiting for the Light to Change có lẽ cũng từng được cất lên, hoặc xuất hiện trong suy nghĩ của nhiều độc giả bài viết này. Hoặc nếu bạn chỉ từng đôi lúc cảm thấy trầm tư và bất lực về hành trình đi tìm một phương hướng hoặc mục đích trong cuộc sống, thì bạn sẽ không khó đồng cảm với tác phẩm đầu tay của đạo diễn Linh Trần.

Bộ phim từng thắng giải Grand Jury tại Liên hoan phim Slamdance và cách đây không lâu được trình chiếu tại Liên hoan phim Quốc tế TP. Hồ Chí Minh là một bản phóng chiếu chân thật tới kinh ngạc về những cảm xúc mông lung mà chúng ta đều trải qua ở tuổi đôi mươi, về tình bạn, tình yêu và những khao khát mà ta không chắc chắn liệu có bao giờ trở thành hiện thực.

Bối cảnh của Waiting for the Light to Change, một căn nhà gỗ ấm cúng bên hồ, thông thường sẽ là nơi mà những bữa tiệc và cuộc vui diễn ra tưng bừng nhất vào mỗi tháng hè. Thế nhưng trong tiết trời đông âm u lạnh lẽo, những khoảng trống từ sự thiếu vắng của tiếng cười hay ánh mặt trời bao trùm lên bầu không khí của bộ phim.

Waiting for the Light to Change xoay quanh một chuyến đi chơi của 5 người bạn, với nhân vật chính là cô gái 25 tuổi mang tên Amy. Amy vừa trải qua một quá trình giảm cân, nhưng vẫn tự ti mỗi khi mọi người để ý tới mình, một sự mặc cảm dường như tới từ việc cô cảm thấy mình đang chưa làm được gì trong cuộc sống.

Bạn thân của Amy là Kim không có những mặc cảm đó. Cô đang thăng tiến trong sự nghiệp, và ở trong một mối quan hệ ổn định với bạn trai Jay. Xuyên suốt bộ phim, khán giả dần được tiết lộ rằng cả ba người đã quen nhau từ thời trung học. Và quan trọng hơn, đó là dường như giữa Amy và Jay vẫn tồn tại một thứ cảm xúc gì đó đang âm ỉ, và ngọn lửa này có thể bùng cháy bất cứ lúc nào nếu họ chọn thổi vào nó.

Thêm vào đó là Lin, cô em họ hồn nhiên của Kim đang tới Mỹ học trao đổi, cùng Alex, một anh chàng hippie luôn thủ sẵn cây guitar và tìm mọi cơ hội để rủ bạn bè đi "chơi đồ", và chúng ta tưởng chừng có đủ dàn cast cho một bộ phim sitcom.

Thế nhưng thay vì sự tích cực và những trò đùa ngớ ngẩn của thế hệ Gen X, đây lại là một đám các Gen Z ủ rũ trầm cảm, mỗi người đều có những vấn đề tâm lý riêng.

Với Waiting for the Light to Change, đạo diễn Linh Trần tinh tế khắc họa khoảng lặng đầy thổn thức kết nối những năm tháng niên thiếu với sự trưởng thành, được thể hiện một phần không nhỏ qua diễn xuất chạm tới đỉnh điểm của sự tự nhiên tới từ những diễn viên.

Các nhân vật trong phim trò chuyện hệt như cách những cuộc đối thoại vô phương hướng và lý do của chúng ta với những người bạn vẫn thường xuyên diễn ra. Đôi khi họ nói chồng chéo lên nhau, đôi khi họ ngắc ngứ, và đôi khi những cuộc trò chuyện đó chìm vào hậu cảnh, làm gợi nhớ tới những bộ phim "mumblecore" đã tạo nên tên tuổi của cặp đôi Noah Baumbach và Greta Gerwig.

Và đôi khi những cuộc hội thoại không diễn ra, nhường chỗ để sự yên lặng lột tả toàn bộ những cảm xúc không thể, hoặc không muốn nói nên lời.

Ngay trong bộ phim đầu tay, Linh Trần dường như đã thuần thục phong cách đạo diễn "tối giản", sử dụng những cú máy dài đầy mềm mại và cả góc máy tĩnh để cho phép hình ảnh và bầu không khí đảm nhiệm trọng trách tự sự. Chúng ta nhìn thấy những khoảng trống, nhưng chúng ta hiểu rằng đằng sau sự im lặng đó là bồn chồn, bất định, tức giận, buồn bã và cả tình yêu.

Và cũng giống như những tác phẩm chậm rãi tới thơ mộng của Eric Rohmer hay Hong Sang-Soo, trong suốt thời lượng 90 phút của Waiting for the Light to Change, chúng ta rơi vào một thứ vương quốc của sự đơn côi dường như tồn tại giữa đời thực và chiêm bao.

Đúng như tiêu đề, Waiting for the Light to Change khiến khán giả trải nghiệm, hoặc trải nghiệm lại một giai đoạn chuyển giao của cuộc đời, nơi mà tất cả những gì chúng ta có thể làm là chờ đợi.

Cả năm nhân vật của bộ phim, mỗi người sở hữu những đặc điểm, những câu chuyện và cuộc sống hoàn toàn riêng biệt, tình cờ tìm đến một căn nhà gỗ lẻ loi giữa trùng điệp thiên nhiên, và tình cờ phải trực tiếp đối đầu với những vấn đề điển hình của tuổi đôi mươi.

Đó là những buồn sầu về quá khứ, hoặc có thể là kỳ vọng đầy ngây thơ của quá khứ về hiện tại; là sự bất định về tương lai, bất kể trong công việc hay cuộc sống tình cảm; là sự tiếc nuối về những thứ chúng ta đã không làm, và sự lo âu cho những thứ chúng ta nghĩ sẽ không thể làm. Đó là sự cô đơn. Đó là cảm giác lãng phí cả tuổi thanh xuân.

Và đó là những giây phút chờ đợi trong vô vọng tới một ngày mà ta hy vọng rằng bầu trời sẽ dần quang.