30: Giọt nước mắt có khả năng chữa lành của Adele

Cái lần Adele khóc giữa nhà hát Royal Albert Hall sau khi trình diễn Someone like you, nhiều người hâm mộ đã rơi nước mắt. Đó không phải là lần cuối họa mi khóc trên sân khấu, nhưng có thể là lần sau cùng cô nhỏ lệ cho mối tình tan vỡ, thứ làm nên album 21.

Đến album 25 sau đó, âm nhạc của Adele tươi sáng hơn dù vẫn còn đó những mảnh vỡ tâm hồn. Cô dùng từ hàn gắn (make up) để hát về cuộc đời mình, tình yêu và sự trưởng thành trong When we were young, Remedy, Send my love (To your new lover)....

Sau đó, Adele biến mất trong 6 năm. Cùng cuộc ly hôn, cô thừa nhận đã không thực sự có tâm lý tốt khi thực hiện album mới. Rồi nữ ca sĩ mặc kệ tất cả, tiếp tục sáng tác, thu âm và hát lên tiếng lòng của mình trong đĩa nhạc 30.

Những dòng lệ mới lại rơi xuống... nhưng lần này đã yên bình hơn.

Liều thuốc tinh thần là sự yên bình

Thay vì nói cho cả thế giới biết mình đau khổ bởi thất tình như thế nào, Adele giành cả album 30 để giải thích với cậu con trai Angelo (9 tuổi) về tình trạng "bấp bênh" của đời mình hậu ly hôn.

I’m ready (tôi/mẹ đã sẵn sàng), Adele nhắn gửi vào những giây cuối cùng ở bài hát mở đầu đĩa nhạc, Strangers by nature. Đó chính là ngưỡng cửa để khán giả bước vào tuổi 30 của Adele cũng là album mới của cô.

Với 30, khán giả lần lượt đi qua những trang hồi ký được viết bằng âm nhạc, một bộ phim tài liệu chân thực về đời thường của Adele. Ở đó cô lặp lại rất nhiều lần về nỗi cô đơn (thích ở một mình), cảm giác rối bời, sự nuối tiếc và hối hận về người tình cũ; xoa dịu những cơn đau và chấp nhận cũng như đối mặt với thực tế.

Adele thể hiện những khía cạnh này qua những lời thủ thỉ đầy thông tuệ. Cô giải thích cho cậu con trai về nguồn gốc ra đời ; và rằng cô yêu cậu nhiều đến nhường nào. Đáng lưu tâm hơn, Adele thừa nhận trong My little love, "Mẹ có rất nhiều điều để học hỏi".

Adele đặt để nhiều trải nghiệm cá nhân, nhưng cũng là bài học cho những người đến sau tham khảo. "Khi bạn còn lưỡng lự, cứ tiến tới bằng tốc độ của riêng mình." (Cry your heart out); "Tôi sẽ không bao giờ học được nếu tôi không tiến bộ." (To be loved)...

Cùng với 30, Adele một lần nữa mang đến hình ảnh ca sĩ thực thụ. Cô ấy chỉ hát và hát, làm nhạc cho khán giả nghe chứ không phải để phân tích, cảm thụ. Đây không phải là lời nhận xét cá nhân tôi, mà của ca sĩ nhạc rock, nghệ sĩ guitar từng thắng 8 giải Grammy Carlos Santana. "Cô ấy mang đến liều thuốc tinh thần giữa một thế giới đang có nhiều nỗi sợ hãi, bất an."

Những vấp ngã trong cuộc đời rốt cuộc sẽ dạy cho mỗi người một điều gì đó. Và điều mà Adele học được đã được viết ra trên từng lời ca. Với album phòng thu thứ 4, liều thuốc tinh thần này là sự yên bình.

Chúng ta bắt lấy một cảm xúc, một mẩu chuyện, một lời nhắn gửi và rồi tự hòa mình vào dòng sông cảm xúc, thứ vốn đã từng nhấn chìm chính người ta ra nó, Adele. Trong Easy on me, cô bày tỏ: "Em biết làn nước kia đong đầy những hy vọng."

Nhìn lại chặng đường dài trước thềm 30, chúng ta có thể thấy Adele chưa bao giờ đi chệch với con người âm nhạc của mình. Nó cũng giống như các album trước đây của Adele gồm 19, 21 và 25, được làm ra để lắng nghe thay vì phân tích là như vậy.

Người hâm mộ cứ cuốn vào từng dòng cảm xúc phức tạp, bằng lời ca và tiếng hát có khả năng chữa lành của Adele.

Thử nhiều thứ để 30 trở nên hoàn hảo

Khi MV Easy on me ra mắt, tôi đã viết trên Vietcetera, Adele: Kể chuyện mới theo cách cũ. Đó thực ra là một lời chê bai nhẹ nhàng về ca khúc đánh dấu sự trở lại của họa mi nước Anh sau 6 năm mà tôi và nhiều người khác ngóng đợi.

Có thể thấy, đĩa đơn này phản ánh âm nhạc của Adele trước đó, với công thức quen thuộc, đặc biệt là hit Hello từ album 25. Ca khúc có những điểm sáng nhất định, vẫn khiến người nghe tò mò nhưng lại thiếu một điều gì đó khiến nó trở nên ấn tượng, ghim lại vào trong lòng.

Tôi vẫn chờ đợi một cái gì đó mới hơn từ Adele. Đó có thể là câu chuyện mới hơn (hậu ly hôn, tình mẫu tử, sự bế tắc của người nghệ sĩ, hay thậm chí, những chuyện vặt vãnh khác); hoặc là thứ âm nhạc mới hơn, trong thể loại, cách hòa âm phối khí hay những màn song ca... chẳng hạn.

Và Adele đã khiến người hâm mộ bất ngờ. 30 là album xuất sắc nhất của cô ấy.

Ngoại trừ Easy on me, phần còn lại của album khác hẳn, đa sắc và hấp dẫn hơn rất nhiều. Khán giả bắt đầu hiểu được đường dây câu chuyện, tính tổng thể của album, và đặc biệt là tâm thế tiếp nhận những thanh âm mới đến từ Adele (như đã nói ở phía trên). Không quá khó hiểu, khi chính Adele yêu cầu Spotify bỏ chế độ shuffle (ngẫu nhiên) trong album lần này.

Nữ ca sĩ đã thử nghiệm nhiều chất liệu, dòng nhạc khác nhau với cùng một tiêu chuẩn để đạt được mục đích của mình. Trong Strangers by Nature hay Love is a Game, khán giả có thể nghe thấy dàn nhạc dây hoành tráng, giọng hát đệm nhẹ nhàng (một kiểu ứng tác) và tiếng pop của đĩa vinyl đầy ấm áp.

Adele cũng hấp dẫn khán giả với chất nhạc trip-hop (thứ mà Lana Del Rey đã rất thành công trước đó) trong All Night Parking Interlude. Khán giả như được chìm đắm trong giai điệu folk đầy biến chuyển ở Can I Get It hay đắm chìm trong giai điệu reggae của Cry your heart out.

Cách Adele tạo ra các bài hát chậm có vẻ lê thê và những ca khúc up-tempo (nhanh và sảng khoái) khá hợp lý. Ngoài ra, cách sắp đặt những bài hát có phần ca từ rũ rượi xen kẽ với tươi sáng giúp người nghe dễ dàng đi qua từng ca khúc.

Có thể nói, 30 là nỗ lực tự biến mình của Adele, từ một nữ ca sĩ buồn thương với những bản ballad day dứt thành một nghệ sĩ cổ điển. Ở đó, âm nhạc được chải chuốt một cách êm đềm, phần lời ca là giá đỡ cho toàn bộ câu chuyện, còn giọng hát cất giấu vào trong những nỗi niềm.

Giọng hát nâng lên một tầm cao mới

Ngoài lời ca, vốn là câu chuyện đầy cảm hứng tạo nên sự đặc trưng, Adele còn mang đến những giai điệu và thanh âm tuyệt vời trong lần trở lại này.

Tuy nhiên, sẽ là thiếu sót nếu không nhắc đến giọng hát (và cả giọng nói, giọng kể chuyện) của Adele trong album 30. Trang Pitchfork viết, "Giọng hát vượt thời gian và vẻ đẹp thanh lịch của Adele đã khiến cô ấy trở thành biểu tượng của nhiều thế hệ."

Lần đầu tiên, giọng hát trầm với âm lượng khá to của Adele lại có lúc nhẹ nhàng, khi lảnh lót đến vậy. Cô cũng sử dụng giọng gió hoặc huýt sáo một cách sảng khoái tạo nên những khoảnh khắc đáng nhớ trong toàn bộ album. Sự biến chuyển này càng làm cho Adele trở nên sắc sảo và toàn diện hơn.

Giọng hát cùng phức hợp cảm xúc trong những câu chuyện là phương tiện giúp khán giả đến gần và tận hưởng âm nhạc của họa mi nước Anh. Với 30, Adele đã lại xích gần hơn một chút nữa đến với khán giả, và sự cổ điển trong âm nhạc.

Cách xử lý của nữ ca sĩ cũng cho thấy một độ chín nhất định. Chỉ khi nghe toàn bộ album, chúng ta mới nhận ra tổng thể giọng hát của nữ ca sĩ. Việc tự mình bè trong nhiều bài hát cũng cho thấy cách họa mi chơi với giọng hát của mình, tạo ra sự ứng tác, đối đáp rất mượt mà.

Tất cả điều này đã khiến cho Adele trở thành một điều gì đó mà cô chưa từng có trước đây. Từ một ca sĩ hát ballad (đôi khi rock), Adele có thể hát được nhiều thể loại âm nhạc khác nhau. Và quen trọng hơn, cô hát rất hay.

Adele đã diễn tả trọn vẹn của một tình yêu đổ vỡ và một tình yêu lớn hơn, tình mẫu tử trong 30 bằng chính lời ca và tiếng hát. Cô đã lặn ngụp trong đổ vỡ nhưng vẫn cố ngoi lên mặt nước để tiếp tục sống và hoàn thiện cuộc đời với cương vị mới. Và giờ đến lượt của chúng ta.