Khi Tuimi kể hết: Black Caviar

Tuimi, tên thật là Phạm Thuỳ My, là nữ nghệ sĩ người Đức gốc Việt đoạt giải Á Quân của cuộc thi King of Rap năm 2020. Cô còn được biết đến qua album đầu tay softcore | hardshell, cùng các đĩa đơn như Purpose, Coming Home ft. Dat Maniac hay mới đây nhất là Sao Hoả ft. 16 Typh.

Nhận thấy nền âm nhạc Việt còn nhiều tiềm năng, năm 2019 Tuimi từ Đức trở về Việt Nam và bắt đầu hoạt động âm nhạc mạnh mẽ. Lấy melodic rap làm chủ đạo, cô luôn cố gắng mang vào các sản phẩm của mình lời rap bằng tiếng Việt, bởi nó là một trong những thử thách lớn nhất của cô.

Black Caviar là bài hát thứ tư trong album softcore | hardshell của Tuimi, với câu từ thẳng thắn cùng giai điệu dày dặn. Được biết, Tuimi cũng đã tự mình sáng tác và sản xuất từ đầu đến cuối, giúp bài hát mang đậm tính cá nhân.

Khoảnh khắc nào đã dẫn bạn đến ý tưởng cho Black Caviar?

Chuyện là vào đợt Tết năm 2020, mình bị nhỡ chuyến bay từ Sài Gòn về quê Hải Phòng nên phải mua vé máy bay mới. Nhưng do sát giờ nên các hạng vé phổ thông đều cháy vé, buộc mình phải mua Hạng Thương gia (First Class). Cũng tiếc tiền lắm, nhưng Tết thì phải về! Đó cũng là trải nghiệm 2 tiếng bay First Class đầu tiên của mình.

Lúc ngồi trong khoang riêng trên máy bay, mình bắt đầu so sánh xem ngồi first class thì có sung sướng hơn ngồi ghế phổ thông là bao không. Và khi so chúng với những thực tại đang xảy ra trên thế giới, liệu các tiêu chuẩn cao này có đem lại ý nghĩa thật sự gì cho mình không?

Thế là lời và nhạc bắt đầu vang bên tai mình. Mình bắt đầu nghĩ ra từ “black mastercard,” và một loạt những đồ vật liên hệ đến sự giàu sang. Flow và lời cho câu hook đầu tiên cũng ra đời: “First class for what, big cars for what.”

Về Hải Phòng thì mình làm một bản demo trên piano rồi đăng lên Instagram. Mà video đấy nhìn mình rõ chán đời ấy, nên mình cũng ngạc nhiên khi được phản hồi tích cực. Chắc là mọi người cũng liên hệ với sự phờ phạc đó. (cười) Sau đó hai tuần thì mình hoàn thiện Black Caviar.

Vì sao Tuimi lại chọn ba hình ảnh “Black Caviar, Black Mastercard, Black Jaguar”?

Caviar (trứng cá ép), Black Mastercard (thẻ ngân hàng hạng sang) và Jaguar (hãng xe hạng sang) đều là ba thứ chỉ có thể sở hữu khi bạn có trong tay một mức lương nhất định. Mình mượn ba hình ảnh này làm phần dẫn nhập để có thể nói sâu vào các vấn đề khác nhau trong xã hội hiện đại như phân biệt chủng tộc, nóng lên toàn cầu, tin giả, hoặc chủ nghĩa tiêu dùng.

Trong quá trình sáng tác Black Caviar, cảm xúc của bạn thế nào?

Mình chỉ có đúng hai cảm xúc thôi: buồn và bức xúc. Buồn vì khi đó tinh thần của cả thế giới đều đang đi xuống kinh khủng, trong khi chỉ mỗi mình mình thì không thể thay đổi thế giới được.

Bức xúc vì mình tự hỏi không lẽ bản thân cứ ngồi than vãn suốt? Sự thật thì đã như vậy rồi, thôi thì mình viết hết suy nghĩ thành bài hát. Với mình, sáng tác giống như cho hết cảm xúc vào một chiếc hộp rồi để mọi người ngắm chiếc hộp ấy. Còn mình thì cảm thấy vô cùng nhẹ nhõm, giống như chữa lành được chính mình vậy.

Mình cũng biết ơn ông trời vì đã cho mình khả năng sáng tác để truyền tải những điều mình không thể nói thẳng vào âm nhạc. Và mình nghĩ đó cũng là một trong những nhiệm vụ của người nghệ sĩ, bởi âm nhạc và nghệ thuật nói chung là một tấm gương phản chiếu đúng xã hội đương thời.

Vậy còn quá trình làm beat diễn ra thế nào?

Âm nhạc với mình giống như những loại màu. Black Caviar là bài hát pha trộn giữa màu ghi và màu tím. Nên lúc làm beat, mình cố gắng làm sao để khi nhắm mắt nghe mình sẽ thấy một đám mây màu tím ghi trước mặt.

Black Caviar cũng là một trong những “con beat” đầu tiên mình tự sản xuất. Mình cũng tự học trên YouTube và tự mày mò sử dụng các phần mềm để mix master. Tự làm từ đầu tới cuối vậy mà mình vô tư lắm, cứ tự tin làm thôi. Giờ nghĩ lại thấy liều thật, nhưng thấy mọi người đón nhận vậy là vui rồi. (cười)

Trong lúc sản xuất Black Caviar, Tuimi có dự định sẽ bỏ nó vào album softcore | hardshell không?

Black Caviar ra đời trước softcore | hardshell, nhưng thật ra lúc làm album mình cũng chẳng định hình concept gì sẵn. Mọi thứ cứ tự rơi vào đúng chỗ của nó thôi đấy!

Black Caviar ra đời trùng vào thời điểm #BlackLivesMatter bùng nổ. Lúc đó Tuimi có nhận được phản hồi nào từ các bạn du học sinh?

Thời điểm đó, mình có nhận được bức ảnh của một bạn người Việt tại Đức. Bạn ấy đã dùng những câu rap trong Black Caviar để viết lên một tấm bìa và cầm đi biểu tình tại Đức. Đó là một trong những khoảnh khắc khiến mình cảm động nhất trong sự nghiệp.

Thời điểm đó cũng có vài bạn học sinh làm một dự án sinh viên về bài hát này của mình. Thật sự mình không bao giờ nghĩ những ca từ của mình có thể đi xa đến vậy, nên mình rất tự hào.

Với Tuimi, nhạc rap đóng vai trò gì trong truyền thông?

Rap là dòng nhạc giúp ta nói thẳng thắn vào vấn đề, và nó có thể chạm vào những cảm xúc mà các ca từ của dòng nhạc khác không thể truyền tải tương đương. Nó thô và thật, mình nghĩ gì thì mình nói ra hết. Flow của nhạc rap cũng cho ta nhiều thời gian và diện tích để có thể bỏ suy nghĩ của mình vào.

Sau softcore | hardshell sẽ là gì?

Mình đang rục rịch chuẩn bị album thứ hai, sẽ ra mắt sớm thôi. Mình cũng đã ấp ủ album này suốt ba năm, song song với lúc mình sản xuất album đầu tiên. Cũng sẽ có nhiều bài bằng tiếng Việt hơn. Hi vọng mọi người bỏ qua nếu có đoạn nào mình hát nghe hơi... lớ! (cười)