Tóm Lại Là: Máy bay có còn là phương tiện an toàn nhất?

1. Chuyện gì vừa xảy ra ở Pakistan?

Ngày 22/05, chuyến bay Pakistan International Airways PK8303 gặp nạn và rơi xuống một khu dân cư đông đúc trong thành phố Karachi, cách sân bay 3.2km.

Chuyến bay này cất cánh từ Lahore. Nhiều hành khách đang trên đường về quê nhân dịp Eid-al-Fitr, ngày lễ lớn nhất trong năm của người Hồi giáo.

2. Vụ tai nạn gây thiệt hại bao nhiêu?

Vụ tai nạn khiến 89 hành khách và 8 thành viên phi hành đoàn thiệt mạng. Hai người duy nhất sống sót là Chủ tịch Ngân hàng Punjab Zafar Masud và kỹ sư trẻ tuổi Muhammad Zubair.

Chiếc máy bay khiến 25 căn nhà bị hư hại và cháy rụi tại. Không có thương vong trong khu dân cư, nhưng một số người bị bỏng nặng.

3. Người sống sót nói gì về vụ tai nạn?

“Tất cả những gì tôi nhìn thấy là lửa. Tôi không nhìn thấy người, chỉ nghe thấy tiếng hét của họ. Trẻ em và người lớn,” Zubair kể lại kỳ tích sống sót của mình. (trích: cbsnews.com)

"Anh ấy chỉ nhớ máy bay đã rung lắc mạnh. Sau đó anh ấy mất tất cả giác quan của mình. Theo tôi hiểu thì ghế của anh ấy văng khỏi máy bay. Rồi anh ấy bắn ra khá xa khỏi hiện trường chính và ngọn lửa,”em gái của Masud chia sẻ.

4. Vụ tai nạn đang được điều tra như thế nào?

Điều tra ban đầu cho thấy phi công bỏ qua 3 cảnh báo từ kiểm soát viên không lưu về độ cao và tốc độ của máy bay.

Hộp đen đã được tìm thấy và đưa đến Pháp. Các nhà điều tra dự kiến đệ trình báo cáo đầy đủ trong vòng ba tháng.

Trung tâm y tế Jinnah đang dựa vào dấu vết DNA do người thân nạn nhân cung cấp để nhận diện danh tính. Hầu hết các thi thể không còn nguyên dạng nên việc nhận diện gặp nhiều trở ngại.

5. Máy bay có còn là phương tiện an toàn nhất?

Trước giờ, máy bay vốn được coi là phương tiện giao thông an toàn nhất. Theo Ban chỉ đạo An toàn Giao thông Hoa Kỳ, các vụ tai nạn hàng không từ 1983-2000 có tỉ lệ sống sót tới 95.7%.

Năm 2006, giáo sư David Ropeik từ Đại học Y tế Havard tính toán được rằng xác suất một người tử vong trong tai nạn máy bay là 1:11.000.000. Năm 2015, tờ Economist đưa con số này lên 1:5.400.000. Năm 2018, thuật toán của app Am I Going Down? kết luận ở mức 1:20.000.000.

“Nếu bạn bay 1 lần/ngày, trung bình bạn phải bay liên tục trong 55.000 năm thì mới chứng kiến một vụ tai nạn chết người,” nhà khoa học dữ liệu Arnold Barnett từ trường M.I.T Sloan cho biết.

Sét đánh, cúm mùa, tai nạn xe hơi đều có tỉ lệ tử vong cao gấp nhiều lần. Việc máy bay rơi khiến hầu hết hành khách thiệt mạng là rất, rất hiếm.

Tuy nhiên, xác suất tử vong thấp không cho chúng ta lý do để chủ quan. Các vụ tai nạn như PK8303, MH17, MH370, 9525 là những mất mát không thể quy về con số.

6. Có cần tổ chức bay thử sau kỳ nghỉ COVID-19?

Chuyên gia hàng không GS Bawa từ nước láng giềng Ấn Độ cho rằng vụ tai nạn này là một lời cảnh báo với ngành.

Ông nhấn mạnh, “COVID-19 là một sự kiện chưa từng có với ngành hàng không. Các máy bay phải được bay thử sau khi “ngủ đông” 2 tháng. Phi công phải tái khám sức khỏe. Các hãng hàng không cần chủ động để đảm bảo an toàn cho hành khách.”

Ông ước tính mỗi chuyến bay thử tốn tầm $37.000 và không bị pháp luật bắt buộc. Vì vậy hầu hết các hãng không sẵn sàng chi trả khoản này.

7.Trong trường hợp nào hành khách có khả năng sống sót cao nhất?

Tom Farrier, cựu phi công và giám đốc Liên đoàn Hàng không Hoa Kỳ, giải thích rằng có 4 loại kết cục cho mọi vụ máy bay rơi:

1. Bạn sống sót trong một tai nạn còn đường sống;
2. Bạn sống sót trong một tai nạn không đường sống;
3. Bạn tử vong trong một tai nạn còn đường sống;
4. Bạn tử vong trong một tai nạn không sống.

Vậy thế nào là một vụ tai nạn “còn đường sống”? Nó phải có ba điều kiện sau:

1. Các lực tác động vào người ở trong mức cơ thể chịu đựng được;
2. Kết cấu trong khoang máy bay không bị biến dạng nhiều;
3. Môi trường hậu tai nạn không đe dọa mạng sống của nạn nhân và đội giải cứu.