Nguyễn Phương Đông: Người quản lý là lớp bảo vệ cuối cùng của nghệ sĩ
Nguyễn Phương Đông đang sinh sống và làm việc tại Sài Gòn, hiện đang là Founder kiêm CEO của Loop Central và Hot Panda Media. Ngoài các công việc trên thì Đông cũng là một Producer/DJ. Anh có thể chơi được một số nhạc cụ như trống, guitar và keyboard. Sống trong một gia đình rất yêu ca hát, Đông là người đầu tiên quyết định theo đuổi công việc liên quan tới âm nhạc một cách thực sự nghiêm túc.
Bên cạnh những dự án cá nhân, hiện tại Đông đang giữ vai trò quản lý nghệ sĩ (WEAN, Naomi, Kha) và DJ/Producer (GET LOOZE, Monotape, Steji, BeepBeepChild, Tenkitsune). Quyết định làm việc trong ngành công nghiệp âm nhạc, Đông đã có những chia sẻ rất chân thành về kinh nghiệm, phẩm chất hay những điều kiện cần và đủ để có thể trở thành một người quản lý nghệ sĩ tốt ở Việt Nam.
Trước khi về Việt Nam, Đông đã từng học ở đâu, và theo đuổi chuyên ngành gì?
Mình ở Việt Nam phần lớn tuổi đời đi học. Sau khi tốt nghiệp cấp 3 thì mình sang Mỹ, học chuyên ngành marketing. Dù ngành mình học không liên quan lắm tới âm nhạc, nhưng mình vẫn cố gắng tìm các lớp học hỗ trợ bản thân trong công việc âm nhạc hay giải trí.
Sau nhiều năm học thì cuối cùng cũng đã có lớp dạy chuyên môn hơn về marketing về giải trí. Mình được tiếp thu rất nhiều kiến thức, từ việc sắp xếp lịch phát hành các bộ phim, cách xây dựng kế hoạch marketing và cách mà các giải thưởng như Grammy, Oscar, Emmy ở Mỹ hoạt động. Dù rất thú vị nhưng tiếc rằng các kiến thức trong lớp khi trở về Việt Nam không áp dụng được quá nhiều.
Tại sao bạn lại muốn làm việc liên quan đến ngành công nghiệp âm nhạc?
Trong những năm học tập ở Mỹ, mình vẫn nhớ nhất những lần đi đến các show diễn, các đêm nhạc ở nightclub. Kỷ niệm đáng nhớ nhất là lần mình và vài người bạn đã đứng chờ đến tận 4-5h sáng để gặp thần tượng lúc bấy giờ là Steve Angello - một trong 3 thành viên của nhóm Swedish House Mafia. Từ cơ hội được trò chuyện cùng thần tượng đã giúp biết thêm được rất nhiều điều và nuôi dưỡng ước mơ hoạt động trong ngành âm nhạc của mình.
Khi gặp gỡ các nghệ sĩ Việt Nam cùng ekip của họ, mình thấy các bạn cũng có kỹ năng và tố chất để có thể sánh vai cùng các nghệ sĩ quốc tế khác. Từ đó, mình quyết định sẽ học hỏi thêm về ngành công nghiệp âm nhạc để giúp các nghệ sĩ không chỉ hoạt động sáng tạo mà còn có thể phát triển kinh doanh dựa trên các sản phẩm nghệ thuật của mình.
Show diễn đáng nhớ nhất là khi mình làm Marketing Manager cho buổi biểu diễn của Deadmau5 tại Sài Gòn và Hà Nội năm 2018. Đó là khi mình cảm nhận được tầm vóc và độ chuyên nghiệp của một ekip đẳng cấp thế giới. Team phải làm việc trước nhiều tháng liền, cùng với các bộ phận của phía Deadmau5 để cuối cùng đón được gần 2,000 khán giả trong đêm diễn đầu tiên của anh tại Việt Nam. Cảm xúc từ đêm nhạc đó khiến mình rất mong muốn được làm 1 phần trong của ekip như vậy.
Mục tiêu hàng đầu của mình là học hỏi những thứ liên quan đến ngành công nghiệp âm nhạc. Điều này sẽ giúp đỡ các nghệ sĩ Việt Nam có thể biến âm nhạc thành nguồn thu chính của họ, đủ để họ kiếm sống và phát triển theo cách riêng của mình.
Nói một chút về hai dự án lớn mà Đông đang phụ trách?
Loop Central được thành lập vào năm 2017, đây là "passion project" của mình, hoạt động dưới hình thức phi lợi nhuận. Mục đích chính của Loop Central là giới thiệu giá trị của âm nhạc nói chung và các nghệ sĩ Việt Nam nói riêng.
Ngược lại thì Hot Panda Media là một dự án liên quan đến kinh doanh trong âm nhạc cho các nghệ sĩ, nhãn hàng và công ty. Mục đích của nó nhằm chuyên nghiệp hoá âm nhạc tại Việt Nam và đưa những nghệ sĩ Việt Nam đến thị trường quốc tế. Hiện Hot Panda Media đang trực tiếp quản lý các nghệ sĩ như: WEAN, Naomi, Kha; các producer và DJ như: GET LOOZE, Monotape, Tenkitsune, BeepBeepChild, Steji.
Những người có ảnh hưởng sâu sắc tới bạn?
Mình rất may mắn được gặp gỡ, làm việc và học hỏi được từ rất nhiều anh chị, các tiền bối và kể cả các người em đi sau. Đối với mình thì bất kỳ ai làm việc trong ngành âm nhạc và giải trí đều có những câu chuyện và bài học mà mình có thể ngẫm nghĩ và rút kinh nghiệm. Bốn người có ảnh hưởng lớn nhất trong sự nghiệp của mình sẽ phải kể đến:
- DJ/Producer Kid Massive: Kid Massive như là tiền bối của mình vì những bài học thú vị về cách suy nghĩ và các quan điểm khác nhau khi làm việc trong ngành sáng tạo.
- Anh Dustee Nguyễn và chị Tia Liêu từ 1900: Mình rất trân trọng anh chị vì tình yêu dành cho âm nhạc và khao khát cháy bỏng của họ để giúp đỡ các nghệ sĩ Việt Nam. Đạo đức làm việc và niềm đam mê của anh chị luôn là nguồn động lực lớn cho mình.
- Priya Dewan từ The Orchard: Rất may mắn khi Hot Panda Media có được một đối tác tuyệt vời như The Orchard nói chung và Priya nói riêng. Sự chuyên nghiệp cũng như mong muốn mọi người phát triển cùng nhau truyền cho mình cảm hứng để luôn giúp đỡ những người xung quanh, không màng đến lợi ích trước mắt.
Theo Đông, "nghề" quản lý nghệ sĩ ở Việt Nam đang như thế nào?
"Nghề" quản lý nghệ sĩ ở Việt Nam vẫn còn đang ở những thời kỳ sơ khai nhưng cũng đang phát triển rất nhanh. Do Việt Nam vẫn là một thị trường mới, còn thiếu thốn nhiều về cơ sở vật chất cũng như các quy chuẩn luật pháp, nên còn rất nhiều điều để khai phá. Đây là thời điểm để có thể xây dựng những nền móng vững chắc đầu tiên cho ngành giải trí cả nước giúp các nghệ sĩ có thể phát triển mạnh mẽ hơn.
Điều kiện cần và đủ để trở thành một người quản lý tốt?
- Đạo đức làm việc: Người quản lý cần phải hiểu rằng dù đây là mối quan hệ sòng phẳng giữa người quản lý và nghệ sĩ, quyền lợi của nghệ sĩ vẫn cần được đặt trên hết. Hãy suy nghĩ như bạn và nghệ sĩ là các bộ phận vận hành bên trong cỗ máy, cùng nhau hợp tác để hoạt động trơn tru. Đừng để cái tôi hay lợi ích của bản thân làm ảnh hưởng xấu đến nghệ sĩ của mình.
- Chuyên môn/nghiệp vụ: Một người hay một công ty quản lý cần hiểu quy trình của nhiều bộ phận khác nhau trong ngành âm nhạc, như: phân phối, bản quyền, cách làm việc cùng các hãng thu âm, PR/Marketing, booking agency. Việc biết hầu hết tất cả các khía cạnh căn bản sẽ giúp người quản lý có thể đưa ra lời khuyên và quyết định đúng đắn nhất cho nghệ sĩ.
Những khó khăn mà bạn gặp phải trong công việc quản lý nghệ sĩ?
Hiện nay chúng ta không có bất kỳ tiêu chuẩn, cách làm cụ thể hay tư liệu hướng dẫn về nhiều vấn đề cho thị trường âm nhạc trong nước. Và không hẳn tư liệu online nào cũng có thể áp dụng được ở Việt Nam nên thường sẽ rất khó để đưa ra các quyết định đúng đắn 100%.
Bên cạnh đó, các nghệ sĩ cũng cần làm quen với cách làm việc với yêu cầu tiêu chuẩn quốc tế. Một số khái niệm công việc dường như rất bình thường ở quốc tế có thể sẽ là một việc hoàn toàn mới ở Việt Nam và không phải bất kỳ nghệ sĩ nào cũng có thể thích nghi hay cảm thấy thoải mái để thay đổi.
Liệu có cần một đội ngũ nhân sự có chuyên môn?
Dĩ nhiên là rất cần thiết. Ngành giải trí vẫn còn rất mới và thu hút đối với các bạn trẻ. Đây là lúc họ rất cần các tài liệu để học những kỹ năng căn bản cần có sớm hơn giúp thích nghi nhanh hơn. Các công ty cần phải đầu tư nhiều thời gian và công sức để huấn luyện nhân sự để đáp ứng các nhu cầu phát triển.
Đông linh hoạt thời gian làm việc với team như thế nào?
Mình đã từng tham gia một số buổi quay hình kéo dài cả một ngày và có thể kéo dài đến sáng sớm. Hay những lần cần trao đổi với các đối tác quốc tế, mình cũng phải thức dậy ở những quãng thời gian nửa đêm. Do thời gian có thể thay đổi nhiều, điều này phần nào cũng làm ảnh hưởng đến các hoạt động khác của mình như giải trí, gia đình, giữ gìn sức khoẻ.
Mình và các thành viên trong team đã gắn bó với nhau từ lâu nên mọi người hiểu ý nhau khá rõ, và sẵn sàng hỗ trợ nhau để đảm bảo được chất lượng công việc tốt nhất. Với sự linh hoạt này thì mình có thể đứng ở vị trí nhìn tổng thể, định hướng và cùng các bạn ra các giải pháp cho các vấn đề.
Đông có lời khuyên hay chia sẻ gì cho các bạn đang trên con đường trở thành "quản lý nghệ sĩ" không?
Lời khuyên chân thành của mình là hãy thật sự tìm hiểu và nghiên cứu cặn kẽ các khía cạnh khác nhau liên quan đến âm nhạc. Bên cạnh đó là cách quản lý hoạt động nghệ sĩ, các quy định pháp luật và bài toán kinh doanh của mình cũng như của các nghệ sĩ.
Là người làm việc thân cận nhất với nghệ sĩ, bạn sẽ cần có câu trả lời chính xác cho tất cả mọi thứ, đó sẽ là giá trị lớn nhất của bạn. Hãy bắt đầu học việc từ các công ty nhỏ, hay có thể làm trợ lý cho các công ty lớn, hoặc tìm cách để tiếp thu những bài học trực tiếp từ những người đi trước. Hãy hỗ trợ và giúp đỡ nhau để cả cộng đồng và ngành công nghiệp sẽ cùng nhau đi lên.