Stone Brewing Company và lịch sử hình thành của bia thủ công

Bất kỳ ai cũng có một lý do chính đáng để đi tìm một loại bia ngon, họ có thể là những người thích uống bia, nhà làm bia Steve Wagner, hoặc thậm chí là nhà sản xuất âm nhạc Greg Koch (cũng là fan của bia)… tuy nhiên, chắc chắn không phải là loại bia đầy bọt và nhạt nhẽo dễ thấy trên thị trường.

Những năm 1970s và 80s, mặc dù làn sóng nhập cư mang đến nước Mỹ vô vàn phương thức sản xuất bia, bia phổ thông vẫn là thứ chiếm lĩnh thị trường với các chiến dịch quảng cáo ấn tượng và rầm rộ. Các hãng bia nhỏ dần phải đóng cửa hoặc sát nhập vào các ông lớn, nhưng đâu đó, những người yêu bia chân chính vẫn tìm kiếm một loại bia đủ để thỏa mãn vị giác của họ. Đó là tiền đề cho cuộc cách mạng của bia thủ công, và một trong những kẻ tiên phong là Stone Brewing Company.

Tua nhanh đến thời điểm hiện tại, chúng ta cũng đang chứng kiến một cuộc cách mạng tương tự diễn ra trong nước, đặc biệt là tại Thành phố Hồ Chí Minh. Dẫn đầu làn sóng này là những thương hiệu địa phương được ưa chuộng như East West Brewing Co., được lấy cảm hứng từ San Diego, hoặc Heart of Darkness… Gần đây nhất, làng bia thủ công Việt Nam còn đón chào hai gương mặt mới Stone Brewing Co và Beervana Vietnam.

Cùng chúng tôi tìm hiểu về lịch sử thành lập của Stone Brewing Company qua bài viết dưới đây.

Bắt nguồn từ tham vọng tìm lại hương vị bia

Năm 1976, nhà làm bia nhỏ ở California, The New Albion Brewery, bắt đầu phong trào làm bia thủ công nhằm chống lại loại bia nhạt nhẽo đang chiếm lĩnh thị trường. Và mặc dù chỉ tồn tại khoảng 6 năm trên thị trường, The New Albion cũng đã một phần nào đó tiếp lửa để người kế nhiệm – những nhà làm bia thủ công nhỏ thập niên 80s – tiếp tục chiến đấu. Đến năm 2012, người ta lại thấy The New Albion xuất hiện trên thị trường, sau 30 năm vắng bóng.

Nhưng để thâm nhập thị trường là điều không hề dễ khi mà các ông lớn trong ngành luôn có cách để thâu tóm thị trường. Họ bắt đầu chuyển hướng, tạo ra những vị bia đậm đà hơn bằng phương pháp du nhập từ Tây phương. Và sự chuyển mình này giúp họ tăng trưởng đến 58% trong năm 1995.

Ấy vậy mà một năm sau, Greg Koch và Steve Wagner lại quyết định (một lần nữa) dấy lên phong trào bia thủ công. Với tham vọng tìm lại hương vị cho bia, tháng 2/1996, họ chuyển đến một nhà kho cũ kỹ ở San Marcos, California và bắt đầu xây dựng Stone Brewing. Tham gia cùng hai người họ lúc bấy giờ còn có các nhà làm bia khác như Lagunitas, Sierra Nevada, Sam Adams, Rogue, và Anderson Valley – đây đều là những tên tuổi truyền cảm hứng cho các thương hiệu bia thủ công Việt Nam sau này.

Trở thành nhà làm bia hàng đầu thế giới của mọi thời đại

Nếu đã từng đến thăm các nhà làm bia tại Sài Gòn, chắc hẳn các bạn đều sẽ cảm nhận được sự chào đón nồng hậu và trìu mến từ cộng đồng làm bia. Và ở California, người ta cũng dang tay chào đón Stone như vậy.

Chỉ sau 2 tháng chính thức mở cửa, Stone đã có thể tự chủ tài chính và thiết lập cho mình một mạng lưới sản xuất bia có sản lượng lên đến 930 galông đến từ 30 thùng chứa (barrel). Nghe có vẻ ấn tượng… cho đến khi bạn đặt nó lên bàn cân với Miller, hãng bia bán được gần 44 triệu thùng trong cùng năm, hoặc Anheuser-Busch với 91.1 triệu thùng. Tuy nhiên, với thành tích lúc bấy giờ cũng đã đủ để Stone có thể duy trì hoạt động và phát triển.

Giai đoạn tiếp theo đến năm 2002, Stone tiếp tục phát triển với mức tăng trưởng trung bình hàng năm là 50%, và lọt vào danh sách Top 500 Công ty tư nhân có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất nước Mỹ do Inc. bình chọn.

Lúc bấy giờ, Stone đã nức tiếng là nhà sản xuất bia thủ công “bespoke” với loại Stone Pale Ale được nhận xét là “sự pha trộn giữa công thức Anh quốc và phẩm chất Mỹ”, và Stone Smoked Porter – một biến thể của hương vị porter Anh truyền thống (có màu nâu thẫm). Đến 2005, xưởng ở San Marcos đã không còn đủ sức để chứa nổi Stone, họ phải chuyển đến một cơ sở lớn tại Escondido.

Song song với sự phát triển đó, Stone tiếp tục cho ra đời nhiều loại bia có hương vị độc đáo và tên gọi trau chuốt hơn. Có thể kể đến là Heat Seeking Wheat – một vị bia tổng hoà giữa vị đắng của hoa bia và men lúa mạch, hoặc Stone Arrogant Bastard – một loại bia có vị cực kỳ mạnh mà họ quả quyết là không dành cho số đông. Dù vậy, vị bia vẫn thành công ngoài mong đợi, thế là Stone quyết định cho ra mắt người anh em “nặng đô” hơn vào năm 1998, mang tên Double Bastard Ale.

Năm 2009, tờ BeerAdvocate gọi Stone là “Nhà làm bia hàng đầu thế giới của mọi thời đại” vì những loại bia mà họp hợp tác sản xuất cũng như những chiến dịch từ thiện của họ. Đầu tiên, Stone kết hợp với AleSmith Brewing Company và Port Brewing để cho ra mắt bia Symposium Ale. Sau lần đó, ý tưởng về nhiều cuộc hợp tác trong tương lai bắt đầu được Steve và Greg ấp ủ. Năm 2008, họ lại cho ra mắt một loại triple ale mang phong cách Bỉ, đồng sản xuất với nhà làm bia siêu nhỏ Mikkeller.

Nói về những dự án từ thiện, Stone có Sawyer Triple – một loại bia được sản xuất nhằm gây quỹ giúp các bệnh nhân mắc phải rối loạn dưỡng chất trắng gây teo não (Adrenoleukodystrophy – ALD).

Thâm nhập thị trường Đức và… The Beer Jesus

Dần dà, đến khoảng giữa những năm 2000s, Stone Brewing Company không còn phải hoạt động biệt lập nữa do số lượng các nhà làm bia thủ công tăng một cách chóng mặt. Từ vỏn vẹn 8 người tiên phong năm 1980, đến thời điểm hiện tại, ước tính có đến hơn 6.000 thương hiệu bia thủ công. Nhưng Stone vẫn giữ nguyên vị thế “Nhà làm bia hàng đầu thế giới của mọi thời đại” của mình bằng cách thâm nhập vào thị trường Đức – chưa từng có tiền lệ đối với các nhà sản xuất bia thủ công đến từ Mỹ.

Cần phải nhớ rằng Đức là đất nước xếp thứ ba châu Âu về tiêu thụ bia tính trên bình quân đầu người, và họ còn thi hành đạo luật “Reinheitsgebot” – Đạo luật tinh khiết quy định mọi dây chuyền sản xuất không được sử dụng tạp chất trong quá trình chế biến bia. Và địa điểm của Stone ở Berlin – tòa nhà ở Marienpark – nhanh chóng trở thành “trung tâm quảng bá và nhân rộng chất lượng bia thủ công ra toàn thế giới”. Với tính cách phóng khoáng đậm chất rock của mình, Steve và Greg ăn mừng thành tích đó bằng cách “hủy diệt” một đống bia Đức.

Ngày nay, Stone Brewing Company có mặt ở 50 bang trên nước Mỹ, thậm chí là Napa Valley – thung lũng trồng nho và sản xuất rượu vang nổi tiếng. Ngoài ra, Stone còn sở hữu một nhà hàng bia ở Thượng Hải. Có thể nói, họ là minh chứng hùng hồn cho sự phát triển của bia thủ công – loại bia tôn vinh chất lượng, sự sáng tạo và tính bền vững. Còn Greg Koch, ông chủ của Stone, thì được tung hô là The Beer Jesus.

Xem thêm:
[Bài viết] BiaCraft Artisan Ales ơi! Trong bia thủ công có cái gì?
[Bài viết] Giải nhiệt mùa hè cùng 4 loại bia thủ công tại BiaCraft