Wednesday - Cách tân biểu tượng văn hóa đình đám một thời

Vượt qua mùa 4 của bom tấn Stranger Things, Wednesday đã xuất sắc trở thành bộ phim sở hữu lượt xem trong một tuần nhiều nhất lịch sử Netlfix. Kết hợp sức hút mãnh liệt của biểu tượng văn hóa gia đình Addams và hơi thở hiện đại của thế hệ Gen Z, Wednesday đã thật sự tạo nên một cơn "địa chấn" trong thị trường phim dài tập.

Vậy chính xác thì điều gì đã khiến khán giả hứng thú với một nhân vật lạ lùng như Wednesday Addams?

Gia đình Addams - một biểu tượng văn hóa Mỹ

Bắt đầu từ những bức tranh hoạt hình xuất hiện trên tờ The New Yorker vào năm 1938, đứa con tinh thần của họa sĩ Charles Addams đã nhanh chóng trở thành một biểu tượng văn hóa của nước Mỹ với nhiều phiên bản chuyển thể ở gần như tất cả các phương tiện truyền thông như phim dài, TV series, nhạc kịch, tiểu thuyết và trò chơi điện tử.

Sự phổ biến của gia đình Addams đến từ khá nhiều lí do mà phần lớn nằm ở tinh thần chung của cả thương hiệu. Nhìn một cách đơn giản nhất, gia đình Addams thật sự chỉ là một gia đình bình thường với hai bậc phụ huynh yêu thương nhau và yêu thương con cái được đặt trong một môi trường đầy "hắc ám."

Nếu quan sát mối quan hệ giữa những thành viên trong gia đình này, khán giả nhận thấy rằng giữa họ tồn tại những tình yêu thương lành mạnh vốn hiếm hoi ở những văn hóa phẩm khác. Chính điều này lại càng giúp nhấn mạnh cách mà thương hiệu này đã đảo ngược tình huống hài hước “cá mắc cạn” truyền thống.

Khi mà những đứa trẻ của gia đình Addams chơi đùa với những dụng cụ tra tấn và vuốt ve một bàn tay đứt lìa để làm thú cưng, thì tình thương và tính người của những nhân vật này bỗng chốc trở thành một thứ xa lạ và từ đó, chính sự kì quặc của tình huống trở thành nền tảng cho tính hài hước của thương hiệu gia đình Addams.

Wednesday Addams - Cách tân một biểu tượng văn hóa cũ

Wednesday Addams là con gái lớn trong gia đình Addams. Trong những phiên bản trước, cô chủ yếu được sử dụng như một nhân vật gây cười bằng những one-liner, vốn không được chú trọng xây dựng nhiều.

Sự lựa chọn sử dụng Wednesday để trở thành nhân vật chính cho TV series mới của Netflix thoạt nhìn sẽ không hợp lí. Tuy nhiên, với vài sự thay đổi nhỏ, Wednesday đã trở thành một nhân vật chính không thể thích hợp hơn cho việc cách tân một thương hiệu đã 84 năm tuổi.

Quay trở lại những phiên bản trước, Wednesday có thể được xem là nhân vật tinh ranh và tiêu cực nhất trong cả gia đình. Khối kiến thức khổng lồ về thế giới cùng sự thông minh thiên bẩm khiến Wednesday xem mình “tốt” hơn những người trong gia đình và những người đồng trang lứa. Vì thế, cô gần như không quan tâm, cũng như không thể tạo dựng bất kì một mối quan hệ sâu sắc với bất kì ai.

Đọc những dòng miêu tả trên, có lẽ bất kì ai cũng sẽ có cái nhìn không tốt về nhân vật. Tuy nhiên, yếu tố cốt lõi nhất của Wednesday là cô tin rằng những điều cô làm là hoàn toàn bình thường, và thật sự chúng được xây dựng dựa trên một lòng tốt hay chi tiết hơn là bảo vệ những người yếu thế.

Chính vì điều này, Wednesday trong những phiên bản trước trở thành một nhân vật hoàn hảo cho một TV Series. Cô đã được xây dựng sẵn với cá tính thú vị, tính hài hước, những kĩ năng và thế mạnh. Và quan trọng hơn hết là những khuyết điểm trong tính cách (không thể xây dựng mối quan hệ) và những lí do để khán giả tiếp tục đồng hành và “theo phe” của nhân vật này.

Tiếp tục với nền tảng này, hai biên kịch Alfred Gough và Miles Millar đã có những thay đổi cho nhân vật để khiến cô phù hợp để trở thành một nhân vật chính hơn. Wednesday Addams từ một cô bé 13 tuổi ở những phiên bản trước giờ đã trở thành một cô gái tuổi teen và bị gia đình đưa vào trường nội trú Evermore sau khi cô năm lần bảy lượt bị đuổi khỏi những trường học “bình thường.”

Việc tách rời Wednesday Addams khỏi gia đình vốn đã cực kì “biểu tượng” của cô là một bước đi mạo hiểm, nhưng cần thiết. Việc đặt Wednesday vào một môi trường nơi tính cách của cô trở thành yếu tố khiến cô trở thành một người khác biệt, đã tạo điều kiện lí tưởng cho nhân vật này phát triển.

Wednesday - Teen drama kiểu mẫu, nhưng khác biệt

Tim Burton, vị đạo diễn huyền thoại đã xây dựng nên hàng tấn những biểu tượng của văn hóa goth là người đã đạo diễn 4 tập phim đầu của Wednesday. Ông đã làm rất tốt trong việc tạo nên một thế giới “hắc ám” của Wednesday bằng thương hiệu hình ảnh mang tính chất rùng rợn và hắc ám cực kì đặc trưng.

Khi nhận được kịch bản cho series Wednesday, Tim Burton đã ngay lập tức nhận lời. Ông bình luận rằng câu chuyện của Wednesday đã kết nối được với cảm giác ông từng có khi còn học ở trường, và cách nhìn của ông đối với cha mẹ và chính bản thân. “Chính điều này đã khiến cho gia đình Addams có được một thực tại mới. Đây thật sự là một sự kết hợp thú vị.”

Sự kết hợp mà Tim Burton đề cập chính là yếu tố “phim học đường” tuy cũ mà mới được đưa vào Wednesday. Đây chính là điểm khiến cho TV series có được sự phổ biến như hiện tại.

Yếu tố phim học đường được nhắc đến ở đây là một thể loại vốn đã nổi tiếng và phổ biến đến mức bão hòa. Những nhà phê bình thường mô tả thể loại này là “phim học đường của CW,” một nhà đài nổi tiếng ở Mỹ.

Những bộ phim học đường CW thường có những ý tưởng cực kì giống nhau: Tại một trường học dành cho những học sinh có năng lực siêu nhiên, một học sinh phát hiện một sự kiện bất thường và bắt đầu quá trình điều tra. Trên hành trình này, nhân vật ấy dần làm quen với nhiều học sinh khác và thường nảy sinh (rắc rối) tình cảm với một trong số họ.

Đây chính là điểm chính của những phê bình tiêu cực về Wednesday. Những bình luận này cho rằng Wednesday thật chất chỉ thành công vì series với cốt truyện nhàm chán này được khoác lên vỏ bọc của gia đình Addams, một trong những thương hiệu nổi tiếng nhất nước Mỹ.

Tuy nhiên, nếu nhìn lại thương hiệu của gia đình Addams, ta lại thấy Wednesday thật chất đã làm rất tốt trong việc kế thừa tinh thần chính của cả thương hiệu: đảo ngược tình huống “cá mắc cạn.”

Tuy luôn luôn bị xem là một người kì quặc ngay cả trong một trường học đầy những người “kì quặc” (những người sở hữu năng lực siêu nhiên), Wednesday chưa bao giờ xem đây là một điểm yếu cần phải thay đổi. Ngược lại, cô dường như không quan tâm đến việc này và tiếp tục làm những gì mà cô thích.

“Hãy cứ tự tin vào bản thân và tiếp tục làm những gì bạn đam mê,” là một thông điệp mà nhiều bộ phim học đường đã cố truyền tải nhưng không thành công. Khác với những bộ phim đó, Wednesday đã được xây dựng gần như một “Mary-Sue,” một nhân vật nữ cực kì giỏi ở nhiều mảng, một hình tượng mà có lẽ sẽ có nhiều người xem muốn hướng tới.

Một phần lớn trong việc xây dựng hình tượng Wednesday Addams này nằm ở diễn xuất xuất sắc của Jenna Ortega. Cô đã thật sự thoát ra khỏi sự nghiệp diễn xuất tại Disney và chứng minh cho thế giới thấy được sự đầu tư và khả năng nhập vai này.

Màn trình diễn của Jenna Ortega đã khiến cho nhân vật Wednesday không chỉ đơn giản trở thành một Mary Sue hoàn hảo. Thay vào đó, cùng với những lời thoại được xây dựng khéo léo của hai biên kịch, Jenna Ortega đã khiến cho người xem đồng cảm trong hành trình nhân vật dường như hoàn hảo này học cách xây dựng và trân trọng những mối quan hệ xung quanh, một khó khăn có thế dễ dàng được kết nối đến những khán giả trẻ.

Trái với những gì các nhà phê bình nói, Wednesday không phải một bộ phim đã kéo thương hiệu gia đình Addams xuống một công thức phim học đường cũ kĩ. Thay vào đó, Wednesday đã kế thừa tinh thần của thương hiệu này và đẩy nhân vật cực kì căm ghét thế giới vào một tình huống mà cô phải giao tiếp với con người.