Với nền kinh tế đang trên đà phát triển, Việt Nam ngày càng thu hút sự chú ý của các nhà đầu tư quốc tế. Những doanh nghiệp từng một thời tìm kiếm cơ hội phát triển tại Trung Quốc nay đi tìm kiếm một nơi “đất lành” mới, không có chiến tranh thương mại, và Việt Nam là một trong những điểm đến như vậy. Sự gia tăng đầu tư vào Việt Nam là một trong những yếu tố quan trọng nhất dẫn đến sự phát triển của nền kinh tế trong nước.
Tuy nhiên, có một khoảng cách khá lớn ngăn cách các nhà đầu tư lớn này cùng hợp tác phát triển với các nhà đầu tư cá nhân, nhỏ lẻ. Tất cả đều khao khát trở thành một phần trong nền kinh tế đang phát triển của Việt Nam. Trong đó, bất động sản là một trong những lĩnh vực thu hút được nhiều sự chú ý nhất.
Đứng trước sự phát triển mạnh mẽ đó, Vietcetera đã gặp gỡ doanh nhân James Vương, CEO của RealStake, một startup thuộc lĩnh vực proptech và fintech (công ty khởi nghiệp công nghệ hoạt động trong lĩnh vực bất động sản và tài chính), để nghe anh giải thích về mô hình đầu tư chung vào một bất động sản tại Việt Nam và khu vực Đông Nam Á, từ đó nâng cao tính khả thi trong việc đầu tư cho mọi người.
Sứ mệnh của RealStake là gì?
Sứ mệnh của RealStake là biến việc đầu tư bất động sản trở nên dễ dàng tiếp cận, an toàn và đơn giản.
RealStake tập trung giải quyết những vấn đề nào tại thị trường Việt Nam và khu vực Đông Nam Á?
Chúng tôi tập trung giải quyết 3 vấn đề nóng trên thị trường: khả năng tiếp cận, giảm thiểu rủi ro, và gia tăng hiệu suất.
Đa số người dân Việt Nam và Đông Nam Á, thậm chí là những người có thu nhập cao nhưng chưa giàu, vẫn không thể tìm thấy cơ hội đầu tư tài chính bởi vì số vốn cần có để đầu tư là quá cao so với thu nhập của họ. Tại một số thị trường, vay thế chấp cao hơn nhiều so với lợi tức cho thuê chia cho giá trị bất động sản cho thuê (rental yield).
Với tỷ lệ vay thế chấp cao hơn 10% tại Việt Nam, lợi nhuận cho thuê và những khoản sinh lời khác của bạn dễ dàng bị nuốt chửng bởi lãi suất vay. Khi thị trường có dấu hiệu suy thoái, bạn sẽ phải đối mặt với nhiều rủi ro. Có khả năng bạn sẽ không thể tiếp tục thanh toán, dẫn đến nguy cơ mất nhà.
Với mô hình RealStake, thay vì phải vay một khoản khổng lồ với lãi suất cao, mọi người có thể đầu tư với số vốn linh động–tối thiểu là 1.000 USD. Về cơ bản, nền tảng của chúng tôi cho phép nhiều người cùng đầu tư vào một tài sản. Từ đó, họ sẽ có thu nhập và hưởng lợi nhuận tương ứng với phần bản thân đang sở hữu. Thông qua RealStake, mọi người có cơ hội sở hữu một phần căn hộ cao cấp ở khu vực trung tâm thuộc các thành phố năng động như Thành phố Hồ Chí Minh, Bangkok, Jarkata,… và đồng thời thu về cho mình 1.000 USD tiền lời mỗi tháng.
Một vấn đề thực tế khác thường gặp ở các thị trường này là quá trình nghiên cứu bất động sản–ví dụ như loại bất động sản nào, chủ đầu tư là ai, thuộc khu vực nào, mức giá ra sao…–luôn rất nhập nhằng. Xuyên suốt cả quá trình, tính minh bạch và các dữ liệu đáng tin cậy luôn thiếu sót, kèm theo đó là hàng loạt tác nhân xấu khác. Đến giai đoạn mua bán, yếu tố công bằng và uy tín cũng được duy trì ở trạng thái mơ hồ. Đó là chưa kể đến nhiều rắc rối khác mà chúng ta buộc phải đối mặt khi quản lý tài sản.
Hiểu được những trăn trở đó, nhằm đảm bảo các tài sản này có lợi suất đầu tư tốt, hoặc có vốn tiềm năng tăng trưởng cao cùng độ rủi ro ở mức tối thiểu, các tài sản trên RealStake đều được xem xét kỹ lưỡng và phê duyệt bởi các chuyên gia, đơn vị thẩm định bất động sản độc lập. Bên cạnh đó, từ lúc bắt đầu tham gia cho đến khi rút khỏi đầu tư, các nhà đầu tư sẽ luôn nhận được sự hỗ trợ của RealStake. Quy trình đầu tư vô cùng đơn giản: bạn đầu tư vào, có thu nhập hàng tháng từ việc cho thuê nhà, và được hoàn trả toàn bộ số tiền đầu tư và lợi nhuận khi bạn muốn bán lại phần sở hữu của mình.
Theo anh, tại sao ngành bất động sản tại Đông Nam Á cần sự đột phá?
Không chỉ tại Đông Nam Á, bất động sản là một trong những ngành có ít công nghệ đột phá nhất trên thế giới. Tuy nhiên, hiện tại lĩnh vực này đang bắt đầu có sự thay đổi, dần bước sang một chương mới.
Ở Mỹ, REIT (Real Estate Investment Trust–Quỹ tín thác bất động sản) là một ngành công nghiệp nghìn tỷ đô la. Nhưng ở Đông Nam Á, ngoại trừ Singapore, gần như chưa có quốc gia nào có REIT cả. Những phương án tiếp cận đầu tư bất động sản cho các nhà đầu tư nhỏ lẻ còn tồn tại nhiều hạn chế.
Ngày nay, bạn có thể dễ dàng đặt mua nhiều mặt hàng, dịch vụ đến tận nhà qua hàng loạt các ứng dụng một cách nhanh chóng. Nhưng với bất động sản thì không. Bởi ngay cả khi được thực hiện trực tiếp, các quá trình như tham khảo, lựa chọn, mua, quản lý và bán tài sản,… vẫn luôn ẩn chứa nhiều rủi ro, mất nhiều thời gian và chi phí.
Vậy quy trình của RealStake diễn ra như thế nào?
Khi truy cập vào RealStake, bạn sẽ lựa chọn phương án đầu tư, nhập số tiền bạn muốn đầu tư, chuyển tiền vào và hoàn thành. Bạn thu được lợi nhuận từ việc phần tài sản đó tăng giá theo thời gian (cũng như phần đầu tư của bạn) và từ thu nhập cho thuê lại bất động sản đó. Chúng tôi giúp bạn quản lý tài sản, cho thuê và chia lại lợi nhuận cho bạn mỗi quý.
Khi bạn muốn bán lại phần sở hữu của mình, bạn có thể bán lại cho người khác trên nền tảng RealStake, tìm người mua bên ngoài và thông báo cho chúng tôi hoặc bán toàn bộ bất động sản nếu 70% cổ đông chấp thuận. Trong năm đầu tiên hoạt động, để đảm bảo tính thanh khoản cho các nhà đầu tư, RealStake đảm bảo sẽ mua lại cổ phần của họ.
Đối tượng khách hàng tiêu biểu của RealStake là những ai?
Khách hàng tiêu biểu của chúng tôi là những người được gọi là HENRYs (thu nhập cao nhưng chưa giàu). Đây là những người muốn đầu tư vào bất động sản nhưng thường đối mặt với những trở ngại mà tôi đã đề cập.
Cụ thể hơn, khách hàng của chúng tôi là những đối tượng tri thức và có thói quen mua sắm trực tuyến. Họ có xu hướng sử dụng các ứng dụng kinh tế chia sẻ như Grab, Airbnb, WeWork,… cũng như các dịch vụ chuyển tiền, đầu tư trực tuyến.
Mục tiêu của RealStake là đơn giản hóa việc đầu tư, đến mức bất kỳ ai có mong muốn tiếp cận các cơ hội đầu tư tốt, đều có thể thỏa mãn các nhu cầu của mình trên nền tảng của chúng tôi. Điều đó bao gồm việc họ gọi vào đường dây nóng hoặc trò chuyện trực tiếp cùng chúng tôi trên trang Facebook.
Theo anh, có những lĩnh vực nào khác tại Việt Nam và khu vực Đông Nam Á cũng cần sự đột phá trong công nghệ?
Phát triển phần mềm hiện đang có sức ảnh hưởng toàn cầu. Các ngành công nghiệp truyền thống bao gồm bán lẻ, tài chính, bất động sản và bảo hiểm, đương nhiên cũng vì thế mà khó tránh khỏi tầm ảnh hưởng của nó. Tuy ở khu vực Đông Nam Á và Việt Nam sự biến đổi công nghệ này có thể diễn ra chậm hơn một chút so với các quốc gia phát triển khác, nhưng chắc chắn nó sẽ đến sớm thôi.
RealStake được phân loại mô hình như thế nào trong lĩnh vực công nghệ?
Chúng tôi nằm ở giao điểm giữa mô hình khởi nghiệp công nghệ hoạt động trong lĩnh vực bất động sản và tài chính. Chúng tôi cũng là một phần của nền kinh tế chia sẻ. Thế nhưng, thay vì chia sẻ quyền sở hữu một phần doanh nghiệp, chúng tôi cho phép mọi người chia sẻ quyền sở hữu, lợi nhuận và lợi ích kinh tế từ chính một bất động sản.
Anh có thể chia sẻ với chúng tôi một vài kinh nghiệm trước đây của mình trong bối cảnh khởi nghiệp Việt Nam được không?
Năm 2008, tôi rời Thung lũng Silicon để trở về Việt Nam, tham gia IDG Ventures. IDG là quỹ đầu tư mạo hiểm đầu tiên tại Việt Nam với quy mô 100 triệu USD. Tôi tham gia vào các thương vụ đầu tư tại quỹ trong khoảng 6 năm. Tại thời điểm đó, không có nhiều hoạt động để chúng tôi gọi vốn lần hai, cộng thêm khao khát khởi nghiệp trỗi dậy lần nữa, nên tôi đã quyết định thành lập công ty khởi nghiệp mang tên Lana.
Trong thời gian hoạt động, chúng tôi đã tiếp cận và thâu tóm một cộng đồng trực tuyến lớn và ra mắt một ứng dụng con và một trang thương mại điện tử. Tuy không gặt hái được nhiều thành công với trang thương mại điện tử này, nhưng mảng truyền thông số của chúng tôi phát triển rất tốt và vài năm sau thì được LINE Corp mua lại.
Động lực nào đã thúc đẩy anh bắt đầu dự án kinh doanh này?
Động lực để tôi bắt đầu dự án kinh doanh này xuất phát từ ba yếu tố. Đầu tiên và quan trọng nhất, tôi luôn tin rằng ai cũng có quyền tiếp cận với các cơ hội đầu tư sẵn có. Trước đây, nhiều người không tin vào điều này vì cho rằng đa số mọi người không có đủ kinh nghiệm để đưa ra một quyết định đầu tư đúng đắn. Bây giờ, với sự phát triển của Internet và mạng xã hội, người trẻ được tiếp cận với nguồn kiến thức rộng lớn hơn nhiều so với thế hệ trước. Nhờ đó, họ có thể tìm kiếm thông tin một cách vô cùng dễ dàng và nhanh chóng.
Thứ hai, chẳng phải cách tốt nhất để bản thân thành công ở một lĩnh vực nào đó là có được cơ hội để học hỏi và trải nghiệm hay sao? Và, chúng ta nên bắt đầu ở mức độ thấp, vừa tầm và tiến bộ dần theo thời gian, đúng không? Thế nhưng, nhìn quanh, cách thức ‘thử’ đầu tư bất động sản của mọi người thường là đi vay một khoản lớn từ gia đình và bạn bè, hoặc từ ngân hàng với lãi suất điên rồ, để đầu tư vào đất đai. Vì lẽ đó, chúng tôi nghĩ mình nên cung cấp cho người tiêu dùng một phương án an toàn hơn.
Một nguồn cảm hứng khác đến từ chính vợ của tôi, một người có niềm đam mê vô tận với đất đai, nhà cửa. Cô ấy đã tận dụng Internet và các nền tảng từ Mỹ để đầu tư bất động sản tại Thung lũng Silicon. Chính việc làm này khiến tôi đặt ra câu hỏi, tại sao chúng ta không thể khiến việc tiếp cận các cơ hội đầu tư bất động sản tại Đông Nam Á trở nên dễ dàng và an toàn hơn?
Nguồn cảm hứng thứ ba đến từ một cổ đông tại công ty cũ của tôi, anh Calvin Lam. Sau khi công ty được mua lại, Calvin hỏi liệu tôi có muốn lập một công ty khác để anh ta đầu tư hay không. Khi đó tôi đã nói không, vì lúc ấy tôi vẫn chưa có một hướng đi nào cụ thể. Calvin chia sẻ bản thân không biết phải làm gì với số tiền kiếm được từ công ty trước. Anh đùa rằng không muốn gia đình mình phải mua thêm nhà để ‘giữ’ tiền cho cơ hội khởi nghiệp tiếp theo nữa.
Thế nhưng, Calvin thật sự nghiêm túc, anh chính là người đã tín nhiệm và khuyến khích tôi triển khai những ý tưởng của mình. Tôi cùng Calvin và một vài chuyên gia trong ngành bất động sản trong khu vực từng bước xây dựng ý tưởng mang tên ‘RealStake’. Và đó là điểm khởi đầu cho cuộc hành trình này.
Cuối cùng, chúng tôi nên trò chuyện với ai tiếp theo?
Tôi thật sự muốn các bạn trò chuyện với các nhà đầu tư thiên thần (angel investor) của RealStake – những người đã giúp đỡ và hỗ trợ chúng tôi rất nhiều. Dù là người có kinh nghiệm trong việc đầu tư mạo hiểm và khởi nghiệp, tôi vẫn là người mới trong lĩnh vực bất động sản. Nhờ có họ, tầm nhìn của tôi được mở rộng và phóng xa hơn.
Trong đó, anh Calvin Lam là nhân vật mà tôi tiến cử Vietcetera nên trò chuyện. Anh là một trong những nhà đầu tư thiên thần của chúng tôi. Ngoài ra, anh còn tham gia vào nhiều doanh nghiệp khác, như bán lẻ và F&B.
Xem thêm:
[Bài viết] 5 Cơ hội kiếm tiền trong thời đại công nghệ
[Bài viết] Xu hướng gia công phát triển phần mềm cho nước ngoài tại Việt Nam năm 2019