“Nền kinh tế chia sẻ” là thuật ngữ đề cập đến mô hình kinh doanh khai thác các yếu tố tài nguyên sẵn có bằng các ứng dụng công nghệ để đem lại lợi ích cho nhà cung cấp dịch vụ, cũng như người cho thuê và người thuê nguồn tài nguyên. Mô hình này bắt đầu ở Mỹ năm 1995, phát triển mạnh mẽ vào năm 2008 (cũng là thời điểm Airbnb ra đời), và sau đó lan rộng ra toàn thế giới. Ngày nay, nền kinh tế chia sẻ đang tăng trưởng một cách chóng mặt, theo McKinsey, đến năm 2025, nền kinh tế chia sẻ toàn cầu sẽ đạt giá trị 335 tỉ Đô.
Tại Việt Nam, ngày càng có nhiều mô hình khởi nghiệp thuộc nền kinh tế chia sẻ ra đời và đạt được thành công nhất định. Không chỉ dừng lại tại các loại hình cung cấp dịch vụ giao thông vận tải, nhà ở và văn phòng làm việc, mô hình kinh tế chia sẻ tại Việt Nam còn tiến thêm bước nữa khi cho phép khách hàng chia sẻ đầu tư, cụ thể là chia sẻ quyền sở hữu và sinh lời từ một tài sản chung, có thể kể đến như đầu tư bất động sản với nền tảng RealStake.
Đối tượng chính mà nền kinh tế chia sẻ phục vụ tại Việt Nam là ai?
Có rất nhiều tác nhân dẫn đến sự phát triển của nền kinh tế chia sẻ tại Việt Nam, ví dụ như sự phát triển của công nghệ thông tin, nền kinh tế với 90% doanh nghiệp được xếp vào loại vừa và nhỏ (SMEs), và sự ủng hộ của chính phủ…
Trong đó, một trong những yếu tố hàng đầu cho phép nền kinh tế chia sẻ phát triển mạnh tại Việt Nam là cấu trúc dân số trẻ (chiếm hơn 30% tổng số dân Việt Nam), đang trong độ tuổi lao động, và có nhu cầu lớn trong việc tiếp cận và sử dụng nguồn tài nguyên chia sẻ. Đó là chưa kể, dân số Việt Nam được dự tính sẽ tăng lên đến 104 triệu người năm 2030, tạo ra một nhu cầu cực kỳ lớn trong việc chia sẻ và sử dụng các nguồn tài nguyên chung.
Tính đến quý I/2019, lực lượng lao động trong độ tuổi lao động ước tính là 48,8 triệu người, trong đó, có khoảng 16,9 triệu người hiện đang sống ở khu vực thành thị, chiếm 34,7%. Hiện tại, thu nhập trung bình mỗi tháng của một người lao động tại TP.HCM (nơi có mức lương trung bình cao nhất toàn quốc) dao động từ 10.370.000-18.000.000 VND/tháng. Đối tượng này thường được gọi là HENRYs (tức những người có thu nhập cao, nhưng chưa giàu).
Họ có tri thức, có thói quen mua sắm trực tuyến, và có xu hướng sử dụng các ứng dụng kinh tế chia sẻ kể trên nhằm có được những trải nghiệm mới thoả mãn trí tò mò, nhưng lại không muốn hoặc không thể sở hữu nó.
Vậy, nền kinh tế chia sẻ mang đến cho HENRYs những lợi ích gì?
1. Phá vỡ rào cản đầu từ, trao quyền đầu tư cho HENRYs để họ có thể học từ sự “thử”
Hiện, có rất nhiều khoản đầu tư HENRYs không thể tham gia được, ví dụ như bất động sản, hoặc đầu tư vào các doanh nghiệp nhỏ, doanh nghiệp tư nhân có sức tăng trưởng cao,… vì những nguyên nhân như phải bỏ ra số tiền đầu tư lớn, lãi suất vay ngân hàng quá cao, rủi ro do thiếu kiến thức hoặc đơn giản là không có nguồn tin uy tín để có thể tiếp cận những thương vụ đầu tư.
Nhưng trong thời đại 4.0, những người có số vốn nhỏ như HENRYs vẫn được trao quyền để tiếp cận các cơ hội đầu tư một cách dễ dàng hơn, để họ được phép học từ chính trải nghiệm, được phép bắt đầu nhỏ và tiến bộ dần thời gian.
Với những nền tảng đầu tư chung như nền tảng đầu tư bất động sản chung RealStake, trí thức trẻ có một phương án đầu tư an toàn và phù hợp với khả năng tài chính của họ.
RealStake được thành lập tại Singapore năm 2018, và hiện tại có hai chi nhánh tại Thái Lan và Việt Nam, khởi đầu từ nhận thức của nhà sáng lập về sự thiếu hụt cơ hội đầu tư bất động sản cho đại bộ phận dân số. Vì vậy, RealStake cung cấp một nền tảng công nghệ nhằm tạo điều kiện cho mọi người có thể đầu tư chung vào một bất động sản chỉ với những khoản tiền nhỏ linh hoạt.
Chỉ với khoảng 100 triệu trả từng đợt trong 2 năm, là họ đã có thể đầu tư chung vào một bất động sản và giao dịch với nhau phần sở hữu của mình. Từ đó, HENRYs không còn phải đi vay một khoản lớn từ gia đình và bạn bè, hoặc từ ngân hàng với lãi suất điên rồ, để đầu tư vào đất đai.
2. Cho phép HENRYs tạo ra lợi nhuận từ tài sản của họ hoặc bằng chính tri thức, kỹ năng mà họ có
Như đã đề cập ở một bài viết trước, bối cảnh bùng nổ công nghệ cho phép việc kiếm thêm thu nhập dễ dàng hơn chỉ nhờ một chiếc điện thoại thông minh, một nền tảng công nghệ phù hợp, và bất cứ thừ tài sản gì mà người ta có sẵn trong tay. Đó có thể là một chiếc xe máy để làm tài xế công nghệ, một căn phòng trống trong nhà để cho thuê [ngắn hoặc dài hạn].
Thậm chí, chúng ta có thể kiếm thêm thu nhập từ chính kiến thức và kỹ năng chuyên môn mà chúng ta có. Ví dụ, nền tảng LandedVibe là nơi bạn có thể đăng tải những hoạt động mà bạn lên ý tưởng và tổ chức, chia sẻ về một chủ đề hoặc dạy một điều gì đó mang lại giá trị tri thức hoặc giải trí cao. Hoặc với RealStake, chúng ta có thể kiếm thêm thu nhập từ chính khoản đầu tư của mình, thông qua các hình thức cho thuê ngắn hạn và dài hạn bất động sản đã hoàn thành mà bạn đầu tư chung.
3. Cung cấp cho HENRYs quyền tiếp cận nguồn tài nguyên mà họ không muốn sở hữu lâu dài, hoặc không đủ năng lực tài chính để sở hữu
Ngày nay, hàng loạt các ứng dụng công nghệ để đặt vé máy bay, chia sẻ phòng,… ra đời chỉ để phục vụ “chủ nghĩa xê dịch” của giới trẻ. Và bởi vì những ký kết dài hạn mà họ có với các công ty du lịch, các chuỗi khách sạn, hãng hàng không,… mà những ứng dụng chia sẻ này có thể dễ dàng thương lượng và mang đến cho khách hàng những giá trị cộng thêm–như bữa ăn sáng, ly cocktails miễn phí, nâng hạng phòng, mua thêm hành lý giờ chót–mà không tốn thêm bất kỳ một chi phí nào khác. Tất cả những tiện ích này mang đến cho giới trẻ cơ hội được đi du lịch dễ dàng và tiện lợi hơn bao giờ hết mà vẫn không khiến họ rơi vào cảnh “cháy túi”.
Tương tự như vậy là hàng loạt các giải pháp khác nhau giúp cho cuộc sống của người trẻ trở nên dễ thở hơn rất nhiều. Ví dụ như giải pháp kho trữ đồ chung cho những người có không gian ở chật hẹp hoặc cảm thấy bị căng thẳng do có quá nhiều đồ đạc trong nhà. Hay giải pháp đi lại hằng ngày cho những người không biết đi xe, hoặc, không muốn sở hữu một chiếc xe rồi vẫn phải trả thêm phí giữ xe cho chung cư và tại văn phòng, phí sửa xe,…
4. Giúp HENRYs hoà nhập vào cộng đồng mà họ muốn, và cùng nhau phát triển
Ngày nay, trí thức trẻ cũng đòi hỏi một phong cách sống và làm việc hoàn toàn khác. Tác giả Franklin Becker từng nhận định: “Ngày nay, giá trị của nhân viên được đo lường bởi tri thức và chất xám. Vì thế, các yếu tố như dòng chảy thông tin, sự hợp tác và sáng tạo giữa người với người đóng vai trò cực kỳ then chốt trong một tập thể.” Đó là tiền đề để những mô hình văn phòng làm việc chung (coworking space) ngày càng được ưa chuộng.
Sợi dây kết nối ngày nay không chỉ dừng lại giữa các cá thể trong một doanh nghiệp, mà là giữa những doanh nghiệp với nhau, nhằm chia sẻ nguồn tài nguyên, bổ trợ cho nhau và cùng phát triển ở các lĩnh vực nhất định. Chúng tôi đã từng có dịp thăm quan văn phòng của một nhóm thiết kế kiến trúc trẻ, nơi họ chia sẻ không gian chung với một công ty xây dựng và một công ty thiết kế nội thất. Tương tự như vậy là các cộng đồng công nghệ, cộng đồng sáng tạo, và các cộng đồng về phong cách sống…
Vậy HENRYs cần trang bị gì khi chuẩn bị “dấn thân” vào nền kinh tế chia sẻ?
- Tư duy cởi mở, chào đón nền kinh tế chia sẻ.
- Hiểu rõ bản chất của nền kinh tế chia sẻ là giúp tiết kiệm chi phí, tăng tính hiệu quả trong việc sử dụng tài nguyên, nhằm tránh lãng phí và dư thừa trong tài nguyên và các sản phẩm dịch vụ. Nền kinh tế chia sẻ còn mang tính xây dựng sự tin tưởng và kết nối cộng đồng một cách cởi mở, minh bạch.
- Tìm hiểu những “biến thể” của các mô hình kinh tế chia sẻ, nhằm phân tích lợi-hại khi tham gia vào những “biến thể” đó.
- Không ngừng tìm hiểu những xu hướng mới, nâng cao nhận thức về các Đề án thúc đẩy mô hình kinh tế chia sẻ.
Xem thêm:
[Bài viết] CEO RealStake James Vương chia sẻ về cơ hội đầu tư bất động sản với lượng tiền nhỏ và linh động tại Đông Nam Á
[Bài viết] Kinh nghiệm tiết kiệm tiền khi sống tự lập