Hôm trước, tôi có dịp phỏng vấn một nhân vật đang làm trong ngành âm nhạc và nghe anh chia sẻ một nhận định, đó là với những bài hát thương mại thì độ phổ biến phần nào thể hiện mức độ thành công của bài hát, và mức độ phủ sóng trên TikTok là 1 trong những tiêu chí đánh giá.
Bài hát nào được dùng để làm âm thanh nền càng nhiều thì cho dù bài đó chỉ là bản demo, hay của một nghệ sĩ không tiếng tăm mấy vẫn được công nhận là hit. Nếu vậy thì chẳng lẽ những bản nhạc vô tri như Mailisa, mỳ tôm Cathy… cũng là hit?
Làm tôi nhớ đến chỉ 3 năm trước thôi, hit quốc dân còn là những bản nhạc có chục triệu view trên Youtube, giữ vị trí top 1 trending trên các nền tảng nhạc số, được bật trên khắp các quán hàng.
Giữa vô vàn những bản hit “vàng thau lẫn lộn”, tôi đặt ra đặt ra nhiều câu hỏi về chuyện nghe nhạc của cá nhân tôi và của khán giả. Nhân dịp ca khúc Giá như của SOOBIN đạt top 1 thịnh hành mảng Âm nhạc trên Youtube, tôi sẽ lấy luôn bài hát này làm ví dụ để phân tích luôn.
Thế nào là một bài hit?
Theo Hội nhạc sĩ Việt Nam: “Bản hit trước hết phải được số đông biết đến, công nhận, và phải có giá trị nghệ thuật, văn hoá và tạo ra dấu ấn riêng cho nhạc sĩ sáng tác.”
Bản hit được số đông biết đến: Giá như vừa đạt top 1 trending Youtube sau gần một tuần ra mắt, với hơn 2 triệu lượt xem. Tuy đây không phải là thành tích tốt nhất của SOOBIN từ trước đến giờ, và cũng không phải thành tích quá nổi bật tại thị trường âm nhạc Việt Nam.
Nhưng về phần tạo dấu ấn riêng thì không thể phủ nhận Giá như đã thành công. Bởi nhà sản xuất, DJ SlimV đã từng nói: "Bản hit là một bài hát mà chỉ cần nghe những nốt đầu tiên đã biết chắc chắn đó là ca sĩ nào."
Những kỹ thuật, luyến láy, climax hay bridge trong Giá như đậm đặc phong cách âm nhạc của SOOBIN. Giá như đối với tôi không phải là bài hát bắt tai, mới nghe đã cảm được nhạc ngay.
Việc ra mắt một ca khúc R&B trong thời kỳ hưng thịnh của dòng nhạc hiphop, điện tử cũng là một điểm sáng khiến Giá như được chú ý như thế. Lội ngược dòng về năm 2016, khi SOOBIN có bản hit đầu tiên trong sự nghiệp - Phía sau một cô gái. Vào thời điểm đó, thị trường đang thịnh hành những bản nhạc pop sôi động, vui tai, nhưng cú lội ngược dòng của SOOBIN vẫn được công chúng đón nhận.
Điều này khẳng định rằng không phải cứ chạy theo thị trường, xu hướng thì trước sau gì cũng thành hit, điều quan trọng đến từ việc nghệ sĩ có kiên định theo đuổi và giữ gìn bản sắc của riêng mình hay không.
Thế nào là một bài hit trong lòng nghệ sĩ?
Không có định nghĩa chính xác nào về một bài hát được công nhận bởi chính nghệ sĩ và cả ekip là bản hit. Vì theo lẽ đúng, hit phải được đông đảo công chúng đón nhận, có giá trị văn hoá và đạt những thành tích cao trên các bảng xếp hạng âm nhạc.
Một sản phẩm chỉ được công nhận bởi một nhóm thiểu số thì sao được gọi là hit? Nhưng tôi nghĩ nghệ sĩ có thể ước chừng được mức độ “thành công” của một sản phẩm âm nhạc.
Nhạc sĩ Kai Đinh từng nói trong một cuộc phỏng vấn: “Nghệ sĩ biết bài hát đó thành công khi đem nó đi biểu diễn và được đám đông hát theo”. Vậy có phải bài nào không được đám đông hát theo cũng thất bại? Theo tôi, một bài hát thất bại là bài hát không phản ánh được phong cách cá nhân, cái tôi của một người làm nghề chân chính, kính nghiệp.
Người làm nhạc chân chính sẽ quan trọng việc ra mắt những sản phẩm gần với bản thân mình nhất, sẵn sàng chờ đợi trong khoảng thời gian dài, đầu tư tâm huyết và thậm chí là… hết sạch vốn liếng của mình vào đó, trước nhất là để thoả mãn cái tôi của bản thân.
Được biết, Giá như của SOOBIN đã được “ủ” 4 năm trời ròng rã, và tác phẩm chính là tấm gương phản chiếu nội tâm, suy tư của anh về một mối tình tan vỡ… Không thể biết được tự SOOBIN và ekip có thấy ca khúc này thành công hay không, nhưng Giá như đã được công nhận bởi đa số khán giả, thể hiện qua lượt view, bình luận và tương tác trên mạng xã hội.
Chia sẻ về bài hát lần này, SOOBIN bộc bạch: “Lúc đầu câu bridge mình viết không giống như thế này, nhưng anh SlimV có góp ý và làm một đoạn hoà thanh mới cho phần beat và sau khi nghe mình chỉ cảm thấy “hoa mắt chóng mặt” vì nó thực sự rất khó”. Vì những góp ý này, SOOBIN đã mất thêm gần 1 tháng mới có 1 đoạn melody ‘tạm ưng ý’ để gửi cho SlimV nghe và vô số những ngày tháng sau để chỉnh sửa thêm bớt.
Có thể nói, góc nhìn chuyên môn của SlimV đã góp phần giúp SOOBIN liên tục cải thiện bài hát, tạo nên một ‘giá như’ vừa có tính nhạc lý cao, vừa giữ trọn vẹn những cảm xúc của người nghệ sĩ. Đoạn bridge của Giá như cũng được SOOBIN đánh giá là “Một trong 2 đoạn bridge tâm đắc nhất trong suốt sự nghiệp âm nhạc", bên cạnh Tháng Năm.