Kiến trúc sư “trẩy” hội - hoạ nên những tác phẩm độc đáo
Đã từ lâu, hình ảnh một người kiến trúc sư luôn gắn liền với bản vẽ của những công trình xây dựng, những tòa nhà chọc trời. Khi nghĩ về kiến trúc sư phải chăng ai cũng nghĩ đến một người: “Sáng ra mở cửa đi gặp khách - Chiều về đóng cửa vẽ tường hoa."
Nhưng chính kiến trúc sư cũng là những người nghệ sĩ với những tác phẩm hội hoạ đầy tính sáng tạo được tạo nên từ những đôi bàn tay tài hoa. Hiện nay, ít có dịp hay diễn đàn nào để các tác phẩm ấy được trưng bày và đến gần hơn với công chúng.
AbyA (Art by Architects), vì thế, giống như một cuộc “trẩy hội và hoạ" của những kiến trúc sư. Loạt tác phẩm được sắp xếp thành 3 phần: The Inside/Nội khu, The Grey-bound/Vùng xám và The Outside/Ngoại cảnh. Mọi người tham gia triển lãm được khuyến khích xem tranh từ nội khu đến ngoại khu và ngược lại.
Cảm giác chiêm ngưỡng và thưởng thức ở đây không phải là sự lặp lại, mà để thấy những biến đổi trong cảm xúc trong khi thưởng lãm. Nếu chỉ thưởng thức một lần, khán giả sẽ dễ bỏ qua những tinh tế trong sắp đặt, như thể vội vàng bước qua một công trình kiến trúc đặc biệt trong chính đô thị mình đang sống, như thể bước qua những mảnh rung cảm,...
Sau gần 1 tháng kêu gọi, Lotus Gallery đã cùng 21 Kiến trúc sư (KTS) tổ chức tuần lễ Art by Architects - AbyA, trưng bày 77 tác phẩm với những tác phẩm ký hoạ đô thị Việt Nam. Đây được xem như là cuộc đối thoại giữa sự hiện đại và truyền thống, giữa lưu giữ và đổi thay… trong quá trình đô thị hoá chóng mặt tại các thành phố lớn của Việt Nam.
Tất nhiên, Triển lãm AbyA không chỉ có những tác phẩm ký hoạ đô thị hoặc diễn hoạ kiến trúc, mà còn là những tác phẩm hội hoạ khác của những kiến trúc sư. Mỗi người mang đến một thế giới hội hoạ độc đáo, và người giám tuyển cũng không cần phải “lựa tranh theo chủ đề.” Ở AbyA, những tác phẩm tự nói lên chính nó và tâm hồn của người kiến trúc sư đằng sau tác phẩm ấy.
Một tiếp cận cho người yêu mỹ thuật và thích cảnh quan đô thị
Bên cạnh trưng bày 77 tác phẩm đến từ 21 kiến trúc sư, triển lãm AbyA còn có hai chuyên đề trao đổi thú vị gồm “Ký hoạ để bảo tồn di sản đô thị” và “Tiếp cận nghệ thuật tạo hình” vào ngày 13 và 14/05 vừa qua.
Buổi trò chuyện về chủ đề Ký hoạ để bảo tồn di sản diễn ra với sự góp mặt của 3 kiến trúc sư - Vũ Đức Chiến, Lê Quang Hiếu và Trương Thị Quỳnh Hoa. Không chỉ giới thiệu về cộng đồng và hoạt động của Urban Sketcher thế giới và Việt Nam, chuyên đề còn mang đến tinh thần “ai cũng có thể ký hoạ” và ký hoạ đô thị.
Trong những năm gần đây, cộng đồng Urban Sketchers (vẽ ký hoạ đô thị) ngày phát triển mạnh mẽ, và có sức ảnh hưởng lớn đến giới trẻ tại Việt Nam. Hiện tại Urban Sketchers Việt Nam đã hình thành mạng lưới ở nhiều thành phố lớn bao gồm Hà Nội, Sài Gòn, Đà Lạt, Huế, Đà Nẵng.
Họ vẫn xuống phố, ký hoạ như để “bắt chộp” không chỉ cảnh quan, kiến trúc mà còn là không khí đặc biệt ở bất kỳ đâu trong thành phố. Họ là tất cả mọi người, bao gồm cả các hoạ sĩ, kiến trúc sư hay là sinh viên tại các trường kiến trúc, mỹ thuật. Họ, với thẩm mỹ và cách thực hành nghệ thuật khác nhau nhưng đều muốn lưu giữ lại vẻ đẹp của đô thị.
Với sự thay đổi chóng mặt, góc phố quen chúng ta bước qua hôm nay đôi khi trở thành xa lạ vào ngày tiếp theo. Từ cảng Ba Son cho một ngôi nhà cổ trên đường Huỳnh Khương Ninh (Sài Gòn) đều có thể thay đổi, biến mất mãi mãi theo dòng chảy của sự đô thị hoá. Nếu không có phương tiện lưu giữ, chúng ta sẽ dần quên những ký ức, kiến trúc lẫn hình ảnh thân thương này.
Anh Chiến chia sẻ tại workshop, “Khi đi vẽ ở Malacca (Malaysia), tôi đã được người dân trong thành phố tiếp đón rất nồng hậu, thậm chí còn được tặng cà phê vì người dân họ cảm kích hành động ghi nhận lại dáng hình của các toà nhà đã tồn tại qua bao nhiêu thăng trầm đổi thay. Cũng thời điểm này, tôi cũng hay đi vẽ trong Sài Gòn và Hà Nội, và tôi lúc đó toàn bị sợ bị đuổi thôi. Khi ngẫm về sự khác nhau giữa hai sự việc, tôi nghĩ tôi có trách nhiệm lan toả phong trào ‘yêu lấy các công trình di sản’ đến với cộng đồng.”
Bên cạnh những thảo luận về chuyên đề Ký hoạ để bảo tồn di sản, thì chủ đề Tiếp cận nghệ thuật tạo hình của diễn giả PGS.TS.KTS Lê Thanh Sơn cũng thu hút nhiều người quan tâm. Là tác giả của 5 cuốn sách chuyên khảo cho chuyên ngành kiến trúc, PGS.TS.KTS Lê Thanh Sơn hiện đang trong quá trình biên tập quyển sách thứ 6, tập trung nghiên cứu về các yếu tố nghệ thuật, và một phần trong quyển sách sẽ được mang đến với giới mộ điệu trong chuyên đề kỳ này.
Thông qua phần trình bày, diễn giả mong muốn phản ánh về những dịch chuyển tư duy sáng tạo của giới tạo hình, đồng thời củng cố cho các quá trình liên quan đến một hướng nhìn mở hơn là sự khép kín và độc tôn trong nghệ thuật tạo hình. “Đôi khi cũng không cần suy nghĩ quá nhiều. Khi các trải nghiệm trong bạn nó đủ đầy, thì khi ngắm nhìn các tác phẩm nghệ thuật, bạn sẽ tự nhận ra tác phẩm nào khiến bạn rung động, khiến bạn không.” - KTS Lê Thanh Sơn chia sẻ.
Dù 2 chuyên đề đã diễn ra nhưng triển lãm AbyA vẫn diễn ra đến hết ngày 19/05 tại Lotus Gallery (Tầng 1 C.space Design Complex, 12-13 đường N1, P. Tân Thuận Đông, Q.7. HCM). Nếu là một người yêu mỹ thuật, và muốn ngắm nhìn các đô thị Việt Nam qua tranh ký hoạ, hay chỉ đơn giản tò mò ‘kiến trúc sư thì sẽ vẽ gì nhỉ?’, AbyA thực sự là một lựa chọn không thể bỏ qua. Trong vội vã ồn ào của phố thị, những bức hoạ vẫn im ắng và yên bình chờ bạn khám phá và thưởng lãm.
Được thành lập từ năm 1991, Lotus Gallery là một trong những phòng tranh nghệ thuật tư nhân đầu tiên của TP.HCM (Sài Gòn) với mục tiêu nuôi dưỡng, phát triển và mang hội họa Việt Nam vươn ra thế giới. Trong hành trình hơn 30 năm, Lotus Gallery luôn đeo đuổi sứ mạng quảng bá các tác phẩm nghệ thuật độc đáo, có những kết nối sâu sắc và chạm tới cảm xúc người xem.
Lotus Gallery xin cảm ơn các đối tác chiến lược Vietcetera, Cara Lighting, C.space Design Complex đã luôn đồng hành cùng với Lotus trong các hoạt động nghệ thuật. Cảm ơn các nhà tài trợ, Casanhà và Saigon Cider đã yêu mến và chung tay hiện thực hoá tuần lễ ‘Art by Architects - AbyA’.