1. Copypasta là gì?
Copypasta là các thông tin, thường mang dạng văn bản, được nhiều người sao chép và tái sử dụng ở khắp mọi nơi trên Internet. Khái niệm này là sự kết hợp giữa 2 từ copy và paste, 2 lệnh quen thuộc đối với những người sử dụng máy tính.
Các văn bản kiểu này đôi khi được đánh đồng với những tin nhắn spam hay tin rác. Một người em họ hàng xa khác của copypasta chính là creepypasta hay những câu chuyện kinh dị được lưu truyền trên Internet.
Nghe có vẻ xa lạ, tuy nhiên copypasta tồn tại ở Việt Nam với cái tên "văn mẫu". Thậm chí có cả một cuộc thi sáng tác văn mẫu mang tên #vanmauchallenge cũng xuất hiện tại hội nhóm như Trại tâm thần đa ngôn ngữ.
2. Nguồn gốc của copypasta?
Copypasta được cho là xuất hiện lần đầu vào năm 2006, trên diễn đàn 2chan. Từ này sau đó được đăng và giải nghĩa trên Urban Dictionary.
3. Vì sao copypasta trở nên phổ biến?
Đến tháng 09/2009, một sub-reddit mang tên r/copypasta được thành lập và nhanh chóng hội tụ được nhiều đạo sĩ có niềm đam mê với văn mẫu. Trong vòng 12 năm, r/copypasta thu nhận được 78,000 con người nhiệt huyết ngày ngày tạo ra và lan truyền đủ các thể loại văn mẫu từ văn bản, hình ảnh cho tới cả video.
Từ một tiếng lóng lâu đời trên Internet, copypasta đã chính thức được cấp giấy khai sinh khi được đưa vào từ điển Merriam-Webster vào năm 2021. Về bản chất, copypasta có thể được xem như một meme khi mỗi văn bản được tái sử dụng, thường có một câu chuyện đằng sau đó. Chính vì tính chất “inside joke” (trò đùa của những người trong cuộc) mà các văn bản copypasta thường được lưu truyền rộng rãi.
Để dễ hiểu hơn ta có thể lấy ví dụ bằng văn mẫu nổi tiếng tại cộng đồng Việt Nam: “Cất poster vào góc”. Đoạn văn này tới từ confession của một fan đã bày tỏ nỗi buồn và thất vọng khi biết thần tượng Kang Daniel của mình đã có người yêu. Không dừng lại ở đó, văn mẫu “cất poster" nhanh chóng được lan rộng và áp dụng cho nhiều thần tượng khác.
Cộng đồng mạng Việt Nam cũng rất “ưu ái" sử dụng văn mẫu để đi khẩu chiến trên mạng. Có hẳn cả một trang web được lập ra chỉ để phục vụ cho việc tổng hợp văn mẫu các thể loại như: công kích weeaboo hay thể hiện khiếu hài hước. Từ những văn bản dài lê thê, văn mẫu giờ đây có thể rút ngắn lại với mẫu câu như: “Bạn là nhất", "Hải quay xe".
Bên cạnh đó, người nổi tiếng cũng có thể là người thổi bùng trào lưu văn mẫu như Sơn Tùng MTP. Bài hát "Chúng ta của hiện tại" nhanh chóng biến thành một mẫu câu dùng cho trường hợp chia tay.
Tính chất lan truyền của copypasta thường xuất phát ở các diễn đàn. Vậy nên, đa phần các loại văn mẫu nổi trội cũng đều tới từ những diễn đàn lớn như vozForums. Gần đây nhất phải kể tới mẫu câu "Thằng Em Sinh Năm 96, Học IT". Đi kèm với bộ văn mẫu này chính là meme nổi tiếng "300 bài code thiếu nhi".
Tuy nhiên, bên cạnh những văn mẫu tồn tại như một meme vô hại thì copypasta còn có thể được sử dụng như công cụ lan truyền văn hóa, quan điểm chính trị hay dùng với mục đích cancel culture. Điều này tạo ra tính hai mặt cho một trong những trò đùa lâu đời tồn tại trên Internet.
4. Dùng copypasta như thế nào?
Tiếng Anh
A: Thanks for lending me money. You’re the best of the best.
B: Enough with the copypasta.
Tiếng Việt
A: Cảm ơn bạn cho mình mượn tiền nha. Bạn là nhất!
B: Thôi đừng có dùng copypasta với mình.