Vào ngày 6/9 năm 2021, bộ phim Happening của đạo diễn Audrey Diwan đã công chiếu lần đầu tiên và chiến thắng giải Sư Tử Vàng tại liên hoan phim quốc tế Venice.
Ra mắt khán giả Mỹ vào ngày 6/5/2022, câu chuyện của Happening về hành trình phá thai lén lút của một cô sinh viên tại Pháp vào những thập niên 60 đã vẽ nên một bức tranh tương lai đáng sợ cho những người phụ nữ đang sinh sống tại Mỹ vào năm 2022.
Một câu chuyện về phá thai tại Pháp vào thập niên 60
Happening được dựa trên một cuốn tự truyện cùng tên (tiếng Pháp là L'Événement) của nhà văn Annie Ernaux.
Happening bắt đầu khi tương lai xán lạn và đầy hứa hẹn của cô sinh viên Anne đóng dần lại trước mắt khi cô nhận ra mình đã mang thai. Với bối cảnh được đặt tại nước Pháp của năm 1963, nơi mà luật pháp vẫn còn nghiêm cấm việc phá thai, thậm chí bỏ tù những người hỗ trợ thai phụ phá thai, Happening là hành trình đơn độc mà Anne phải trải qua để níu giữ lại tương lai của mình.
Xuyên suốt bộ phim, chúng ta chứng kiến cuộc sống của Anne vụn vỡ theo từng tuần của thai kì. Những người bạn thân nhất của Anne vì sợ bị bỏ tù mà đã bỏ rơi cô, người làm cô mang thai đã liên tục chối bỏ trách nhiệm, cô không thể tập trung học hành khi luôn sống trong nỗi lo sợ mọi người sẽ để ý đến những thay đổi của mình.
Cùng lúc đó, cánh cổng đi đến tương lai của Anne vẫn tiếp tục khép dần lại trước mắt cô. Bụng của cô sẽ ngày càng lớn hơn, những dấu hiệu của thai kì sẽ ngày một rõ ràng, đe dọa cho tất cả mọi người biết đến sự hiện diện của đứa bé trong bụng Anne. Một khi điều đó xảy ra, bộ luật cổ hủ và hà khắc tại thời điểm này của nước Pháp sẽ không để cho Anne bỏ thai.
Bị đẩy đến đường cùng, khi mọi cố gắng đi tìm một bác sĩ phá thai đều dẫn đến những ngõ cụt vì luật pháp không cho phép bất kì ai hỗ trợ cô phá thai, Anne đã tự dùng kim đan len bằng inox đưa vào tử cung của bản thân để cố gắng bỏ thai.
Cả bộ phim là hành trình đi theo những nỗ lực trong lo sợ và tuyệt vọng của Anne để đi tìm những phương án có thể cứu chữa cô khỏi “căn bệnh” mà theo lời cô là “chỉ ảnh hưởng đến phụ nữ, biến họ thành những người nội trợ.”
Quyền phá thai bị đe dọa tại Mỹ vào năm 2022
Qua lăng kính tả thực của điện ảnh, Diwan đã bắt buộc khán giả nhìn vào những trải nghiệm xấu hổ, đau đớn và tủi nhục mà Anne phải đi qua. Với phân cảnh one-shot liên tục dài 6 phút rưỡi, khán giả chứng kiến Anne nằm trong căn nhà dân ẩm thấp và để cho một người phụ nữ không rõ lai lịch phá đi cái thai trong bụng cô với những dụng cụ y tế được làm sạch bằng nước sôi.
Chọn không bàn đến những vấn đề liên quan đến chính trị và tôn giáo, Happening cho khán giả thấy được một góc nhìn cực kì cá nhân của việc phá thai. Làm rõ sự đau đớn và dằn xé mà người phụ nữ phải trải qua khi phá thai đi cùng với sự quyết tâm của Anne, Happening đã làm rõ một điều, “không có bất kì ai muốn phá thai trừ khi đây là lựa chọn khả dĩ cuối cùng.”
Chính bằng cách tiếp cận những hiện thực đau đớn ấy, đạo diễn Audrey Diwan đã dành bộ phim này như sự công nhận và cổ vũ cho "những người phụ nữ đã từng phải trải qua điều tương tự, ở khắp mọi nơi trên thế giới." Bằng Happening, cô muốn chỉ ra rằng những phương thức phá thai này đã và đang xảy ra ở tất cả những nước nghiêm cấm phá thai.
“Bạn không thể cấm phá thai, bạn chỉ có thể cấm việc phá thai an toàn” là khẩu hiệu được những người biểu tình trước điện Capitol giơ cao khi quyền phá thai tại Mỹ giờ đây đang đối diện với nguy cơ thụt lùi về tình trạng cổ hủ của 60 năm về trước.
Bộ luật về việc phá thai của Pháp vào những năm 60 có cách vận hành khá giống với bộ luật về quyền phá thai mà bang Texas đã thông qua vào tháng 9 năm 2021. Bộ luật này khiến cho bất kì ai cũng có thế đâm đơn kiện những thai phụ phá thai và tất cả những người có liên quan, khuyến khích, thực hiện qui trình phá thai cho sản phụ.
Sau đó không lâu, Tòa án Tối cao Mỹ quyết định xem xét lật lại vụ kiện Roe v. Wade, án lệ đã làm nền tảng ủng hộ quyền được phá thai của phụ nữ Mỹ trong hàng chục năm gần đây. Trong tương lai gần, những người phụ nữ Mỹ rất có thể phải quay trở lại thời kì mà họ không có quyền hạn với cơ thế của mình.
Tất cả những sự thay đổi trong luật này, dù có được dựa trên bất kì nền tảng sinh học, tôn giáo hay chính trị nào, cũng không thể thay đổi được sự thật rằng chúng chỉ có thể ngăn chặn quyền được phá thai an toàn trong một môi trường sạch sẽ với những người có chuyên môn.
Như Happening đã cho thấy, dù có bị cô lập bởi những người thân yêu nhất, dù có phải chịu đựng những cơn đau khôn cùng, dù có phải mạo hiểm cái chết của chính mình, sau cùng người làm chủ cơ thể của phụ nữ, sẽ vẫn là chính bản thân họ.