Trong một thế giới hiện đại tràn ngập điều kỳ diệu từ những tiến bộ công nghệ, có một sức hấp dẫn không thể phủ nhận đối với kho báu của quá khứ.
Nghề truyền thống, như biết bao di sản văn hóa phong phú của Việt Nam, đã có lịch sử lâu đời. Trong đó gốm sứ là một minh chứng cho sức sống mãnh liệt của nghề thủ công truyền thống, là tấm gương soi chiếu lịch sử của nhiều vùng đất trên khắp đất nước. Vượt xa vẻ đẹp thẩm mỹ, nghề thủ công giữ một vị trí đặc biệt trong trái tim mọi người như những mối liên hệ hữu hình với cội nguồn và di sản văn hoá.
Vietcetera mời bạn khám phá câu chuyện của một thương hiệu gốm đến từ xứ Huế và lắng nghe những chia sẻ đầy cảm hứng từ người sáng lập Oriental Rain Pottery. Thông qua nỗ lực không ngừng nghỉ của mình, Oriental Rain thổi hơi thở cuộc sống vào những kỹ thuật lâu đời, góp phần bảo tồn và quảng bá di sản gốm Phước Tích.
Giấc mơ trên những cánh đồng khô hạn miền Trung
Chỉ mới ra mắt vào tháng 06/2024, các sản phẩm gốm của Oriental Rain đã giành được tình cảm của nhiều người trẻ yêu thích gốm sứ và các sản phẩm nghề thủ công truyền thống. Có lẽ chính sự mộc mạc của sản phẩm, cũng như cuộc hành trình gắn liền với câu chuyện của thương hiệu đã chạm đến cảm xúc của những người yêu di sản, yêu văn hoá địa phương.
Ít ai biết rõ về câu chuyện của Linh Trần - người sáng lập Oriental Rain, là người có kinh nghiệm 10 năm làm việc trong lĩnh vực quảng cáo tại các công ty quảng cáo lớn ở thành phố Hồ Chí Minh. Chúng tôi gặp Linh vào một buổi chiều tại văn phòng Vietcetera để nghe những chia sẻ về câu chuyện đầy cảm hứng của Oriental Rain.
Hành trình “giấc mơ gốm” đã bắt đầu từ 8 năm trước. Vẫn là những lần quyết định rời bỏ ngành quảng cáo để tìm về làng gốm Phước Tích (huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên - Huế), nhưng mỗi lần lại mang về những dự định khác nhau, có những dự định đúng và cũng có những cái sai, tất cả đều gom góp thành những bài học và xây đắp nên một Oriental Rain như hôm nay.
“Những lúc chưa tìm được cảm hứng, đó là lúc mình nghĩ mình cần phải đi. Có những buổi sáng 5 giờ dậy xách ba-lô bay qua Chiang Mai chỉ để gặp một chị trợ lý sản xuất của công ty sản xuất gốm sứ nổi tiếng ở đó, lắng nghe họ chia sẻ, tìm hiểu về hành trình và quan sát cách họ phát triển nghề truyền thống” - Linh chia sẻ.
Phước Tích là một làng gốm lâu đời của xứ Huế. Xưa là một vùng đất không canh tác, nơi đây có nghề gốm phát triển thịnh vượng, các sản phẩm gốm của làng từng được giao thương khắp miền Trung Việt Nam và còn được phục vụ trong Triều Đình nhà Nguyễn.
Quanh Phước Tích là những cánh đồng mênh mông bát ngát, ẩn sâu dưới lớp bùn là một tầng đất sét quý giá, có những đặc tính khác biệt so với những làng gốm khác trải dài trên khắp Việt Nam. Đó là chất đất không thấm nước, có màu nâu đặc trưng và mang trong mình chất sành đặc biệt.
Có thể nói Oriental Rain ra đời từ “giấc mơ” trên những cánh đồng khô hạn xung quanh làng gốm Phước Tích - vùng đất nghề lịch sử, khởi đầu của một hành trình sáng tạo những sản phẩm kết hợp giữa cảm hứng đồ thủ công truyền thống và quan niệm thẩm mỹ hiện đại.
Tôn vinh và nâng niu tinh thần sản xuất truyền thống
Theo Linh Trần, Oriental Rain vượt lên tất cả những định kiến về sự hoàn hảo để tôn vinh sự chân thành và mộc mạc của đất. Bạn có thể tìm thấy những ảnh hưởng của môi trường thấm nhuần trong từng sản phẩm gốm, từ tông màu đất có nguồn gốc tự nhiên đến những vết lốm đốm trên bề mặt men. Cốt cách dung dị của đất được bảo vệ, trở thành một “tính cách” mà Oriental Rain nâng niu và trân trọng.
Đồ gốm của Oriental Rain không có vẻ bề ngoài bóng loáng, trau chuốt như những sản phẩm gốm sứ thông thường. Tuy nhiều màu sắc nhưng tất cả đều trầm lắng dưới nền đất nâu, tạo nên một tổng thể vừa hiện đại vừa mang tinh thần của những sản phẩm thủ công truyền thống.
Chạm vào những sản phẩm gốm của Oriental Rain như một cái chạm khẽ vào quá khứ, như được thấy hiển hiện trước mắt cách các cụ, các “mệ” ngồi trên bàn xoay gỗ và bắt đầu xoay những món đồ gốm.
“Gốm thì nặng nhưng lòng người thì nhẹ nhàng, người ta không cần nâng niu Oriental Rain như những món đồ trang trí, vì đó là thứ họ sử dụng hàng ngày, là một phần trong căn nhà của họ” - Linh Trần chia sẻ.
Dường như xã hội càng hiện đại thì quan niệm về truyền thống lại càng quan trọng và ngày càng có chỗ đứng. Ở bất kỳ đâu và bất cứ khi nào, truyền thống của mỗi địa phương hay một đất nước luôn đóng một vai trò định hình bản sắc dân tộc, thứ giúp chúng ta nhận ra lẫn nhau giữa một thế giới luôn tiếp diễn sự hòa trộn của nhiều nền văn hoá.
Ở Oriental Rain, bạn có thể cảm nhận được bản sắc địa phương rực rỡ, thông qua cách truyền tải câu chuyện văn hóa, qua cách thiết kế các sự kiện của Oriental Rain, hay thiết kế dành cho giấy gói bao bọc đồ gốm. Hình dáng, màu sắc hay tinh thần của mỗi sản phẩm đều mới mẻ, nhưng đâu đó có sự thân thuộc và gần gũi như chính bản sắc văn hóa trong mỗi ngôi nhà Việt Nam.
Bên cạnh câu chuyện về vẻ đẹp của di sản địa phương, những màu sắc trên các sản phẩm gốm của Oriental Rain còn được đặt tên gợi lên sự giàu có của thiên nhiên và cảm hứng từ triết lý âm- dương trong ẩm thực Việt Nam. Những cái tên như “Sương muối”, “Thuỷ triều”, “Biển Đông” hay “Bazan” đều phản ánh các hiện tượng tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên.
Cách kết hợp màu sắc ẩn chứa triết lý cân bằng của phương Đông, như màu nâu mang tên “Father’s Land” được Oriental Rain gợi ý kết hợp cùng màu xanh dương trong cái tên “Biển Đông” trong tương quan giữa Đất - Nước, màu xanh ngọc “Thuỷ triều” được gợi ý kết hợp với màu cam mang tên “Bazan” trong tương quan giữa một hiện tượng tự nhiên của Nước và một đặc tính của Đất.
Khởi nghiệp gắn liền với trách nhiệm xã hội
Tinh thần sản xuất truyền thống và quan niệm thẩm mỹ hiện đại không những đã góp phần tạo nên những sản phẩm gốm gia dụng hợp thời, mà còn phát triển sinh kế và xây dựng cộng đồng nghề thủ công bền vững ở nơi những dự án khởi nghiệp như Oriental Rain hiện diện.
“Oriental Rain ra đời trong hành mình đi tìm điểm chung giữa những gì mình thích làm, mình muốn làm với những gì mang lại sự tốt đẹp cho xã hội, lợi ích cho cộng đồng. Giá trị kinh tế và giá trị xã hội tại Oriental Rain được cân nhắc ở một mức độ quan trọng như nhau, điều đó ảnh hưởng đến việc mình sẽ làm việc với đối tác nào, mình sẽ tạo ra một môi trường làm việc ra sao, và khách hàng của Oriental Rain sẽ là những ai” - Linh Trần chia sẻ.
Oriental Rain là một công ty khởi nghiệp nhỏ nhưng các quy trình sản xuất hay giao hàng, đóng gói đều được kiểm soát chặt chẽ, tuân theo các quy định về lao động và bảo vệ môi trường. Ngay từ khâu sản xuất, Oriental Rain đã chọn làm việc với những đối tác có chung cam kết về nghề thủ công bền vững. Những cam kết được ký nhằm mục tiêu chia sẻ sứ mệnh, giúp đỡ nhau thực hiện trách nhiệm với môi trường và xã hội.
“Zero Pavilion” là một minh chứng về hành động cụ thể, đây là nơi Oriental Rain đặt quy trình lọc đất, nơi áp dụng quy trình sản xuất không rác thải và là bước đầu tiên trong hành trình Net-Zero của Oriental Rain.
Một trong những hoạt động rất có ý nghĩa của Oriental Rain là dự án “Huế Local Spirit” - Quỹ hỗ trợ phát triển kinh tế sáng tạo. Không chỉ giới hạn việc hỗ trợ các nghệ nhân tại tỉnh Thừa Thiên-Huế, Oriental Rain còn chung tay góp phần bảo tồn các nghề truyền thống, nghệ thuật dân gian trên khắp Việt Nam. Trong đó “Phỗng Đất Làng Hồ” là nghề dân gian mới nhất mà Oriental Rain tham gia hỗ trợ nghệ nhân tại Bắc Ninh.
Linh Trần chia sẻ: “Trách nhiệm xã hội sẽ là nền tảng thúc đẩy Oriental Rain phát triển như một cây tre.”