1. Revenge Porn là gì?
Revenge porn (tạm dịch là khiêu dâm trả thù) là một dạng văn hóa phẩm khiêu dâm được chia sẻ mà không có sự đồng thuận từ những cá nhân liên quan (non-consensual porn).
Nói cách khác, khi ở trong một mối quan hệ, những hình ảnh/video/tin nhắn nóng được bạn gửi cho đối tác chỉ nên được xem và lưu trữ bởi đối tác đó. Nếu họ đe dọa chia sẻ, hoặc chia sẻ những hình ảnh trên nhằm mục đích ép buộc bạn làm những điều bạn không muốn hoặc trả thù bạn khi kết thúc một mối quan hệ, đó chính là revenge porn.
2. Revenge porn bắt nguồn từ đâu?
Revenge porn bắt đầu cùng lúc với sự bùng nổ của thời kì chia sẻ thông tin và văn hóa đại chúng. Vào năm 1980, tờ Hustler tạo ra chuyên mục “Beaver Hunt” nơi những hình ảnh khiêu dâm được đăng đi kèm với thông tin và sở thích cá nhân của nhân vật trong hình. Sau này, Hustler đã phải ra tòa vì những cáo buộc đăng tải hình ảnh mà không có sự cho phép của nhân vật.
2 thập kỉ sau, Internet cho phép nội dung khiêu dâm trở nên dễ được tiếp cận hơn bao giờ hết. Hàng loạt những trang web đen đã khai thác thể loại khiêu dâm “realcore,” cho phép người dùng đăng tải ảnh/video nóng của bạn gái cũ lên nền tảng. Nổi bật nhất chắc chắn là IsAnyoneUp, một trang web đã đưa cụm từ “revenge porn” trở nên phổ biến với đại chúng.
3. Vì sao revenge porn lại phổ biến?
Trong một thời điểm mà bất kì nội dung gì cũng có thể được chia sẻ với hàng ngàn người chỉ qua vài cái chạm tay, revenge porn nổi lên như một hệ quả không thể tránh khỏi.
Tư tưởng thù hận nữ giới trở nên phổ biến
Tư tưởng thù hận nữ giới (misogynistic) đã tồn tại xuyên suốt lịch sử loài người. Tuy nhiên, có lẽ chưa bao giờ có một thời điểm mà tư tưởng thụt lùi này lại được lan truyền, biện hộ rộng rãi và mạnh mẽ đến vậy.
Những người mang tư tưởng này cho rằng họ có một vị trí cao hơn, thậm chí có quyền sở hữu người nữ trong một mối quan hệ. Ảo tưởng này bị phá vỡ khi người nữ yêu cầu chấm dứt mối quan hệ, từ đó họ sinh ra suy nghĩ thù ghét và muốn trả thù bằng revenge porn.
Tệ hơn nữa, Internet cho phép những người này núp bóng dưới một tài khoản ẩn danh và nhận được sự công nhận đến từ hàng ngàn người liên tục chửi rủa và xin link nhân vật trong hình.
Internet phát triển quá nhanh, luật pháp thì không
Internet mở ra một phạm trù chia sẻ thông tin hoàn toàn mới. Trước đây, ta tiếp cận thông tin qua những sản phẩm được kiểm soát chặt chẽ bởi luật pháp. Internet cho phép những thông tin này được lan truyền từ cá nhân đến cá nhân mà không phải qua bất kì sự cho phép nào từ bất kì ai.
Luật pháp sẽ luôn chạy theo internet. Tại Mỹ, vào những năm 2010, chưa có bất kì bộ luật có thể được dùng để trừng phạt revenge porn. Mãi đến ngày nay, cũng chỉ mới có 48 trên 50 bang là có điều luật để bảo vệ những nạn nhân của revenge porn. Tại Việt Nam, dù đã có những bộ luật nghiêm cấm tuyệt đối việc tạo ra, lan truyền tất cả nội dung khiêu dâm, ta vẫn có thể thấy được độ kém hiệu quả trong việc thực thi chúng.
4. Sexting không sai, người tung lên mạng mới sai
Điều đầu tiên, không có bất kì một mối quan hệ được phép yêu cầu bạn làm những điều mà bạn không đồng thuận. Nếu bạn tình của bạn yêu cầu và khiến bạn cảm thấy có lỗi vì không thực hiện những điều mà họ muốn, đó đơn giản là một mối quan hệ độc hại và bạn hoàn toàn xứng đáng với những điều tốt đẹp hơn.
VIệc chia sẻ hình ảnh/video nóng với bạn tình là một việc không hề sai trái. Nhất là vào một thời điểm như đại dịch Covid hay những mối quan hệ yêu xa, việc hâm nóng tình cảm và thỏa mãn nhu cầu tình dục qua sexting là một việc hoàn toàn bình thường.
Trên không gian online, không có bất kì một công nghệ nào cho phép bạn sexting mà không lưu giữ bất kì dấu vết nào. Nếu bạn tình của bạn đã muốn lưu giữ những hình ảnh/video này mà không cho phép bạn biết được, họ sẽ tìm được cách để thực hiện điều đó. Telegram, Snapchat hay những ứng dụng nhắn tin xóa hai đầu, chống chụp màn hình đều sẽ trở nên vô dụng khi bạn tình của bạn sử dụng một chiếc điện thoại khác để chụp, quay lại chúng.
Vì thế sexting an toàn có lẽ nằm hết ở sự tin tưởng. Nếu bạn không đủ tin tưởng bạn tình của mình, bạn hoàn toàn không có lỗi khi từ chối sexting với họ. Nhiệm vụ gây dựng đủ lòng tin nằm hoàn toàn ở đối tác của bạn và tất cả mọi quyết định của bạn trong việc này đều hoàn toàn đúng.
Luật pháp Việt Nam, tuy đã có những điều luật ngăn chặn sự phát tán của nội dung khiêu dâm, ảnh nóng, nhưng như ta có thể thấy, chúng chưa được thực thi một cách hiệu quả nếu những nội dung này đã nằm trên internet.
Khi bạn bị đối phương đe dọa tung ảnh nóng lên mạng nhằm ép buộc bạn ở lại mối quan hệ, bạn cần báo ngay cho cơ quan chức năng và liên hệ những đường dây hỗ trợ quấy rối tình dục để tìm kiếm sự hỗ trợ. Khi những bức hình này đã ở trên internet, bạn cũng có thể tham khảo những dịch vụ take-down hoặc yêu cầu các trang web gỡ nội dung để phần nào kiểm soát sự lan truyền của chúng.
Sexting không sai trái. Bị tung ảnh nóng lên mạng không bao giờ là lỗi của bạn và sẽ luôn luôn có những người ngoài kia sẵn lòng giúp đỡ, hỗ trợ và chia sẻ với bạn với không một sự phán xét.
5. Dùng revenge porn như thế nào?
Tiếng Anh:
A: Have you heard of the 4-minute leaked sex tape of a girl from our school? I can't find the link.
B: Please just stop, you are supporting disgusting revenge porn.
Tiếng Việt:
A: Cậu nghe về cái clip 4 phút của một bài trong trường không? Tớ không tìm thấy link.
B: Bỏ đi mà làm người cậu ơi. Cậu đang ủng hộ người khác trả thù bằng hình ảnh khiêu dâm đấy.