Vừa qua diễn viên David Prowse, thủ vai Darth Vader trong những phần phim đầu tiên của Star Wars đã qua đời. Sự ra đi này mang đến nhiều hoài niệm cho những ai từng lớn lên với ký ức về Star Wars.
Star Wars ra đời vào những năm 70-80 khi văn hóa phương Đông và phương Tây vẫn chưa hòa hợp được như ngày nay. Đó là lý do chính loạt phim này có rất ít ảnh hưởng tại các nước châu Á. Thế nhưng bạn chắc hẳn vẫn sẽ nhận thấy sức ảnh hưởng của Star Wars trong nền văn hóa đại chúng quốc tế.
Một nhân vật nổi bật hơn cả trong loạt phim này là Darth Vader - kẻ bí ẩn đằng sau lớp mặt nạ và giáp đen. Trong vô số các kẻ phản diện trong những tựa phim hành động, khoa học - viễn tưởng được nền công nghiệp điện ảnh tạo ra thì Darth Vader được coi là nhân vật mang tính biểu tượng nhất. Chắc hẳn phải có nhiều lý do đặc biệt khiến một nhân vật ra đời cách đây hơn 40 năm vẫn phủ bóng lên tất cả những kẻ ác khác.
Darth Vader là nhân vật của một trong những thương hiệu điện ảnh quyền lực nhất thế giới
Dù thời điểm ra đời và khác biệt về tư tưởng đã khiến Star Wars không được đón nhận ở các quốc gia Châu Á như Việt Nam, danh tiếng của Star Wars và các yếu tố trong phim như The Force (Thần Lực), Jedi, thanh kiếm lightsaber, và Darth Vader luôn tồn tại trong tiềm thức của khán giả châu Á vì được nhắc đến quá nhiều trong các sản phẩm truyền thông giải trí hiện đại.
Nếu như vào những năm đó, người dân châu Á đang hướng về văn hóa cổ truyền với những thần thoại cổ tích, thì thế hệ trẻ phương Tây lại thấy hứng thú với một tương lai nơi những tiến bộ khoa học làm cuộc sống con người bị thay đổi hoàn toàn.
Khi phần Star Wars đầu tiên ra mắt vào năm 1977, nó đã khiến khán giả thời đó phải choáng ngợp với bối cảnh du hành thiên hà đầy huyền bí nhưng cũng rất khả thi (vì lúc này Mỹ vừa chiến thắng trong cuộc đua vào không gian với Liên Xô cũ). Bao trùm trong men chiến thắng, Star Wars đã kích thích máu phiêu lưu và sự nổi loạn của giới trẻ thời đó.
Giữa bối cảnh căng thẳng chính trị quốc tế lúc bấy giờ, Star Wars lại “gãi đúng chỗ ngứa” khi kể về một cuộc đối đầu đầy yếu tố chính trị và chiến tranh giữa hai thế lực “sáng” (các Jedi) và “tối” (người Sith).
Với không gian vũ trụ đầy lạ lẫm, những công nghệ giả tưởng sáng tạo như xe bay, trí thông minh nhân tạo, vũ khí bằng chất liệu ánh sáng,... không khó để hình dung tác động của Star Wars đến văn hóa đại chúng lớn tới thế nào. Người ta phấn khích khi dõi theo hành trình chống lại cái ác của những Jedi thường xuyên ở thế yếu, mang tư tưởng chống đối cường bạo và khát vọng mở rộng bờ cõi thiên hà rất phù hợp với tâm thế người Mỹ bấy giờ.
Darth Vader có một câu chuyện nền thú vị
Câu chuyện nền đầy thú vị đã cho Darth Vader thái độ mang tính biểu tượng của các nhân vật phản diện: vĩ đại, tối tăm, trầm tư và lạnh lẽo.
Star Wars đặc biệt ở chỗ phần hậu truyện lại ra đời... trước phần tiền truyện (xem hướng dẫn trình tự xem phim ở cuối bài). Trong bộ ba hậu truyện ra mắt lần đầu những năm 80, Darth Vader đã là một nhân vật hắc ám đầy quyền lực và tàn nhẫn mà các anh hùng trong phim phải chật vật tìm cách tiêu diệt.
Thế nhưng ở những phần tiền truyện được ra đời sau (The Phantom Menace - Attack Of The Clones - Revenge Of The Sith), chúng ta lại đi ngược về quá khứ và tìm hiểu câu chuyện đằng sau của nhân vật này. Thì ra chúa tể hắc ám cai trị thiên hà lại từng là một cậu bé cực kỳ thông minh, lém lỉnh và hiệp nghĩa tên Anakin Skywalker. Từ đây chúng ta sẽ được thấy những sự kiện đưa đẩy một người tốt phản bội lại sự lương thiện của mình để tìm quyền năng nơi bóng tối.
“I’m your father.” - Cú plot-twist đầu đời của khán giả thập niên 80s
Anh hùng của những tập Star Wars đầu tiên là Luke Skywalker, với mục tiêu tiêu diệt thế lực hung ác đang cai trị thiên hà là Darth Vader và Hoàng đế Palpatine. Người xem sẽ dõi theo hành trình đầy khó khăn của Luke, chu du khắp thiên hà để tìm cách ngăn chặn Darth Vader. Để rồi cuối cùng phát hiện ra kẻ thù giấu mặt của người anh hùng lại chính là cha ruột của anh ấy.
Đây là một tình tiết phim cực kỳ độc đáo trong giai đoạn đó, khiến phân đoạn giằng co giữa hai cha con trở thành một trong những cảnh phim được nhắc nhớ đến và nhắc lại nhiều nhất lịch sử điện ảnh Mỹ. Darth Vader đã đưa câu thoại “I’m your father.” - “Ta là cha ngươi.” thành huyền thoại của văn hóa đại chúng.
Diện mạo rất đáng nhớ, thái độ rất ngầu, trở thành hình mẫu tiêu chuẩn của nhân vật phản diện
Dù luôn nấp sau lớp mặt nạ vô hồn và cũng rất kiệm lời, nhưng sự hiện diện của Darth Vader ở bất kỳ phân cảnh nào cũng tỏa ra quyền lực và nỗi sợ bủa vây. Có thể thấy đằng sau lớp vỏ bọc màu đen kia là một con người vừa nhiều quyền năng, vừa thông minh với những nước cờ đầy tính toán. Không ồn ào thô kệch như những kẻ xấu kiểu cũ, Darth Vader mang đến sự im lặng chết người, tạo cảm giác vừa tò mò, vừa phấn khích đến khán giả.
Darth Vader trong bộ ba Star Wars đầu tiên được đóng bởi David Prowse, vốn là một vận động viên thể hình. Ngoài vị thế bạo cường cai trị thiên hà, danh tiếng của Darth Vader còn được góp một phần lớn bởi tạo hình đầy tính thương hiệu của cái ác: to lớn, từ tốn, giáp đen hoàn toàn với giọng nói lạnh lẽo đặc trưng.
Và còn có cả chiếc mặt nạ huyền thoại đó nữa. Dù không thể thấy được cảm xúc nhưng sự tà ác của Darth Vader được thể hiện rõ qua thiết kế của chiếc mặt nạ vốn được lấy cảm hứng từ mũ bảo hộ và mặt nạ phòng độc của Phát Xít Đức vào Thế Chiến thứ II. Sự kết hợp này của nhà thiết kế huyền thoại Ralph McQuarrie đã tạo ra một vật thể hình sọ người lột tả được bản chất của chủ nhân.
Thông minh, tài giỏi, tính cách có chiều sâu và mang diện mạo cực ngầu, Darth Vader đã trở thành biểu tượng đầu tiên của quyền lực hắc ám trong lòng các khán giả thời đó.
Thứ tự phim theo cốt truyện tuyến tính:
- Episode I: The Phantom Menace (1999)
- Episode II: Attack of the Clones (2002)
- Episode III: Revenge of the Sith (2005)
- Solo: A Star Wars Story (2018)
- Rogue One (2016)
- Episode IV: A New Hope (1977)
- Episode V: The Empire Strikes Back (1980)
- Episode VI: Return of the Jedi (1983)
- Episode VII: The Force Awakens (2015)
- Episode VIII: The Last Jedi (2017)
- Episode IX: The Rise of Skywalker (2019)