Đầu năm 2020, một người bạn gởi cho tôi một video đang gây sốt trên YouTube, được quay bằng điện thoại, dưới tài khoản "Soytiet", với lời nhắn: "Phải xem liền nha!". Đó là lần đầu tôi biết đến Sô Y Tiết.
Trong video đó, Y Tiết nằm cởi trần trên chiếc giường trải ga hồng. Trông anh mệt mỏi, đôi mắt trũng xuống và khuôn mặt hằn những nếp nhăn - dấu vết của hàng giờ lao động dưới cái nắng chói chang để lại. Anh 30, 40, hay 50 tuổi? Thật khó đoán. Anh nghêu ngao đếm số bằng tiếng Anh theo một giai điệu ngô nghê.
“Twenty-three, twenty-four, twenty-five,” anh bắt đầu hát, càng về sau càng cao trào dù lời bài hát chẳng có nội dung gì sâu sắc.
Các video đầu tay của Sô Y Tiết không hề cầu kỳ. Anh chỉ dùng chiếc điện thoại để theo chiều dọc rồi quay cận cảnh mặt mình, bối cảnh thì trải dài từ vùng quê Bình Định cho đến phòng ngủ trong nhà.
Sức lôi cuốn khó giải thích từ các video của Y Tiết đã khiến anh trở thành một hiện tượng ‘gây bão’ toàn cầu: Năm vừa rồi, số người theo dõi kênh TikTok của anh đã chạm đến con số 2,1 triệu người. Video hát đếm số cũng được rất nhiều DJ tiếng tăm dùng làm sample. Năm 2020 vừa qua, nam rapper Wiz Khalifa bất ngờ cho ra mắt bài “Numbers” lấy cảm hứng từ Y Tiết.
Ngay cả ở Việt Nam, Y Tiết cũng được xem là một hiện tượng kì lạ. Trước khi nổi tiếng với video đếm số, Y Tiết chỉ là một anh chàng dân tộc Chăm và Ba-na bình thường, ngày ngày chăn bò ở vùng quê Bình Định.
Chẳng ai ngờ chỉ trong vòng một năm mà anh chăn bò sống quẩn quanh một ngôi làng nhỏ ở Việt Nam lại có thể nổi tiếng đến tầm quốc tế, còn được hợp tác với các rapper hàng đầu ở Mỹ. Y Tiết chia sẻ rằng, thực ra phổi của anh không được khoẻ, anh còn ốm yếu đến nỗi khó lòng mà nhảy nhót được. Cuộc sống lam lũ tay chân đã hao mòn cơ thể anh như thế đấy.
Khi trao đổi qua email với Y Tiết, tôi nhận ra thêm nhiều thứ về con người anh và những gì anh mong muốn theo đuổi - điều mà vài phút video ngắn ngủi không thể biểu đạt.
Chẳng hạn như chúng ta luôn thấy một Y Tiết vui tươi với nụ cười toe toét thường trực trên khuôn mặt, nhưng thực ra anh cũng thấy ngượng ngùng khi để lộ hàm răng không đầy đủ. Năng lượng lạc quan mà anh toả ra lại trái ngược với những thăng trầm và cay đắng trong cuộc sống mà Y Tiết đã trải qua khi thiếu thời. Chính sự mâu thuẫn này khiến khán giả thích thú.
Khi được hỏi tại sao những video anh đăng tải từ đầu năm 2020 lại trở nên phủ sóng như vậy, Y Tiết cho rằng một phần là do dịch bệnh.
“Tôi thấy dịch bệnh hoành hành gần hai năm nay, khiến bao nhiêu người phải ở nhà, không thể ra đường. Họ cần niềm vui và tiếng cười trong cuộc sống để giúp họ bớt lo âu và tin tưởng rằng thế giới này còn nhiều điều thú vị đón chờ trước mắt.”
Và điều thú vị ấy chính là Y Tiết.
Nổi lên từ video đếm số với hình tượng hài hước, anh cũng tự nhận là mình không phải ca sỹ giỏi và mục đích của anh khi đăng tải video lên mạng xã hội là mang lại tiếng cười cho mọi người thôi. Nhưng để đi lâu dài trên con đường nghệ thuật, Y Tiết cần nhiều sản phẩm được đầu tư với nội dung đa dạng và có chiều sâu hơn.
Mùa hè vừa qua, anh đã tung ra hai MV cho sản phẩm âm nhạc “Do You Know” và “Are You OK?” hợp tác với nhạc sĩ người Mỹ Thirstpro dưới sự hướng dẫn của Giám đốc Danny Do. Ngạc nhiên hơn là hai sản phẩm này là một sự đầu tư vượt bậc so với bài hát đếm số, từ giai điệu đến beat nhạc hoàn toàn đủ tiêu chí để lọt vào top 100 các bài rap hay nhất.
Y Tiết còn tự chấp bút toàn bộ lời rap. Từ đếm số tiếng Anh, giờ Y Tiết chuyển sang các chủ đề đa dạng hơn về tình yêu, sự phản bội, và lòng khao khát. “Hãy đến nắm lấy tay anh/ Rồi em sẽ hiểu/ Rằng anh muốn trở thành người đàn ông của em.” Đây là lời bài rap trong bài “Are You OK?”
Giờ khi được cả thế giới yêu mến, Y Tiết mong là sự nổi tiếng này có thể thành cầu nối mang Việt Nam ra quốc tế. Anh ấy còn dự tính mang hình ảnh về cuộc sống ở Việt Nam lên video.
Trong MV “Do You Know”, chúng ta đã thấy sự xuất hiện của những chiếc nón lá quen thuộc đến các phong tục truyền thống của người Tày. Còn trong MV “Are You OK?”, Y Tiết luôn mang theo trái mít bên mình đi qua những con phố, đồng ruộng, đụn cát – những hình ảnh mộc mạc và đậm chất Việt Nam.
Y Tiết muốn kết nối với khán giả của mình qua mục bình luận dưới video. Dường như, ngôi làng nhỏ của anh đã phát triển và mở rộng thành một ngôi làng quốc tế.
Nếu ai đó tò mò Y Tiết là ai và tại sao anh ấy lại nổi tiếng thì thật sự khó lòng mà tìm ra một câu trả lời chính xác. Nhưng tôi biết chắc rằng vì sao bản thân mình lại dành cho anh sự yêu mến: Trong khi cả thế giới phải đối diện với khó khăn bủa vây, sự chân chất của Y Tiết toả ra một sức hút có tốc độ lan truyền mạnh mẽ. Y Tiết chẳng cố gắng để nổi tiếng như các TikToker khác. Ngay cả nằm trong thiểu số không đi theo lối mòn, anh ấy vẫn là một trường hợp ngoại lệ.
Đại dịch khiến nhiều người nhận ra chúng ta đang sống ở một thế giới không ngừng đòi hỏi – ta chẳng bao giờ hài lòng với những mối quan hệ xung quanh, với ngoại hình của mình, hay với bản thân thiếu hụt năng khiếu nghệ thuật. Nhưng hình ảnh Y Tiết hát nghêu ngao vài con số tiếng Anh như mở ra cánh cổng tới mọi sự khả thi.
Bản chất làm nên ‘cơn sốt’ Y Tiết, nếu nhìn sâu hơn, chính là một bài học cuộc sống: bài học về việc sống ở hiện tại, về yêu bản thân, và thành công sẽ đến nếu đơn giản sống đúng với chính mình. Đó là lý do vì nhiều fan của Y Tiết cảm thấy cần phải bảo vệ anh. Và, đó cũng là lý do vì sao chúng ta yêu mến Y Tiết, dù con đường tương lai phía trước mà anh lựa chọn có là gì đi chăng nữa.
Chuyển ngữ bởi Bích Trâm