Gia hữu hỷ sự (All's Well Ends Well) không chỉ là một bộ phim Tết, nó còn là một dấu mốc văn hóa quan trọng, một kỷ niệm đẹp khi ta nhớ về thời quá vãng. Không thể tin được là bộ phim này đã tròn 30 năm tuổi. Cả một thế hệ đã trôi qua, cả một nền điện ảnh hưng thịnh đã sụp đổ.
Dĩ nhiên ở thời điểm nó ra mắt (Tết 1992), tôi chưa được xem bộ phim này, dù hồi đó nghiện phim Hongkong lắm. Nhưng hơn một năm trong một dịp không phải là Tết, khi xem bằng cái băng video VHS to đùng thì dường như không khép nổi miệng.
Ở cái thời vô ưu đó, xem bộ phim này là cả một khoái cảm. Cả một dàn sao quy tụ trong một bộ phim Tết mà không ai lấn sân ai. Châu Tinh Trì vẫn tung những ngón cước hài sở trường nhưng không cướp spotlight của người khác. Trương Mạn Ngọc ở thời mật ngọt và sung sức nhất, một năm đóng trên chục phim, cả bi lẫn hài đều "chơi tuốt". Phim này, chị đóng vai một cô nàng lấy nickname là "Hollyyuk" vì nghiện phim Hollywood hạng nặng. Chị diễn hơi "lố" mà duyên thôi rồi. Còn Trương Quốc Vinh thì đóng vai một anh chàng gay vui vẻ, chứ chưa sầu bi như những vai gay trong Bá Vương Biệt Cơ hay Happy Together sau này.
Ngoài 3 ngôi sao hạng A đang thời sung sức này, bộ phim Tết này còn quy tụ cả một dàn diễn viên nổi tiếng khác, từ lớp kỳ cựu như Lý Hương Cầm, Quan Hải Sơn đến những cái tên đủ sức gánh phòng vé như Ngô Quân Như, Mao Thuấn Quân, Lý Lệ Trân...
Gia hữu hỷ sự (Nhà có chuyện vui) là một bộ phim Tết đúng nghĩa là Tết nhất. Nó kể về một gia đình Hongkong 2 thế hệ chung một mái nhà với đủ thứ rắc rối rất điển hình.
Ông bố bà mẹ lớn tuổi về hưu chỉ ngồi một chỗ xem tivi cho qua ngày. Ba anh em trai thì 3 tính cách không ai giống ai.
Ông anh cả doanh nhân, chê vợ ở nhà luộm thuộm đầu bù tóc rối nên đi ngoại tình với một ả lẳng lơ bên ngoài. Ông anh thứ 2 (Châu Tinh Trì) là DJ của một nhà đài, mồm mép tép nhảy, thích bắt cá nhiều tay, chinh phục được càng nhiều em càng tốt nên cuối cùng phải vào giả điên vào trại tâm thần tránh hậu họa. Cậu út (Trương Quốc Vinh) là một huấn luyện viên kiêm vũ công điệu đà và đỏng đảnh, suốt ngày gây sự với bà cô lesbian đành hanh mỏ đỏ.
Chưa kể là phim còn có cả dàn bao với những vai phụ nhưng không hề mờ nhạt của Trương Mạn Ngọc, Ngô Quân Như, Mao Thuấn Quân và Lý Lệ Trân...
Cho dù là một bộ phim lãng mạn hài khá công thức và khuôn mẫu, cũng không lấy gì làm sâu sắc, Gia hữu hỷ sự vẫn là một bộ phim Tết mang tính biểu tượng. Riêng tại phòng vé, doanh thu của nó gấp đôi bộ phim hành động thuộc hàng kinh điển Hard Boiled (Lạt thủ thần thám) của Ngô Vũ Sâm với hai sao hàng đầu là Châu Nhuận Phát và Lương Triều Vỹ.
Sự thành công vang dội của Gia hữu hỷ sự khiến bộ phim này có thêm 7 phần sequel nữa, nhưng càng về sau càng mất phong vị.
Không chỉ các phần tiếp theo, hầu hết các phim Tết bây giờ, của Hongkong, của Trung Quốc hầu hết đều mất hết phong vị.
Những bộ phim Tết đúng chất nhất của điện ảnh Hongkong thời hưng thịnh thường tập trung khai thác những câu chuyện vui vẻ hài hước. Và tất nhiên, đề tài của chúng là sự giàu có, vận may, tình duyên hạnh phúc.
Trong thời kỳ bùng nổ tài chính và kinh tế của hai thập niên 80, 90, người dân Hongkong kiếm tiền rất tốt nếu họ làm việc thực sự chăm chỉ và tin vào vận may của mình. Đó là lý do khiến các nhà làm phim xoáy sâu vào chủ đề này để thu hút khán giả.
Bên cạnh chủ đề giàu có, vận may, một chủ đề khác cũng “ăn nên làm ra” là những bộ phim về tình duyên hay định mệnh. Các bộ phim này càng lôi kéo nhiều bộ phim hạng A tham gia càng tốt. Và đây cũng là dịp các ngôi sao hạng A chiều chuộng khán giả với những bộ phim có vẻ khác xa với con đường sự nghiệp của họ.
Với những bộ phim như vậy, điểm cần chú ý đầu tiên nếu muốn thành công, đó là kết thúc phải có hậu. Bất kể rắc rối hay hành xử tồi tệ nào của nhân vật trước đó cũng đều phải được hóa giải và đem đến một cái kết tràn ngập tiếng cười hạnh phúc. Đừng mong đợi một cái kết có sự hy sinh dũng cảm hay những cuộc chia tay đẫm nước mắt. Bởi chúng cầm chắc sự thất bại trong tay.
Các chủ đề về tiền bạc, tình yêu và gia đình, dàn diễn viên toàn sao, kịch bản đủ sức hấp dẫn và một cái kết có hậu – đó là những yếu tố cần thiết để một bộ phim Tết Nguyên đán của Hongkong. Giới phê bình gọi đó là một phim Tết tinh túy. Nếu thiếu một trong những yếu tố này thì cũng giống như một bộ phim về James Bond mà không có những “đồ chơi” công nghệ sành điệu, các nhân vật phản diện mưu ma chước quỷ và đặc biệt là “Bond Girl” quyến rũ.
Bên cạnh sự xuống dốc của điện ảnh Hongkong, sự lên ngôi của điện ảnh Trung Quốc với những bộ phim Tết đa dạng và đầu tư kinh phí lớn (nhưng thiếu chất); những bộ phim Tết của Hongkong ngày càng ít được khán giả chú ý.
Thay vào đó, họ vẫn nhắc về những bộ phim Tết kinh điển như Gia hữu hỷ sự, đặc biệt là bản gốc ra mắt năm 1992 vì đây là một tác phẩm kinh điển, quá phổ biến và quan trọng về mặt văn hóa. Nó trở thành chuẩn mực và gợi nhớ tới một nền điện ảnh Hongkong hưng thịnh của thập niên 90.
Còn với tôi, dù 30 năm đã trôi qua, xem lại Gia hữu hỷ sự vẫn thấy đáng yêu và đáng nhớ. Vì nó lưu giữ những năm tháng đẹp nhất của các ngôi sao mà ta yêu quý. Vì nó lưu giữ những ký ức thời thanh xuân đẹp nhất.
Và hơn hết, vì nó là phim Tết tinh túy nhất.